Hulp bij Bijbellezen
Bij de Nieuwe Bijbelvertaling zijn twee studiebijbels verschenen. De ene is bruikbaarder dan de andere.
De in 2008 verschenen ”NBV Studiebijbel” is een gezamenlijke uitgave van het Nederlands Bijbelgenootschap en de Katholieke Bijbelstichting. Zowel joden en protestanten als rooms-katholieken moeten aan hun trekken kunnen komen met de aantekeningen en de historische achtergrondinformatie die het boek biedt bij de Bijbeltekst.De ”NBV Studiebijbel” wil recht doen aan de „laatste stand van de wetenschap.” Alle gangbare Schriftkritische theorieën zijn in deze uitgave terug te vinden. Uit eerbied voor de wetenschap mogen de eenheid van de Schrift en de werkelijkheid van Gods handelen in de heilsgeschiedenis niet meer bestaan.
Neem bijvoorbeeld het artikel over de opstanding van Jezus. Die wordt terecht aangemerkt als de bestaansreden van de christelijke kerk. Vervolgens wordt echter het hele getuigenis van het Nieuwe Testament op zijn kop gezet. De opstanding is niet „historisch te controleren”, de verschijningsverhalen zijn „latere ontwikkelingen van de traditie” en het leven van Jezus na Zijn opstanding heeft niets te maken met „overleven” of „terugkeer.”
Wie de Bijbel wil lezen als het geïnspireerde en onfeilbare Woord van God kan niet anders dan teleurgesteld zijn over de ”NBV Studiebijbel”. Heel anders is dat met de ”Studiebijbel in perspectief”. Uitgangspunt van deze op een Franse studiebijbel gebaseerde uitgave is dat „het Oude en het Nieuwe Testament, bij alle verschil, inhoudelijk een geestelijke eenheid vormen.”
Een team auteurs uit met name de Protestantse Kerk in Nederland, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt hebben zeventien thema-artikelen en tien achtergrondartikelen toegevoegd. Zij behandelen onderwerpen als schepping, heiliging, Messiasverwachting, Oude en Nieuwe Testament, gebed en mens-zijn voor Gods aangezicht.
Het geheel ademt eerbied voor het Woord van God. De toelichtingen weerspiegelen wel een zekere breedte. Zo wordt bij de inleiding op de Pentateuch ruimte gelaten voor de opvatting dat een deel van de eerste vijf boeken van de Bijbel niet door Mozes zelf is geschreven. In de toelichting bij Genesis wordt geen keuze gemaakt voor het creationistische model en bij het boek Jesaja wordt niet expliciet gekozen voor een auteurschap van één persoon.
Een sterk punt is de nadruk op de heilsgeschiedenis. De thema-artikelen beschrijven Bijbels-theologische grondlijnen die helpen het geheel van de Schriften beter te verstaan. Ook de toelichtingen per perikoop bevorderen het zicht op de grotere lijnen. De vele verwijsteksten nodigen uit om Schrift met Schrift te vergelijken en in de toelichting bij het Oude Testament wordt regelmatig de lijn getrokken naar het Nieuwe Testament.
Deze uitgave is een waardevolle toevoeging aan het in het Nederlands beschikbare Bijbelstudiemateriaal. De kracht van de studiebijbelformule is dat de lezer in één band veel informatie krijgt aangereikt. Handig om erbij te houden bij het persoonlijk Bijbellezen of aan tafel, en gemakkelijk mee te nemen naar bijvoorbeeld een Bijbelstudiekring.
Voor een deel van de doelgroep zal het gebruik van de NBV een belemmering vormen. De uitgever zou kunnen overwegen om te zijner tijd een editie met de Herziene Statenvertaling uit te brengen.
Wie de gebruikte Bijbelvertaling bezwaarlijk vindt en het Engels beheerst, heeft de keuze uit diverse Engelstalige studiebijbels met vertalingen die dichter bij de Statenvertaling staan (zie kaders voor enkele voorbeelden). Die hebben ook nog het voordeel dat ze veel goedkoper zijn dan de 79 euro die je voor een Nederlandse studiebijbel moet neertellen.
NBV Studiebijbel, drs. P. J. Booij, drs. A. J. M. Broers e.a. (red.);uitg. Nederlands Bijbelgenootschap en Katholieke Bijbelstichting, Haarlem/’s-Hertogenbosch, 2008; ISBN 978 90 6539 329 6; 2254 + 64 blz.; € 79,-;
Studiebijbel in perspectief, prof. dr. H. G. L. Peels en prof. dr. P. H. R. van Houwelingen (red.); uitg. Jongbloed, Heerenveen, 2009; ISBN 978 90 6539 940 1, 1872 blz.; € 79,-.
De ”ESV Study Bible” is de uitgebreidste Engelstalige studiebijbel, samengesteld door een team van honderd evangelicale theologen.
Naast de inleidingen, aantekeningen, kaarten en illustraties zijn er meer dan vijftig achtergrondartikelen bij de tekst en de tijd van de Bijbel. Daar komen nog diverse artikelen bij over het lezen en toepassen van de Bijbel en over de Bijbelse leer en ethiek.
De theologische kleur is overheersend reformatorisch. Bij onderwerpen als de doop, het avondmaal, de geestesgaven en de toekomstverwachting worden verschillende visies weergegeven, zonder dat er een voorkeur wordt uitgesproken. Er is veel aandacht voor de doorgaande lijn van de heilsgeschiedenis.
De gebruikte vertaling, de English Standard Version, staat in de traditie van de aloude King James Version, maar heeft ook oog voor verstaanbaarheid voor de moderne lezer.
ESV Study Bible, Lane T. Dennis, Wayne Grudem, J. I. Packer, C. John Collins, Thomas R. Schreiner en Justin Taylor (red.); uitg. Crossway Bibles, Wheaton, 2008; 2750 blz.; diverse edities, vanaf $ 49,99.
”The Reformation Study Bible”. is een stuk beknopter dan de ”ESV Study Bible”. Handig voor wie de weg dreigt kwijt te raken in een veelheid aan informatie.
Naast de gebruikelijke inleidingen op de Bijbelboeken en aantekeningen bij de Bijbeltekst biedt deze studiebijbel zo’n honderd ”theologische aantekeningen” over uiteenlopende onderwerpen zoals de kinderdoop, engelen, erfzonde, de drie-eenheid, de vrije wil, opstanding, muziek in de kerk, het Schriftgezag en de hemel.
Alle toelichtingen zijn geschreven vanuit reformatorisch perspectief. Het doel is „het licht van de Reformatie opnieuw te presenteren.” De studiebijbel wil de traditie voortzetten van de Geneva Bible, een voorloper van de King James Version, die voorzien was van kanttekeningen.
Verkrijgbaar in twee vertalingen: English Standard Version en New King James Version.
Reformation Study Bible, R. C. Sproul (red.); Ligionier Ministries, Orlando FL, 2005; 1950 blz.; diverse edities, vanaf $ 39,99.
”The Thompson Chain Reference Study Bible” is een klassieker onder de Engelse studiebijbels. Zoals de naam aangeeft, biedt deze studiebijbel geen toelichting en achtergrondinformatie bij de Bijbeltekst, maar verwijzingen naar andere Bijbelteksten.
In 1908 publiceerde Frank Charles Thompson de eerste Bijbel met het uitgebreide systeem van verwijzingen dat hij ontwikkeld had. Bij bijna iedere tekst staan een of meer nummers van ”topics”. Via een index achterin is te vinden welke teksten nog meer bij het betreffende topic horen. Dat maakt deze studiebijbel ideaal voor gebruik bij thematische Bijbelstudie. Je vindt zo ook teksten die je met een concordantie zou missen.
Verkrijgbaar in vier verschillende vertalingen: (New) King James Version, New American Standard Bible en New Interational Version, met keuze uit meer en minder luxe uitvoeringen.
The Thompson Chain Reference Study Bible, Frank Charles Thompson en John Stephen Jauchen (red.); Kirkbride Bible Co., Indianapolis IN; diverse edities, vanaf
$ 44,99.
