Binnenland

4 mei 2010: Plechtigheid met uitersten

De verwarde man, de ceremoniemeester en de vorstin en de paniekerige menigte. Ziedaar de hoofdrolspelers van Nationale Dodenherdenking 2010; een plechtigheid met uitersten.

Binnenlandredactie
6 May 2010 12:07Gewijzigd op 14 November 2020 10:29

Het is de vraag welke beelden van de verstoorde bijeenkomst op de Dam het langst blijven hangen. Die van de verwarde man met zijn langgerekte schreeuw? Of die van ceremoniemeester Burmeister die op een bewonderswaardige manier zijn kalmte bewaarde? Anders misschien die van de kordate majesteit die zich liet wegvoeren, maar direct na het sein ”veilig” te kennen gaf de plechtigheid te willen voortzetten. Of toch die van de menigte die paniekerig alle kanten opstoof en na het hervatten van de herdenking de vorstin met applaus ontving.De schreeuwer, volgens RTV Noord-Holland een bekende in het Amsterdamse daklozencircuit, zal aller aandacht op zich gevestigd weten als hij zich straks voor de rechter moet verantwoorden. De man, met het uiterlijk van een rabbijn, zit in elk geval tot morgen, als hij wordt voorgeleid aan de rechter-commissaris, vast. Hem worden verstoring van de openbare orde en het veroorzaken van zwaar lichamelijk letsel door schuld ten laste gelegd.

Vanochtend verklaarde zijn advocaat dat de man nooit de bedoeling heeft gehad paniek te veroorzaken „en ook niet had kunnen voorspellen dat zijn kreet dat tot gevolg zou hebben.”

Achter het optreden van de man zou verder „geen diepere betekenis, gedachte of bedoeling” hebben gezeten, aldus de raadsvrouwe. „Mijn cliënt heeft impulsief gehandeld vanuit frustraties uit zijn persoonlijke leven en een te grote hoeveelheid genuttigde alcohol.”

Ceremoniemeester bij de plechtigheid E. J. Burmeister, voormalig luchtmachtofficier en bestuurslid van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, beleefde op de Dam zijn vuurdoop. Voor het eerst leidde hij de bijeenkomst. De manier waarop hij de plechtigheid hervatte („er is iemand onwel geworden”) wordt alom gezien als meesterzet, waarmee hij terecht bewondering oogstte.

Zo mogelijk nog groter was de waardering die de koningin ten deel viel voor haar besluit om door te gaan met de plechtigheid en voor de tijd die zij na afloop inruimde om haar medeleven te betuigen met de gewonden.

Over de menigte die in paniek op hol sloeg, lopen de meningen van experts uiteen. Volgens sociaal psychologe Vonk van de Radboud Universiteit Nijmegen was er misschien wel niets gebeurd als de man naast de schreeuwer zou hebben gezegd: „Joh, hou jij eens even op”, en hebben de bezoekers op de Dam elkaar gevolgd in hun paniekgedrag. Daartegenover staat de mening van veiligheidsexpert Uri Rosenthal: „Als iemand een koffer naast je laat vallen en een ander roept „bom, bom” is het heel verstandig dat je zo snel mogelijk een veilig heenkomen zoekt.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer