Prof. Meussen is kritisch over het idee voor een crisis- en hersteltaks van de programmacommissie van de ChristenUnie. De commissie waardeert dat deze discussie op gang komt, maar constateert een misverstand. Een korte reactie is daarom op zijn plaats.Allereerst maakt de programmacommissie in het artikel waarmee deze week een tipje van de sluier is opgelicht nog geen keuze over de wijze van inning van de crisis- en herstelbelasting. In diverse media-uitingen hebben we aangegeven dat verhoging van de btw zoals bepleit door Meussen juist een van de opties is die op tafel liggen, naast een optie van een tijdelijke beperkte opslag op de inkomstenbelasting. Meussen schept dus een tegenstelling die er (nog) niet is. Zijn conclusie is derhalve voorbarig.

Omdat uitzonderlijke tijden om uitzonderlijke maatregelen vragen, is het idee van een tijdelijke crisis- en hersteltaks geboren. Het idee is geïnspireerd door de Duitse solidariteitsheffing, die werd geheven na de Duitse eenwording. Zo’n tijdelijke maatregel valt goed uit te leggen: we zitten met een groot financieel probleem, we zullen het samen moeten oplossen. Dat is de charme van het idee. Dat daarbij wordt gezocht naar een vormgeving die recht doet aan het principe dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, mag van een christelijke partij worden verwacht.

Waar het de programmacommissie in dit stadium om gaat, is het volgende. Bezuinigingen zullen de komende jaren onvermijdelijk zijn, zoals afslanking van het overheidsapparaat. In het verkiezingsprogramma zal de ChristenUnie hier nadrukkelijk voorstellen voor doen. Gewoonlijk duurt het echter enige tijd voordat bezuinigingmaatregelen voldoende opbrengen. Bovendien hebben drastische bezuinigen op korte termijn een dempend effect op de economische groei.

Een geleidelijke ingroei van bezuinigingen is daarom verstandig. De programmacommissie streeft derhalve naar een verstandige mix van bezuinigingen en beperkte en gerichte lastenverhogingen. Uiteindelijk zal het leeuwendeel via bezuinigingen op de overheidsuitgaven moeten worden binnengehaald.

Voor alle duidelijkheid: deze tijdelijke belastingmaatregel staat dan ook los van de opgave op de langere termijn. Om tot houdbare overheidsfinanciën te komen zullen komende kabinetten ingrijpende hervormingen moeten treffen op de woningmarkt, de arbeidsmarkt, in de zorg en in het overheidsapparaat. Ook hierbij zal voor de ChristenUnie het principe dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen leidend zijn.

Om het grote gat te dichten dat door de recessie in de schatkist is geslagen, zijn echter ook op korte termijn maatregelen nodig. Volgend jaar komt het begrotingstekort op 4,9 procent. Vanuit het Europese Stabiliteitspact wordt de eis gesteld om het tekort in 2013 terug te dringen tot 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Een crisis- en hersteltaks kan hierbij wat ons betreft een rol spelen. Burgers zullen begrijpen dat uitzonderlijke tijden om uitzonderlijke maatregelen vragen, en we gezamenlijk de schouders onder het herstel na de crisis moeten zetten.

De auteur is voorzitter van de programmacommissie van de ChristenUnie.