De laatste halve eeuw is mijns inziens te typeren als een periode waarin verwaarlozing van het verbond, onderschatting en overschatting van de kinderdoop, een zware tol hebben geëist. Het verlies van vele, meestal jongere (doop)leden uit kerken die behoren tot de gereformeerde gezindte, die in het verwoestende proces van secularisatie de kerk de rug toekeerden of bezweken voor de verleiding van evangelische stromingen, heeft hier heel veel mee te maken.

Hoeveel ouders hebben hun kinderen niet laten dopen „uit gewoonte of bijgelovigheid”, ondanks het eeuwenoude vermaan dit niet te doen. Hoeveel jongeren hebben niet afgehaakt omdat ze van thuis slechts een „leeg testament” meekregen of op hun vraag naar de betekenis van de doop slechts hoorden wat de doop vooral niet betekende!

Om deze vloedgolf te keren en jongeren en ouderen (weer) te laten zien welke waarde het genadeverbond van de Heere heeft, hebben dr. J. Hoek en dr. W. Verboom een boek geschreven onder de titel ”Eeuwige vriendschap”. Het is duidelijk dat die titel aangeeft wat Gods verbond voor hen betekent. Het is hun verlangen te laten zien waarom het verbond zo belangrijk is. Zij beseffen daarmee tegen de stroom op te roeien, al is dat niet iets van vandaag alleen.

Graag wil ik beginnen mijn grote waardering uit te spreken voor de verschijning van dit boek en voor de inhoud. Ouders die geroepen worden hun kinderen op te voeden naar de eis van Gods verbond, vinden in dit boek vele handvatten. Als het gaat om de betekenis van Gods verbond in de Heilige Schrift worden duidelijke lijnen getrokken. Onze jongemensen vinden hier antwoorden die hen kunnen helpen in het gesprek over de kinderdoop en de rijke betekenis van Gods verbond, dat ons zo duidelijk laat zien dat de Heere de Eerste is en blijft en dat niet ons komen tot Hem, maar Zijn komen tot ons al sinds Adam het geheim is van het zalig worden van een zondaar. Gods komen tot ons dat zijn rijke en volle gestalte krijgt in het komen van Christus met Zijn verzoenend bloed en Zijn wederbarende Geest.

Praktisch onderwijs krijgt de lezer ook, wanneer de schrijvers laten zien wat het verbond betekent voor het leven in het gezin en bij het ouder worden.

Zijn er dan geen vragen te stellen? Het kan bijna niet anders bij dit onderwerp. Ik heb drie opmerkingen. Niet met de bedoeling dit boek ongelezen blijft, maar juist om dat laatste te voorkomen.

Allereerst wreekt zich soms het feit dat de schrijvers zich beperken in hun uitwerking, bijvoorbeeld wanneer zij schrijven dat bij de doop de kleine dopelingen moeten worden beschouwd en behandeld als gelovigen. Wanneer zij een paar regels verderop dr. J. van Genderen citeren, zou ik willen dat zij beter naar hem hadden geluisterd. Trouwens, zij zelf stellen toch ook dat de doop de verzegeling is van Gods belofte; niet iets in ons maar iets buiten ons. Op dat spoor zouden ze mensen verder kunnen helpen, die nu schrikken.

Moeite heb ik ook met de kritiek op het spreken van de Dordtse Leerregels over de verwerping. Ik begrijp de bedoeling van de schrijvers, maar deel hun mening niet. Men kan kritiek leveren op de manier waarop de Dordtse Leerregels op dit punt zijn geïnterpreteerd, maar dat betekent nog niet dat de Dordtse Leerregels hier niet Bijbels zouden spreken.

Ten slotte: in hun schrijven over de eenheid van de kerk verraden de schrijvers hun eigen kerkelijk standpunt. Maar roept dat niet meer vragen op dan dat het ons verder helpt? Bijvoorbeeld de vraag wie Jezus op het oog heeft in Zijn gebed om eenheid. En de vraag over de verhouding tot de Rooms-Katholieke Kerk, waarin Calvijn toch ook nog sporen van het verbond zag. En de grote vraag hoe we het schisma tussen synagoge en kerk (Handelingen 18) moeten zien in het licht van wat dit boek stelt over het verbond en over de eenheid.

Mijn waardering en mijn kritiek hebben hetzelfde doel: dit boek in veler handen te zien met het oog op de (her)waardering van het verbond.

Eeuwige vriendschap. Om de waarde van Gods verbond, dr. J. Hoek en dr. W. Verboom;

uitg. Boekencentrum, Zoetermeer, 2010; ISBN 978 90 239 2418 0; 144 blz.; € 14,90.