Dat schrijven meer dan honderd hoogleraren in een manifest tegen het huidige landbouwbeleid. Zij vinden dat er een einde moet komen aan de „georganiseerde onverantwoordelijkheid.” Niet de markt, maar de overheid moet de noodzakelijke verandering van de veehouderij sturen, vinden zij.Ze menen dat Verburg zich niets aantrekt van kritische rapporten van haar voorgangers, zoals dat van de commissie-Wijffels in 2001. Een „doemscenario”, veroorzaakt door de bio- industrie, dreigt volgens hen uit te komen: „We zijn geconfronteerd met Q-koorts, veegerelateerde MRSA, ESBL, dreiging van een H5N1-pandemie, en de effecten van de intensieve veevoederindustrie en veehouderij voor de uitstoot van broeikasgassen zijn nog duidelijker geworden.”

Volgens de hoogleraren heeft de productie van voedsel „nog nooit zo’n enorme impact gehad op onze leefomgeving. De kosten van ons voedsel zijn gedaald. De prijs wordt betaald door dieren, natuur en milieu – en daarmee op termijn door onszelf en komende generaties.”

De bal ligt volgens de hoogleraren bij de overheid, omdat de afgelopen jaren hebben laten zien dat de markt de problemen niet oplost. Verantwoordelijkheid neerleggen bij de consument werkt niet. „Consumenten hebben het idee dat ze met hun voedselkeuze nauwelijks invloed uitoefenen: het druppel-op-de-gloeiende-plaatgevoel.” Diervriendelijk en milieubewust eten vraagt van de gewone man en vrouw „veel speurwerk.”

Dat schaalvergroting in de veehouderij goed is voor de economie, bestrijden de hoogleraren. Zij wijzen op de maatschappelijke kosten vanwege milieuproblemen, en het feit dat agrariërs op dit moment alleen overleven dankzij „grootschalige” staatssteun. Boeren zouden het zonder deze subsidies moeten kunnen redden.

De wetenschappers tekenen hierbij aan: „Het is de vraag of dit überhaupt een relevante overweging is. Zoals we in het afschaffen van slavernij en kinderarbeid onze verantwoordelijkheid hebben genomen, zo zullen we dat ook moeten doen in onze omgang met productiedieren.”

Minister Verburg (Landbouw) wees er woensdag in het tv-programma NOVA op dat er al heel veel gebeurt op het gebied van duurzaamheid en diervriendelijkheid.