Minister Veerman van Landbouw moest donderdag weer een aantal nieuwe gevallen melden, waardoor het totaal uitkomt op 46 verdenkingen en 61 besmettingen.

Veerman maakt zich zelf ook zorgen om de verspreiding van het virus, zo liet hij weten in het wekelijkse overleg met de Kamer. Hij riep pluimveehouders in de getroffen gebieden op contacten met buitenstaanders zoveel mogelijk te vermijden, nu is gebleken dat nieuwe gevallen toch vooral door contact worden veroorzaakt.

Lang niet alle niet-geruimde pluimveebedrijven in besmette of verdachte gebieden blijken overigens hun eieren vast te houden vanwege de lage prijs, zoals donderdag werd gemeld. Een aantal boeren krijgt bijvoorbeeld niet de benodigde papieren van de Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees, omdat nog niet duidelijk is of hun stallen alsnog worden geruimd.

De inzet van het gif neocidol om het tempo van de ruimingen op te schroeven kwam de minister op kritiek van PvdA, SP, GroenLinks, D66 en ChristenUnie en de Dierenbescherming te staan. Die zijn van mening dat het gif de kippen een langzame verstikkingsdood bezorgt. Veerman ontkende dat. Hij ziet het gif wel als uiterste redmiddel, dat pas in beeld komt als een bedrijf niet binnen 48 uur nadat een verdenking is ontstaan, kan worden leeggehaald.

Het andere deel van de Tweede Kamer was juist niet te spreken over de uitspraken die Veerman had gedaan over reorganisatie van de pluimveesector. Hij vindt dat het daarvoor hoog tijd wordt. VVD, CDA en LPF lieten in klare bewoordingen weten dat hij dat niet had moeten zeggen op het moment dat de hele sector in crisis verkeert.

Het goede nieuws was dat het zogeheten laagpathogene virus in Nederland niet voorkomt. Twee weken geleden waarschuwde Veerman nog dat het mogelijk niet bij één virus zou blijven maar dat er ook een tweede rondwaarde. Uit onderzoek is gebleken dat dit hoogstwaarschijnlijk vals alarm was.

Daar stond weer slecht nieuws tegenover, van het onderzoeksinstituut RIVM. Dat meldde in een informatiebijeenkomst met kamerleden dat de kans dat het vogelpestvirus muteert tot een gevaarlijke variant groter is dan was verwacht. De kans blijft klein, maar is „niet exact te voorspellen.”

Mensen raken makkelijker besmet met het vogelpestvirus dan de onderzoekers hadden aangenomen, en het virus blijkt nu ook van mens op mens te kunnen overspringen. Bovendien heerst de gewone mensengriep, die nodig is voor een fusie met de vogelvariant. Dit bij elkaar opgeteld maakt de kans op mutatie tot een zogeheten pandemisch virus wat groter.

Inmiddels zijn 35 mensen besmet met het vogelpestvirus. De meeste van hen zijn ruimers. Twee van de slachtoffers zijn familieleden van een ruimer die zelf niet in de buurt van zieke dieren zijn geweest.

Het verzamelverbod, dat tot dusver alleen voor pluimvee gold, is uitgebreid tot alle vogels. Dit geldt ook voor jaarbeurzen, markten, verkopingen en veilingen, tentoonstellingen, jaarbeurzen en andere evenementen. Dit heeft de minister gisteravond besloten om de verspreiding van de vogelpest te beteugelen.

De ophokplicht, die voor het hele land gold, wordt beperkt tot de Gelderse Vallei en een veiligheidszone van ongeveer 10 kilometer eromheen. Verder heeft de minister oplossingen aangegeven voor welzijnsproblemen met eenden, voor het vervoer van lege vervoermiddelen, het vervoer van opfokpluimvee en voor het vervoer van broedeieren buiten de ingesloten gebieden. Al deze maatregelen zijn vannacht ingegaan.