EU akkoord over noodplan voor euro
BRUSSEL (ANP) - De EU heeft 500 miljard euro beschikbaar om zo nodig eurolanden te helpen die hun schulden niet meer kunnen betalen. De EU-ministers van Financiën hebben hierover in de nacht van zondag op maandag een akkoord bereikt.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is bereid nog eens 220 miljard bij te dragen aan het reddingsplan. De eurolanden en het IMF leenden vrijdag al 110 miljard aan Griekenland.Volgens demissionair minister De Jager van Financiën is de nieuwe maatregel nodig omdat er vorige week zoveel onrust op de financiële markten ontstond dat ingrijpen onvermijdelijk was. „Het vertrouwen zakte weg. De problemen beperkten zich niet meer tot de eurozone of de EU, maar bedreigden ook de Verenigde Staten en Japan”, aldus de bewindsman. „De situatie was potentieel gevaarlijker dan de bankencrisis in 2008”.
De opzet waarover de ministers het eens werden, houdt in dat de Europese Commissie 60 miljard euro kan uitlenen aan eurolanden in nood. Mocht er meer nodig zijn, dan kan door een nog op te richten EU-orgaan nog eens 440 miljard worden geleend op de kapitaalmarkt, met garanties van de zestien eurolanden. De beslissing daarover vindt plaats bij unanimiteit. Elk land kan die dus blokkeren. Een eerder voorstel, waarbij het initiatief bij de Europese Commissie lag, werd op aandrang van Nederland en Duitsland van tafel gehaald.
Voor eurolanden die een beroep doen op de steunregeling gelden zeer strenge voorwaarden, vergelijkbaar met de eisen waaraan Griekenland moet voldoen. Bij elke lening aan landen in nood is betrokkenheid van het IMF vereist.
Spanje en Portugal, de twee eurolanden die na Griekenland de grootste problemen hebben, beloofden zondag dit jaar en in 2011 extra inspanningen te doen om hun financiën te saneren.
De Jager heeft een voorbehoud gemaakt bij de afspraken, omdat hij eerst de Tweede Kamer wil raadplegen. Het Nederlandse aandeel in het pakket bedraagt 26 miljard. De Jager wees erop dat dat vergeleken met de 200 miljard die Nederland eerder uitgaf om banken van de ondergang te redden een „goed te overzien bedrag” is. Hij onderstreepte dat het geld naar verwachting nooit uitgegeven hoeft te worden.
De minister gaat ervan uit dat het EU-pakket op redelijke termijn de rust op de markten moet kunnen herstellen.
De Europese Centrale Bank maakte zondagnacht bekend dat ze via een omweg waardepapieren van eurolanden gaat opkopen om speculatie op de markten tegen te gaan.