Thaise samenleving leeft op de rand van een burgeroorlog
Als er niet spoedig iets gebeurt, is Thailand stevig op weg naar een burgeroorlog. De al enkele jaren aanhoudende massale haatcampagnes van de verschillende groeperingen hebben de Thaise samenleving tot op het bot verdeeld en het ziet er niet naar uit dat daar spoedig een oplossing voor gevonden gaat worden. Eerder lijkt het erop dat meer geweld en meer doden en gewonden onontkoombaar zijn.
De Thaise hoofdstad Bangkok begint steeds chaotischer te worden, met steeds minder gezag voor de overheid. Een groot deel van het belangrijke zakendistrict is sinds enkele weken bezet door de roodhemden en inmiddels zijn alle toegangswegen tot het gebied stevig gebarricadeerd om het de politie en het leger bij een eventueel ingrijpen zo moeilijk mogelijk te maken. Het gevolg is dat de wijk een staat binnen de staat is gaan vormen met eigen ordetroepen en politieke leiders.De luxe warenhuizen in het gebied blijven noodgedwongen gesloten en het openbaar vervoer is stevig ontregeld. De dienstregeling van de metro is uitgedund, evenals die van de hoog boven de straten rijdende ”skytrain”. Na een bloedige granaataanval op een station in het hart van Bangkoks zakendistrict, vorige week donderdag, rijdt de skytrain om veiligheidsoverwegingen niet meer na 19.00 uur.
Sinds de roodhemden midden maart met hun betogingen tegen de regering begonnen, is het land in een golf van geweld terechtgekomen. Vele bomaanslagen op overheidsgebouwen en infrastructuur, culminerend in het zinloze geweld van vorige week donderdag tegen burgers bij het skytrainstation. Wie erachter zit blijft officieel een mysterie, maar in werkelijkheid durft niemand er in het openbaar over te praten, uit angst voor aanklachten wegens smaad.
De roodhemden verwijten de regering achter de granaataanval te zitten met de bedoeling de demonstranten in een kwaad daglicht te plaatsen, hoewel beveiligingscamera’s schijnen aan te tonen dat de granaten vanuit het door roodhemden bezette gebied zijn afgeschoten. Kriskras in Bangkok opererende groepen roodhemden kunnen straffeloos straten afsluiten, waarbij de politie erbij staat en alleen toekijkt.
De Thaise politie heeft veel van haar gezag verloren en de regering geeft er openlijk blijk van hier flink gefrustreerd over te zijn. Inmiddels zijn daardoor ook de regeringsgezinde geelhemden weer op straat verschenen, die met tegenmaatregelen dreigen als de regering niet onmiddellijk ingrijpt. Daardoor zou de situatie overigens alleen nog maar verergeren.
Zo veel is wel duidelijk dat de roodhemden een golf van geweld hebben uitgelokt, ook al beklemtonen ze voortdurend officieel „vreedzaam” te willen demonstreren. Afgezien van de sympathisanten van de roodhemden zelf zijn er niet zo veel mensen meer die daar geloof aan hechten. Officieel wordt gesteld dat de meeste roodhemden vreedzame demonstranten zijn, maar dat een groep gewapende militanten (inmiddels door de regering terecht als terroristen aangeduid) zich onder hen heeft gemengd. Tijdens zwarte zaterdag, op 10 april, toen de regering een mislukte poging deed de roodhemden met behulp van het leger te verspreiden, bleek waartoe deze groep in staat is. Binnen de kortste keren verschenen er mannen in het zwart met automatische wapens op straat, met als gevolg 25 doden (onder wie 5 militairen) en zeker 800 gewonden. Het was duidelijk dat de regering zich faliekant had verkeken op de mate van het geweld waarmee ze geconfronteerd zou worden. Een voorbeeld van volstrekt ontoereikend inlichtingenwerk.
Volgens geruchten zouden die zwarthemden afkomstig zijn uit een groep van uiterst gewelddadige milities die bij een reorganisatie van het leger in 2000 buiten de boot zijn gevallen. De milities waren eerder als militaire eenheid opgezet door toenmalig opperbevelhebber generaal Chavalit, die nu voorzitter is van de oppositionele Phua Thaipartij, ter bestrijding van de communisten op het platteland van Thailand. Een taak waar ze zich bloedig van hebben gekweten. Nu schijnen elementen van die milities, die door een Australische expert zonder meer worden vergeleken met beroepsmoordenaars, zich te hebben verbonden met de roodhemden. Voor die tijd knapten ze volgens geruchten het vuile werk op voor diverse machtige mannen met een ruim geweten. Als dit gerucht inderdaad klopt, ziet het er buitengewoon somber uit voor de regering en voor het land zelf, omdat elke poging de roodhemden onder controle te krijgen daardoor snel zal uitmonden in een bloedbad.
Het wordt de regering overigens ook in allerlei andere opzichten moeilijk gemaakt om effectief te opereren, omdat het ernaar uit ziet dat grote delen van de politie sympathiseren met de roodhemden en zij er niets voor voelen dezen met harde hand van de straat te verwijderen. Ook het leger lijkt steeds meer in groepjes uiteen te vallen. Het resultaat is bijvoorbeeld dat de uitkomsten van geheime besprekingen van de premier en zijn naaste medewerkers, die al sinds het begin van de demonstraties in een militair hoofdkwartier bivakkeren, binnen de kortste tijd worden doorgebriefd aan de leiders van de roodhemden.
Makaber
De roodhemden houden er overigens uiterst makabere methoden op na. Direct na zwarte zaterdag slaagden ze erin enkele doden uit ziekenhuizen te ontvreemden, waarna ze deze een dag later pontificaal door de stad rondreden om de regering zwart te maken.
Toen nabestaanden van de doden hun lichamen opeisten, werd dat eerst geweigerd en kregen dezen bovendien te verstaan dat ze dan zelf voor de begrafeniskosten zouden moeten opdraaien.
Een andere lugubere actie was het inzamelen van bloed van demonstranten om daarmee overheidsgebouwen te besmeuren. Dat gebeurde ook met de woning van de premier, waar ten overstaan van honderden toekijkende en grijnzende politieagenten het met hiv en hepatitis besmette bloed over de afrastering van het huis werd gegoten. (Overigens bleek uit medisch onderzoek dat het bloed gemengd was met varkensbloed.)
De roodhemden hebben eveneens geprobeerd om het transport van gewonden naar het ziekenhuis na de gewelddadige aanval van vorige week te verhinderen. Ook op zwarte zaterdag gingen ze zich te buiten en sleurden ze gewonde militairen uit ambulances. Het ethisch gehalte van de rode beweging is dan ook niet om over naar huis te schrijven. Integendeel, de agressiviteit en de bereidheid van de roodhemden om massaal geweld te gebruiken, zijn onvoorstelbaar. De betogers worden daarin overigens voorgegaan door hun onverantwoordelijke leiders. Al met al is Thailand hard op weg een verloren land te worden. De buurlanden maken zich al enige tijd grote zorgen.