Wat is de waarde van kennisnemen van een privékeuze van politici, zoals kiezen voor je gezin? Wat is dat meer dan achter de voordeur kijken en je in het gunstigste geval verbazen over de taakverdeling van een ander?Goed, het is misschien voor een deel nieuwsgierigheid die mensen ertoe brengt de privé- en loopbaankeuzes van politici zo onder de loep te nemen. Maar tegelijk weten mensen zich ook aangesproken door de dieper liggende waarden achter dergelijke beslissingen. Ze doen een appel op onze maatschappelijke en godsdienstige visie. Ze raken aan tal van wezenlijke levensgebieden, uiteenlopend van de rolverdeling tussen man en vrouw, het belang van persoonlijke ontplooiing versus carrière tot misschien de belangrijkste: het welzijn van kinderen.

Jonge, opgroeiende kinderen zien hun leven vanuit een kleine, veilige cirkel van alledaagse bezigheden heel langzaam uitbreiden naar een groter leefgebied. Een doorsneecarrière kent ook een dergelijk patroon. Het begint met een passende, overzichtelijke functie en wie ambitie en talent heeft, weet de ladder steeds hoger te beklimmen.

En dan ontstaat de wrijving met het leven thuis. Want hoewel de leefcirkel van zowel kinderen als volwassenen met de jaren groter wordt, de afstand tussen werk en thuis wordt met elke trede van de carrièreladder ook groter. Het wordt steeds lastiger om de voor kinderen zo wezenlijke dagelijkse rituelen mee te maken. Samen eten en de verhaaltjes voor het slapengaan, vertellen hoe de dag was, raad vragen in relationele en ethische en godsdienstige kwesties, samen sporten en plezier maken, het komt allemaal in de knel als het dagelijkse werk overuren vraagt en blijft vragen.

Zeker het werk van politici vraagt vaak meer inzet en meer uren (buitenshuis!) dan er in een dag of in een week zitten. Die wrijving zal niet verdwijnen met de jaren, maar eerder groter worden.

Wie zichzelf en de eigen keuzes serieus neemt, zal de vraag moeten stellen: wat is van waarde, waaraan moet ik op dit moment in mijn leven de meeste aandacht besteden? Aan wie wil ik trouw zijn?

Deze vragen raken aan de zingeving van het publieke en persoonlijke leven. Wie ervoor kiest een gezin te beginnen, heeft de mooie taak kinderen te begeleiden tot hun volwassenheid en nog verder. Eerst in de kleine leefcirkel, later in breder maatschappelijk opzicht. Wie de nodige tijd met zijn kinderen doorbrengt, weet dat die tijdsbesteding een dubbele waarde heeft. Als ouder of verzorger help je de talenten van kinderen te ontwikkelen, zodat ieder kind tot zijn recht komt. De relatie die je als volwassene met een kind hebt, voedt niet echter alleen het kind, maar ook de ouder zelf – en daarmee de maatschappij.

Mijn verkiezing tot Beste Gedeputeerde van Nederland laat zien dat, waar voor de ogen voor het publiek de stap van Den Haag naar Overijssel misschien een stap terug lijkt, dit in werkelijkheid een stap richting verdieping is geweest. Met thuis als de grootste leerschool. De keuze voor meer tijd met het gezin is in het algemeen een moedige stap, die vergezeld van deze wijsheid tot een mooi resultaat kan leiden.

Ten slotte: er zijn voorbeelden van succesvolle Kamerleden met een jong gezin die het lukt om de balans enigszins te bewaren, zoals Liesbeth Spies, Ank Bijleveld, Eddie van Hijum en Femke Halsema. Maar als het vertrek van Wouter Bos en Camiel Eurlings het begin is van de trend dat jonge, veelbelovende politici de politiek verlaten, dan moet er snel iets gebeuren.

Vooral het werk in de top van de fractie in Den Haag is zwaar. Zelf denk ik dat de oplossing zit in een scherpere prioritering en voldoende ondersteuning. Maar ook beheersing van de druk van de media is nodig, die dag en nacht een beroep op je doen.

Overigens constateer ik dat veel vrouwen in Nederland erin slagen gezin en werk succesvol te combineren. Wat is hun geheim?

De auteur is CDA-gedeputeerde bij de provincie Overijssel. Van 1998-2003 was hij lid van de Tweede Kamer, die hij mede verliet om meer te investeren in zijn gezin. Hij heeft vier kinderen.