Tijd voor politieke geintjes op social media
AMSTERDAM (ANP) – Het is donderdag weer tijd voor de traditie van grappendag 1 april. Net als elk jaar zullen media zich wagen aan de mogelijkheid lezers, kijkers en luisteraars beet te nemen. Vijf vragen hierover aan mediasocioloog Peter Hofstede.
Welke ontwikkelingen zijn er op het gebied van 1 aprilgrappen? „Rond 1960 was er een verschuiving van individuele kleinschalige grapjes naar een flinke grappeninbreng van massamedia. Omroepen als de NCRV en KRO deden daar flink aan mee. Nu is de invloed van internet aanzienlijk groot. Google maar eens 1 april en je weet niet wat er gebeurt. De opkomst van commercialisering van deze dag is hierbij een opvallende trend. Internetbedrijven bieden kant–en–klare grappakketten aan. Bovendien is het opmerkelijk hoe invloedrijk social media zijn op dit gebied. Dat is te verklaren op basis van sociale verschuivingen. Vroeger waren er veel grollen op buurtniveau. Social media nemen nu echter de functie van de buurt over".
Zorgt internet ervoor dat individuen zelf makkelijker toegang hebben tot het grote publiek met hun geintjes?
„Om te scoren in de massamedia met een goede grap zijn individuen altijd nog afhankelijk van de media zelf om in de draagkracht te voorzien. Internet en social media maken de toegang tot een groot publiek makkelijker, maar niet zonder dat er een drager is zoals een gemeenschapssite of een dagblad".
Wat is er nieuw dit jaar?
„Politieke partijen hebben de weg gevonden naar social media op internet en wie niet mee doet, mist de boot. Dat betekent een nieuwe fase op 1 aprilgebied. In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in juni zullen genoeg politici elkaar een hak proberen te zetten. In 2004 meldde het jeugdjournaal al dat Jan Peter Balkenende een rol zou krijgen in een nieuwe Harry Potter–film. Dat soort grappen zullen partijen onderling veel gaan maken".
Zouden massamedia als waakhond van de democratie de verspreiding van grappen niet tegen moeten gaan?
„Nee, integendeel. 1 april is een traditionele grapdag waarop omkering van de werkelijkheid gelegitimeerd is. Eens per jaar mag er ongestraft een valkuil voor anderen gecreëerd worden. De dag kent geen revolutionair karakter en geen voortzetting op andere dagen. Het is een bevestiging van de gevestigde orde. Het gaat met die grapperij om onschuldig ’ha ha’ roepen als resultaat, dus de media hoeven zich er niet tegen te verzetten".
Gaat u zelf nog een grap uithalen?
„Jazeker. Ik ben bezig met een ideetje dat inspeelt op de politiek en de actualiteit van de laatste weken. Ik zal dat plannetje via social media de wereld in helpen om te bewijzen wat de impact van deze opkomende media zijn. Welke grap ik specifiek aan het verzinnen ben, zal morgen misschien aan het licht komen. Wie weet".
.