Ruim vijftien jaar geleden begroef auteur Ton Nennie een gouden stierenkop met een waarde van 20.000 gulden. Wie de puzzels in zijn boek oploste, wist waar. De kop werd drie jaar later gevonden bij Kootwijk.„Dat heb ik altijd onthouden”, zegt uitgever Peter Boer van De Banier. „Het is een leuk idee.” En daarom koppelde hij aan een van ‘zijn’ boeken, ”Waar is de graaf?” van Leendert van Wezel, een dergelijke opdracht. Het concrete plan ontstond in 2008, tijdens een gesprek tussen auteur en uitgever. Boer: „Mijn idee was om door het boek heen een tiental aanwijzingen te zetten die naar de schat leiden.” Maar Van Wezel was al te ver met zijn boek om alles nog om te gooien. Dus ziet de lezer nu pas op de laatste bladzijde dat hij zelf mag meespeuren.

Een gedichtje brengt hen op de website van een bestaand kasteel waar ze antwoord kunnen vinden op twee vragen. Klein probleem: onlangs werd de site aangepast, waardoor de antwoorden extra moeilijk te vinden zijn. „Zoek in de lesbrief”, tipt de uitgever. Gevonden? Dan is het eind nog lang niet in zicht: er volgen onder meer teksten in geheimschrift en rekensommetjes. De uiteindelijke oplossing bestaat uit een plaats en vier data waarop het publiek kan schatgraven.

De schat is te vinden op een publieksevenement waarbij entreegeld wordt geheven. Kunt u dat wel maken?

„Dat is een punt. Ik probeer te regelen dat elk kind dat meedoet gratis naar binnen mag.”

Waarom juist zo’n activiteit bij een vierde deel in een serie?

„Het is een kwestie van mijn ongeduld. Dit boek stond op stapel én ging over een schat. Zouden we op een nieuw, soortgelijk boek moeten wachten, dan duurt het zo twee of drie jaar.”

Puzzelaars moeten behoorlijk volhouden, met zo veel opdrachten.

„De helft van de vragen komt uit de voorgaande delen. De rest is ook goed te doen: met wat googelen moet het lukken. We hebben het bewust niet té eenvoudig gemaakt. Er moet een geselecteerde groep overblijven.”

Hoeveel schatgravers verwacht u?

„Ik denk aan vijftig tot honderd in totaal. Het mooiste zou zijn als er vooraf op school over wordt gepraat.”

Dat wordt chaotisch, tientallen schatzoekers op één plek…

„Ter plekke krijgen ze een nieuwe opdracht, die naar de exacte plaats leidt. Maar omdat vermoedelijk niemand die foutloos uitvoert, komt iedereen nét ergens anders terecht. Verder verdelen we de omgeving in vakken. „Jij blijft tussen deze paaltjes”, zeggen we bijvoorbeeld. En er komt een tijdslimiet, een minuut of tien per persoon.”

En de prijs? Ook zo’n 20.000 gulden?

„Elke dag is er een hoofdprijs en meerdere troostprijzen. Als uiteindelijke hoofdprijs zoek ik nog iets. Iets wat echt de moeite waard is.”

Waar is de graaf?, Leendert van Wezel
uitg. De Banier, Apeldoorn, 2010; 140 blz.; ISBN 978 90 336 0787 5, € 8,90.

In het vierde deel in de serie De valkeniers gaan Floris, Sven en Carlien –oftewel de valkeniers– op zoek naar De Graaf. Hij is ontvoerd omdat hij meer weet over de schat van Gravensteijn. Dankzij de valkeniers komt De Graaf vrij. Door speurwerk ontdekken ze dat de schat onder de boerderij van familie Den Hollander moet liggen. Inderdaad vinden ze daar munten en sieraden ter waarde van 1,5 miljoen euro en een gedicht waaruit blijkt dat er nog een schat is. Bij het vinden van die schat mogen de lezers helpen. De eerlijke vinder speelt een rol in het laatste seriedeel.