Toch had Van der Meijden zijn belagers te pakken. Je had in de tijd van het VN-interview ene minister Boersma, die lid was van de ARP (later opgegaan in het CDA). De man stond te boek als slim en behendig, maar ook als iemand die je recht voor je moest houden vanwege zijn onbetrouwbaarheid.

Wat jullie doen, hield Van der Meijden de ondervragers van Vrij Nederland voor, is hele pagina’s spenderen aan de vraag hoe links Boersma is, hoe hij zijn rechtse partijbroeders iedere keer een slag voor kan zijn en hoe hij erin slaagt bij zijn achterban toch nog een beetje christelijk over te komen. Wij melden, aldus Van der Meij­den, dat Boersma van zijn vrouw af is en voor zijn twintig jaar jongere secretaresse heeft gekozen. De lezers weten dan genoeg. Die zeggen: O, is dat Boersma?

De uitspraak van Van der Meijden is nog steeds actueel. Een enkele onthulling over het privé­leven van een politicus kan meer zeggen dan een uitvoerige beschouwing. Zie de berichten van de laatste tijd over staatssecretaris De Vries van Defensie. Hij trad af nadat het RTL-programma Boulevard de natie had geïnformeerd over de buitenechtelijke relatie van De Vries met een naaste medewerker.

Maar hoe veelzeggend zo’n onthulling ook kan zijn, gebruikelijk is het in ons land niet dat over het privéleven van politici wordt gepubliceerd. Over de primeur van RTL ontstond dan ook grote opwinding. Ging dat niet veel te ver, de verhouding van de CDA-bewindsman met zijn adjudant openbaren? Had hij niet recht op privacy?

Anderen stelden daartegenover dat De Vries de man was geweest die het CDA in de media had neergezet als gezinspartij. Hoe geloofwaardig ben je dan nog? Verder bleek De Vries de code te hebben geschonden dat verhoudingen tussen medewerkers van Defensie gemeld dienen te worden.

Pechtold van D66 rekende zich nadrukkelijk tot de privacybeschermers. Terwijl iedereen het over de buitenechtelijke verhouding van De Vries had, riep hij heel hard dat het hier een privéaangelegenheid betrof en dat hij helemaal niet wilde weten met wie Jack een romance had opgebouwd. Nou, geloof maar niet dat mevrouw Pechtold ook zo denkt over een eventuele geheime relatie van manlief. En dat hij niet wilde weten hoe De Vries zich in de nesten had gewerkt, lijkt me ook vrij stug. Maar als hoogverlichte taboedoorbreker kon hij weinig anders dan de indruk vestigen alle preutse praat al lang ontstegen te zijn.

Op de keper beschouwd mogen we blij zijn dat Pechtold en de zijnen met het standpunt van ”dat moet De Vries zelf weten” weinig gehoor vonden. Over het algemeen werd er schande van gesproken dat de bewindsman zijn vrouw had bedrogen en zijn kinderen in de steek had gelaten. Dit land mag dan los zijn van alles wat het eeuwen heeft gekoesterd, maar dit vinden we gelukkig niet normaal. De Vries heeft dat zelf ook snel aangevoeld en de enige juiste beslissing genomen.

Toch is daarmee niet alles gezegd. Het publiceren van Jacks affaire mag dan gewettigd zijn geweest, hoe zou dat hebben gelegen bij een ander verloop? Stel dat De Vries al in een vroeg stadium zou hebben ingezien dat hij heel fout bezig was, dat hij ongelooflijk veel spijt had gekregen, de zaak volgens de regels zou hebben gemeld en alles weer met zijn vrouw en kinderen in orde zou hebben gemaakt?

Waar eindigt in zo’n geval het private en waar begint het publieke? Dat kan voor buitengewoon lastige dilemma’s zorgen. Neem Ruben, de jongen die als enige de vliegramp in Tripoli overleefde. Had hij niet meer recht op privacy? Die foto’s van hem die de wereld over gingen, waren die te rechtvaardigen? Is een ziekenhuisbed niet gewoon privédomein, ook al heeft het ziekenhuis zelf daar nog nooit van gehoord?

Zo borrelen er nog veel meer vragen op. De Telegraaf berichtte likkebaardend over de affaire-De Vries, gezien de veelheid aan details. Volstrekt verwerpelijk. Daar zullen veel mensen het snel over eens zijn. Maar waar en wanneer precies worden de grenzen van het betamelijke overschreden?

Over die vraag is en wordt dezer dagen veel gestoeid. Niet dat alle inbreng even verheffend is. Zo vond een politicoloog het prima dat kranten de foto hadden afgedrukt van de Defensiedame voor wie De Vries was gevallen. De man zei dan beter te kunnen beoordelen of er begrip voor de staatssecretaris kon worden gevraagd. Hooggeleerd gezwets natuurlijk. Het gros van de reacties was overigens van een hoger niveau. Gelukkig maar, want dit debat gaat ergens over. Vandaar dat ik er volgende week nog een keer op terug wil komen.