De ChristenUnie stelt in haar conceptverkiezingsprogramma voor om een tijdelijke crisis- en hersteltaks in te voeren voor degenen die qua inkomen boven de Balken­endenorm zitten. Het huidige top­tarief in de inkomstenbelasting van 52 procent zou moeten worden verhoogd, maar met hoeveel zegt de partij nog niet.De vraag is wat de ChristenUnie met een dergelijke belastingverhoging beoogt. Gaat het daarbij om een verkleining van de netto-inkomensverschillen zoals ook door de PvdA wordt nagestreefd? (Die wil terug naar het oude toptarief voor de inkomstenbelasting van 60 procent.) Dan hebben wij te maken met een links-socialistisch ingegeven denkwijze die ik niet meteen met de ChristenUnie associeer.

Of gaat het om een belastingverhoging die een belangrijke bijdrage moet leveren aan de terugdringing van het overheidstekort van 36 miljard euro? In dat geval is de vraag waarom alleen de hogere inkomens daaraan zouden moeten meebetalen.

Feit is dat de kredietcrisis niet alleen door de banken, maar door ons allemaal is veroorzaakt. We hebben op te grote voet geleefd, veelt te uitbundig geleend en de prijzen van onroerend goed kunstmatig opgejaagd door overhypothekering. We dachten dat de bomen tot in de hemel zouden groeien.

Wij zijn als burgers in ieder geval voor een deel collectief verantwoordelijk voor de thans ontstane crisissituatie. Dan acht ik het ook redelijk dat wij daar allemaal door middel van een belastingverhoging aan meebetalen. Een uiterst simpele en bovendien zeer effectieve oplossing bestaat wat mij betreft uit een verhoging van de btw.

Binnen de Europese Unie varieert het btw-tarief van 15 tot 25 procent. Nederland zit met 19 procent relatief gezien aan de lage kant. Koplopers zijn Denemarken, Zweden en Hongarije met een tarief van 25 procent. Mij zijn geen gegevens bekend dat in landen als Denemarken en Zweden de consumentenbestedingen zijn ingestort vanwege het btw-tarief.

Een verhoging van de btw tot 20 of 21 procent levert vrij probleemloos miljarden aan belastingopbrengsten op. Dit kan door een uiterst eenvoudige wetswijziging, waarbij de Kamer ook niet over ingewikkelde wetteksten hoeft te debatteren.

De verhoging van de btw is overigens niet nieuw. Er is in het verleden door Eerste en Tweede Kamer al een wet aangenomen waarbij het btw-tarief met ingang van 1 januari 2009 20 procent zou gaan bedragen, maar deze wet is uiteindelijk weer ingetrokken en nooit uitgevoerd.

Nederland staat ook niet alleen met een verhoging van de btw. Zo heeft Griekenland aangekondigd om, ter bestrijding van zijn enorme begrotingstekort, het btw-tarief te verhogen van 19 naar 21 procent.

Ik zie overigens ook niet in waarom een demissionair kabinet niet met een dergelijk eenvoudig wetsvoorstel naar de Kamer zou kunnen gaan. Verbetering van de overheidsfinanciën is in ons aller belang. Dus minister van Financiën: aan het werk!

De auteur is hoogleraar belastingrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen.