Het appartement in Tilburg riekt naar de jaren vijftig. Donker eiken, geschilderde landschapjes aan de wanden, een hoge asbak voor naast de rookstoel. In het raam staan fotoalbums die de enige zoon van de overleden bewoonster over het hoofd heeft gezien. En een potje met munten dat de 92-jarige weduwe op een veilige plek had verborgen.„Gedurende het leegruimen van zo’n woning trekt het leven van een mens aan je voorbij”, zegt een enthousiaste Liesbet van den Berg, de kartrekker van Inboedel Opgeruimd. „We vinden oude foto’s, diploma’s, zakdoekjes met eau de cologne… Alsof je weer bij je eigen oma bent. Het eerste halfuur zijn we niet aanspreekbaar.”

Als de emotie is gezakt, gaan ze aan de slag. De taken liggen vast. „Margreeth begint met de keuken, Anne-Marie doet de kleding en het linnengoed en dicht de gaten in de muren, m’n man haalt de schuur leeg, ik loop iedereen te commanderen.”

„Officieel zijn we allemaal gelijk”, lacht Anne-Marie, „maar in de praktijk heeft Lies het laatste woord. Zij maakt ook de offerte, Margreeth regelt de financiën, ik doe de logistieke dingen.”

Zelf veranderden de gezusters Van den Berg tezamen zo’n 35 keer van woning. Sinds twee jaar maken ze hun werk van verhuizen. „We zijn alle drie gek op ouwe spullen en het kijken in andermans kasten. Dan is dit het ideale beroep.”

In januari 2008 lieten ze hun firma Inboedel Opgeruimd inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Een maand later hadden ze de eerste opdracht in huis. Daarmee betaalden ze meteen leergeld. In de offerte hield Liesbet geen rekening met het schuurtje dat moest worden gesloopt, een schuifdeur die weer moest worden aangebracht en de verwijdering van een conifeer in de voortuin.

„Bij het verwijderen van de wortels van die conifeer hebben we met een bijl in de gasleiding gehakt. Twee brandweerwagens kwamen met loeiende sirenes aan, terwijl Margreeth met haar voet het lek in de leiding dichtte. Uiteindelijk heeft het gasbedrijf het probleem opgelost. Van de opbrengst van die ontruiming konden we net een frietje eten, maar we hebben er enorm veel van geleerd.”

Inboedel Opgeruimd werkt op projectbasis. De offerte is gebaseerd op een uurloon van 35 euro. Kleding, meubilair en kleingoed voeren de firmanten af naar kerkelijke en seculiere kringloopcentra in de regio. Waardevolle stukken zetten ze op Marktplaats. De opbrengst komt ten goede aan de opdrachtgever, voor wie de woning bezemschoon wordt achtergelaten. „Voor we vertrekken zuigen we het hele huis en soppen we de wc, de keuken en de badkamer.”

Twee potige mannen uit Waalwijk zijn met een aanhangwagen naar het Tilburgse appartement gekomen. De jongste heeft interesse voor een aantal stukken. „Ik heb een huisje gekregen en moet het met weinig budget inrichten. Dan is dit ideaal.” Voor 50 euro wordt hij eigenaar van het bankstel, de tv, drie lampen en een salontafeltje. Omdat Liesbet van de opdrachtgever meteen de sleutel meekreeg, kon ze die voor de ontruiming al op Marktplaats zetten.

Op de grote salontafel ligt het ”Roomsch-katholiek mis en vesperboek” van de overleden bewoonster. „Herinnering aan St. Nicolaas 1932”, schreef ze met fraaie letters op het schutblad. Het is een betrouwbare uitgave. „Gansch opnieuw bewerkt volgens de laatste pauselijke besluiten.” Een kartonnen doos met boeken bevat rijp en groen: van Louis Couperus tot ”Wat en hoe in het Indonesisch”.

Een kleine ontruiming kost 750, een grote pakweg 2000 euro. Daarmee bespaart de familie zich het optrommelen van gezinsleden, het opnemen van vrije dagen, het huren van een aanhangwagen, het verwijderen van vloerbedekking en gordijnrails, het op en neer rijden naar kringloopwinkel of stortplaats en alle bijkomende frustratie.

Kernbegrip in het werk is voor Liesbet van den Berg ”respect”. „Toen onze vader onverwacht overleed, ervoeren we zelf wat het betekent om snel een woning te moeten ontruimen. Je komt dingen uit je eigen jeugd tegen en spullen die voor je ouders veel betekenden. Ik kan me goed voorstellen dat mensen de ontruiming liever aan een ander overlaten, maar het moet dan wel op een waardige manier gebeuren. Ze moeten je ook kunnen vertrouwen. In elk huis vinden we een potje of portemonneetje met geld, hier in een nylonkous. Alles wat van betekenis kan zijn voor familieleden, leggen we voor hen apart.”

Op termijn willen de gezusters in Werkendam of omgeving een loods huren of kopen, zodat ze verkoopbare stukken langer kunnen opslaan. Daarin werden ze wel kritischer. „De tweedehands markt is verzadigd, en niemand wil vandaag nog donker eiken. Prima meubels, waarvoor bomen zijn omgezaagd en waaraan mensen uren hebben gewerkt, gaan allemaal naar de stort. Wij vinden dat verschrikkelijk, maar een andere keuze is er niet.”

www.inboedel-opgeruimd.nl

Belangrijke partner voor woningontruimers zijn de uitvaartondernemingen. Zo verwijst clustermanager Edward Kardol van Monuta ’t Leidsche Huys cliënten naar Woningontruiming CVS in Leiderdorp. De vraag naar een bedrijf dat het leeghalen van de woning van de laatste overleden ouder kan verzorgen, zag hij gestaag toenemen. „Kinderen wonen in andere delen van het land en hebben volle agenda’s. Daar komt bij dat ze door de vergrijzing vaak zelf ook al op jaren zijn.”

De Leidse uitvaartverzorger ziet het ontruimen niet als een taak die de begrafenisondernemer in z’n vrije tijd er wel even bij kan doen. „Dit werk moet je aan specialisten overlaten. Spullen naar buiten dragen is niet zo moeilijk, maar je moet ze ook nog op een goede manier kwijtraken.”

Verwijzen behoort voor Kardol wel tot de taak van de uitvaartondernemer. „Nazorg wordt in ons werk steeds belangrijker. We inventariseren de praktische problemen van nabestaanden en geven voorlichting over deskundigen die ze kunnen inschakelen. Mensen die wij hebben leren kennen als capabel en betrouwbaar. Dat kan een notaris of een boekhouder zijn, maar ook een woningontruimer.”

De inboedelontruimers komen op als onkruid. Via internet bieden ze massaal hun diensten aan. Omdat er het nodige kaf tussen het koren zit, zette Carry van Swieten van Woningontruiming CVS in Leiderdorp twee jaar geleden Woningontruiming Regionaal op. De door de voormalige politievoorlichtster aangestuurde franchiseorganisatie telt inmiddels twaalf partners, verspreid over het hele land. Ze werken op projectbasis en onderschrijven de vastgestelde normen: correcte bejegening van de klant, respectvolle behandeling van het goed en eerlijkheid. „De gouden ketting die we achter het derde zolderschot vinden, verdwijnt niet in onze eigen zak.”

De opmars van bedrijfjes voor woningontruiming verbaast Van Swieten niet. Door de vergrijzing neemt de vraag toe. En het werk vraagt geen opleiding of startkapitaal. „Met twee handen en een sterke rug kun je beginnen.” Dat heeft ook schaduwkanten. In de achterliggende jaren hoorde de voormalige politievrouw de nodige verhalen over wan­gedrag van vakgenoten. „Kort samengevat: Vette Sjaak die voor komt rijden, de woning leeg raust en weer vertrekt.”

Woningontruiming Regionaal werkt nauw samen met uitvaart­ondernemers, thuiszorgorganisaties, woningbouwverenigingen en sociale instanties. Kleding gaat naar het Leger des Heils, meubilair en kleingoed naar maatschappelijke en kerkelijke instanties. Negentig procent van de inboedel begint daardoor aan een nieuw leven. Momenteel voert Carry van Swieten verkennende gesprekken in België, om te bezien of Woningontruiming Regionaal de grens kan verleggen.

www.woningontruiming-regionaal.nl