De hypotheekrenteaftrek is een gigantische subsidie van belastingbetalers aan de banken. Zij zijn de enigen die hiervan profiteren. Dit lijkt raar, want iedereen denkt gebaat te zijn bij het behoud van de hypotheekrenteaftrek.Op korte termijn is dat natuurlijk ook zo. Wie zomaar de hypotheekrenteaftrek afschaft, tast de rechten van huizenbezitters aan. Die komen dan in zwaar weer terecht. Bovendien zal de woningmarkt hieronder lijden, met daling van de prijzen tot gevolg. De huizenbezitter betaalt dan de rekening.

En de huizenbezitter betaalt al zo veel! Zo moet hij eerst 6 procent overdrachtsbelasting betalen waardoor de mobiliteit op de huizenmarkt afgeremd wordt. Ook is er een eigenwoningforfait waardoor de belastingdruk stijgt en vergt de financiering van de aftrek hoge belastingtarieven. De overheid kan de aftrek immers niet zomaar cadeau geven. Daarvoor is noodzakelijk dat er veel geld wordt rondgepompt. En wie betaalt die rekening? Inderdaad: dezelfde huizenbezitter.

Lange termijn

Op lange termijn zijn huizenbezitters dan ook helemaal niet gebaat bij de huidige hypotheekrenteaftrek. De prijs van een huis wordt bepaald door de koper die er het meest voor wil betalen. Die rekent uit hoeveel rente en aflossing hij kan opbrengen. Met hypotheekrenteaftrek kan hij zich een hogere prijs veroorloven omdat hij per saldo minder rente kwijt is. Het gevolg is dat de prijs omhooggaat, want de verkoper weet dat ook. Wie profiteert? De bank, want die kan een hogere hypotheek verkopen.

Stel dat er geen hypotheekrenteaftrek en geen overdrachtsbelasting zouden zijn. Dan zouden de prijzen van huizen dus fors lager liggen en hoeven kopers minder te lenen van de bank. De keerzijde hiervan is dat wie zomaar de hypotheekrenteaftrek afschaft, de huizenbezitters zwaar treft in de portemonnee en dat is niet acceptabel. Te allen tijde moeten schokeffecten voorkomen worden. Afschaffen kan dus alleen op lange termijn en geleidelijk.

Minder belasting

Wie bereid is de hypotheekrenteaftrek niet te zien als een bezuinigingspost, kan met een verlaging van de aftrek tegelijkertijd een verlaging van andere verstorende belastingen betalen. Per saldo gaat het er in het huishoudboekje natuurlijk om wat je na aftrek van belastingen en vaste lasten overhoudt. Als de verlaging van de hypotheekrenteaftrek gepaard gaat met verlaging van de belasting op inkomsten en afschaffing van de overdrachtsbelasting en het eigenwoningforfait, leveren huizenbezitters per saldo niet in. Aan de ene kant betalen ze netto meer aan rente omdat de aftrek deels verdwijnt, maar dat geld krijgen ze terug omdat ze minder belasting hoeven te betalen.

De SGP-verkiezingsprogrammacommissie overweegt een sociale vlaktaks die wordt gekoppeld aan bovengenoemde belastingherziening wat betreft de eigen woning. Wie denkt dat de SGP bereid is de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek te steunen zonder dat de andere belastingen aangepakt worden, heeft het bij het verkeerde eind. Dan verwordt de discussie tot een simpele bezuiniging op kosten van huizenbezitters. Dat zou een partij die gezinsbeleid hoog in het vaandel heeft staan onwaardig zijn.

Maar wie bereid is naar het totaalplaatje te kijken, profiteert van de vlaktaks. Er wordt minder geld rondgepompt, waardoor het systeem goedkoper wordt. Huizenprijzen zullen in de toekomst minder stijgen, waardoor het op langere termijn makkelijker wordt voor jongeren om een eerste huis te bemachtigen. Verhuizen wordt goedkoper, zodat de zo noodzakelijke mobiliteit op de woningmarkt eindelijk toeneemt. En werken wordt een stuk aantrekkelijker omdat het grootste deel van de extra inkomsten niet langer naar de staatskas gaat.

Gezinsvriendelijk

Ten slotte kan hierdoor een van de grootste onrechtvaardigheden uit het huidige belastingstelsel gehaald worden: de ongelijke behandeling van een- en tweeverdieners. Bij de sociale vlaktaks die de SGP overweegt, betalen eenverdieners bij eenzelfde inkomen evenveel belasting als tweeverdieners. Over gezinsvriendelijk beleid gesproken!

In de huidige plannen heeft de SGP-verkiezingsprogrammacommissie aangetekend dat er eerst nog uitgebreid onderzocht moet worden wanneer en hoe de uitvoering precies plaatsvindt. Alleen als gegarandeerd is dat huizenbezitters er niet op achteruitgaan, zal de SGP daadwerkelijk steun geven aan dit plan. Die belofte staat als een huis!

De auteurs zijn respectievelijk lid van de SGP-verkiezingsprogrammacommissie en lid van de Tweede Kamer voor de SGP.