Opinie

Het einde van de discussiecultuur

Een discussiecultuur, zo heeft historicus Willem Frijhoff in zijn handboek de Nederlandse cultuur van de zeventiende eeuw genoemd. We dachten toen niet allemaal gelijk, en als je dan toch samen verder wilde, bleef er niets anders over dan met elkaar praten en zo een oplossing vinden waar het liefst allen mee konden leven.

tekst dr. A. Th. van Deursen.
21 May 2010 16:14Gewijzigd op 14 November 2020 10:39

Een discussiecultuur is niet ideaal. Ze is een uitvloeisel van de zondeval. De eerste discussie ooit was die tussen Eva en de slang, en ze liep meteen verkeerd af. Sinds die tijd verschillen mensen met elkaar van mening. Dan kun je op twee manieren tot een oplossing komen. De ene is discussie. Dat past bij een democratie. De andere is, zeggen dat één partij of één persoon altijd gelijk heeft. Dat is wat meerderheden eigenlijk het liefste willen, ook in een democratie.In onze tijd kun je dat goed zien. Nederland is een democratie, dus moet er discussie zijn. Maar de meerderheid is onchristelijk, seculier, zoals ze dat meestal noemt, en zo wil ze het land ook inrichten. In een democratie kun je niet zomaar zeggen dat je niet meer met anderen wilt praten. Dus moet je eerst een list verzinnen. De onchristelijke meerderheid zegt daarom: we willen best discussiëren, maar uitsluitend op onze voorwaarden.

De vaste voorwaarde is deze: mensen mogen alleen argumenten gebruiken die voor iedereen geldig zijn. Dat klinkt redelijk genoeg. De discussie wordt er in elk geval een stuk gemakkelijker van. Maar het betekent wel het einde van de vrijheid.

Waarom willen we christelijke scholen? Omdat we onze kinderen willen groot brengen bij het Woord Gods. „Nee nee”, roept de seculiere meerderheid meteen. „Je moet argumenten gebruiken die ook voor ons geldig zijn. Wij kennen het Woord Gods niet. Als jij christelijke scholen wilt, moet je bewijzen dat die nodig zijn. Maar de Bijbel mag je daarbij zelfs niet noemen.”

Die schijnbaar redelijke voorwaarde betekent daarom dat een seculier land gewoon bij meerderheid van stemmen de vrijheid van godsdienst kan afschaffen. Mag je scholen sluiten, dan mag je het met kerken ook doen. Christenen kunnen voor de instandhouding van hun kerk geen enkel argument noemen dat voor een seculier mens geldig is: discussie gesloten, alle kerken gaan dicht.

Zolang mensen fundamenteel met elkaar van mening verschillen, zal er ook verschil zijn in het soort argumenten dat ze belangrijk vinden. Wie dat onderscheid wegneemt, heft de vrijheid op.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer