De afgelopen anderhalf jaar vonden honderden mensen de dood bij geweldsuitbarstingen in Noord-Nigeria. In november 2008 vielen grote groepen moslims christenen in de stad Jos aan. Zo’n honderd christenen kwamen om. Veiligheidstroepen sloegen hard terug en doodden zo’n 400 mensen. Duizenden christenen sloegen op de vlucht. Sinds begin dit jaar zijn er in en rond Jos opnieuw honderden doden gevallen, voornamelijk christenen.Zo vielen in de nacht van 6 op 7 maart moslimextremisten het overwegend christelijke dorp Dogo Nahawa binnen en doodden met kapmessen honderden mensen, vooral vrouwen en kinderen die niet konden ontsnappen. Een week later werden nogmaals dertien mensen vermoord.

Veel respectabele organisaties en media leggen de oorzaken van het terugkerende geweld bij politiek, ras en sociale positie. Ze verklaren het geweld door te wijzen op „onvrede over een verkiezings­uitslag”, een „lokaal conflict tussen personen” (wraakactie) of „verschillen tussen bevolkingsgroepen.” Of de conflicten een al dan niet religieuze achtergrond hebben, wordt in het midden gelaten of zelfs openlijk betwijfeld.

Demissionair minister Verhagen van Buitenlandse Zaken blijft eveneens liever weg bij de vraag of godsdienst een rol speelt. Zo noemt hij bij de beantwoording van Kamervragen het geweld „etnisch” en ontkent hij dat het islamitische noorden voet aan de grond probeert te krijgen in het zuiden. Het klopt dat de islamitische overheid dit niet wil, maar de extremistische beweging wil dit wel.

Dergelijke verklaringen miskennen dat er in Noord-Nigeria wel degelijk sprake is van systematische geloofsvervolging. Het islamitisch extremisme heeft in het noorden van Nigeria een grote invloed. In twaalf deelstaten is de sharia doorgevoerd. Dit extremisme staat per definitie vijandig tegenover andersgelovigen. Toch kiezen veel moslims in Noord-Nigeria er vrijwillig voor om christen te worden. Dit botst met het islamitisch extremisme, dat steeds vastberadener lijkt om het christendom uit te roeien.

Dogo Nahawa ligt vlak bij de stad Jos in het midden van Nigeria. Deze streek vormt de breuklijn tussen het islamitische noorden en het christelijke zuiden. Juist daarom is de regio vaak het podium voor moslimextremisten om haat te zaaien en geplande aanvallen uit te voeren.

Zo haalden extremistische moslims tijdens de dodelijke rellen van november 2008 moslimjongeren uit naburige staten om samen met de lokale bevolking christelijke wijken aan te vallen. Moslims hebben het door christenen achtergelaten land opgekocht. Christenen die blijven, komen hun aanvallers op straat tegen. Het onderlinge wantrouwen, de angst en de onveiligheid maken Jos en omgeving een broedplaats voor nieuwe geweldsuitbarstingen.

Christenen leven voortdurend onder de dreiging te worden aangevallen. Bovendien lopen ze vaak op tegen een muur van discriminatie en onwil. Officieel hebben moslims en christenen gelijke rechten. Toch kan het zijn dat lokale autoriteiten alleen aan moslims vergunningen verlenen voor het bouwen van gebouwen en gezondheidsklinieken, het aanleggen van wegen en het boren van grondwaterputten. Soms mogen christenen geen gebruikmaken van de kliniek of de waterput.

Er zijn christenen die niet meer tegen de discriminatie en het geweld kunnen. Sommigen nemen wraak. Open Doors veroordeelt dit geweld. Sterker nog, Open Doors voert projecten uit die christenen leren omgaan met moslims en als doel verzoening en vrede hebben. De Bijbel geeft daar goede richtlijnen voor.

Ondanks de benarde situatie van de Noord-Nigeriaanse christenen is er weinig aandacht voor hun verhaal. Wij roepen de Nederlandse overheid op ervoor zorg te dragen dat in het onderzoek naar de oorzaken van de geweldsuitbarstingen ook de religieuze achtergrond wordt meegenomen. Religieus extremisme én een anti-christelijke houding zijn belangrijke wortels van het conflict. Alleen als we ons dat realiseren en de wortels blootleggen, krijgen we zicht op een oplossing van het conflict in Nigeria.

De auteur is directeur van Open Doors Nederland.