Bijna 51 miljoen Filipijnen konden maandag stemmen voor een nieuwe president, een nieuw parlement en voor de helft van de Senaatszetels.Ze mochten overigens ook nog een heel scala van andere openbare functies vullen, waaronder die van vicepresident, gouverneur, vicegouverneur, burgemeester, locoburgemeester en van provinciebesturen en gemeentebesturen. De verwarring die dat alles zou kunnen veroorzaken bij burgers bracht de krant The Manilla Times ertoe om „een gebed voor in verwarring geraakte kiezers” af te drukken.

Van de 24 senatoren moesten er 12 worden gekozen en in het parlement gold dat voor alle 265 leden. Van het totaalaantal zetels zijn er overigens 57 gereserveerd voor kandidaten van zogenaamde partijlijstgroepen, die gemarginaliseerde groepen in de samenleving vertegenwoordigen. Vooral linkse groeperingen domineren deze categorie. Opvallende nieuwkomer is Ang Ladlad, een beweging voor homorechten.

Verkiezingen in de Filipijnen worden vanouds bepaald door de zeven M’s: Money (geld), Machine (controle over politieke netwerken), Marriage (huwelijken met populaire figuren), Media/Movies (kandidaat is populair als tv- of filmheld), Myth (kandidaat pocht op verleden als oorlogsheld), Mergers (maak vriendjes onder politieke of rijke zakenelite) en last but not least Murder (schakel tegenstanders uit door ze te laten vermoorden).

Gezien de rol van deze M’s zal het niet verbazen dat in de campagne en bij de verkiezingen zelfs partijgebonden verkiezingsprogramma’s nauwelijks een rol speelden. Kiezers stemden op personen, en hun standpunten zijn enkel bekend uit tv-interviews, debatten en andersoortige aandacht van de media. Landhervorming, mensenrechten, corruptie, de (enorme) nationale schuld, industrialisering, het vredesproces (met moslimrebellen in het zuiden) en niet te vergeten de ”Reproductive Health Bill”, die nog altijd op behandeling in het parlement wacht.

De in de Filipijnen machtige Rooms-Katholieke Kerk heeft kiezers gewaarschuwd niet op kandidaten te stemmen die voorstander zijn van deze Reproductive Health Bill, waarin door de staat gefinancierde geboortebeperking wordt geregeld.

De rooms-katholieke bisschoppenconferentie gaf zelfs de ”Catechismus voor het gezinsleven en de verkiezingen van 2010” uit. De bisschoppen wijzen gezinnen er nadrukkelijk op dat kunstmatige geboortebeperking zonde is.

Intussen markeren de verkiezingen het vertrek van zittend staatshoofd Gloria Macapagal Arroyo, doorgaans aangeduid met ”GMA”. Na negen jaar kan zij niet nog een keer worden gekozen, ook al heeft ze dat wel geprobeerd door de grondwet voortijdig te wijzigen. Filipijnen vreesden dat ze de hoop op een doorstart nog niet heeft opgegeven en iedere kans zou aangrijpen om te kunnen blijven zitten. Een landelijke stroomstoring zou haar die kans geven, omdat in het land voor het eerst via elektronische stemmachines werd gestemd. Dat wil zeggen: stembiljetten werden elektronisch gelezen met behulp van de Precinct Count Optical Scan (POPS). Groot voordeel is dat de uitslag binnen twee dagen bekend kan zijn in plaats van na de gebruikelijke veertig dagen. Nadeel blijft dat omkoperij en vervalsing van stemmen mogelijk blijven. En: dat het systeem afhankelijk is van elektriciteit. Bij een landelijk georganiseerde stroomuitval had Arroyo kunnen afkondigen dat „de verkiezingen mislukt waren”, en had zij voorlopig aan de macht kunnen blijven. GMA had dan alsnog kunnen proberen de grondwet in haar voordeel te veranderen.

Haar naam zal altijd verbonden blijven aan de ”Hello Garci-affaire” tijdens de presidentiële verkiezingen van 2004, toen een telefoongesprek tussen haar en de voorzitter van de kiescommissie (Virgilio Gareillana, oftwel ”Garci”) werd afgetapt en naar buiten werd gebracht als een poging van Arroyo om de uitslag te beïnvloeden. Nogal wat Filipijnen vreesden dat dit keer Arroyo voor een „geautomatiseerde Garci” zou zorgen.

Grootste kanshebber om Arroyo op te volgen is intussen Benigno ”Noynoy” Aquino, zoon van de eerste president na Marcos, wijlen Cory Aquino en haar echtgenoot wijlen Ninoy Aquino, die tijdens de Marcosdictatuur oppositie voerde.

De verwachting is dat hij meer dan een derde van de stemmen zou binnenhalen. Aquino heeft de aanpak van corruptie hoog in het vaandel staan. Als het gaat om zijn standpunt inzake geboortebeperking heeft Aquino een draai gemaakt: van tegenstander is hij „neutraal” geworden. Vlak na Aquino komt selfmade miljonair Manuel ”Manny” Villar. Als voormalig sloppenwijkbewoner van de beruchte armenwijk Tondo in de hoofdstad Manilla is Villar populair onder de armen. Dat geldt overigens ook voor de derde kanshebber, oud-president en ex-filmster Joseph ”Erap” Estrada.