Zorg voor schepping huiswerk voor de kerk
Zorg voor het milieu is niet iets voor linkse mensen, maar een voluit Bijbelse opdracht, betoogt drs. Peter Siebe. Hij ziet zeven goede redenen voor christenen om zich te bekommeren over de schepping.
Vandaag is het biddag voor gewas en arbeid. Dat bepaalt ons bij pijn en onrecht die we zelf lijden –bijvoorbeeld omdat we geen of amper een boterham verdienen– maar ook bij pijn en onrecht die we veroorzaken. Dat de schepping het te kwaad heeft door ons toedoen, is merkbaar: dieren sterven uit, klimaatverandering leidt tot misoogsten en honger, zeeën worden leeggevist.Nu wordt nogal eens gedacht dat milieuzorg iets voor linkse mensen is. Maar de zorg voor de schepping is een voluit Bijbelse opdracht. Ik zie er zeven goede redenen voor.
- De schepping verlangt ernaar. Volgens Romeinen 8:19-21 ziet de schepping ernaar uit dat openbaar wordt wie Gods kinderen zijn. Niet alleen de mens, maar heel de schepping zal dan bevrijd worden uit de vergankelijkheid en delen in de vrijheid en heerlijkheid van de kinderen van God.
Waarom zouden we de vervulling van dit verlangen van de schepping tot de jongste dag uitstellen? Wat is erop tegen dat wij nu al aan de schepping laten zien dat we Gods kinderen zijn? Dat zal positieve gevolgen hebben voor hoe we omgaan met onze dieren (Spr. 12:10), onze natuur en ons landschap.
Het is vanaf het begin zo bedoeld. God schiep ons om namens Hem over de dieren te heersen en de aarde te onderwerpen. Vaak is dat ontaard in uitbuiting en uitroeiing, maar als ik naar Jezus kijk, kan ik alleen maar denken aan dienend leiderschap dat zich aansluit bij de natuur zelf en deze niet bruuskeert. Dit sluit aan bij Genesis 2, waar Adam en Eva de opdracht krijgen om de hof van Eden te bewerken én te bewaren. Datzelfde woord bewaren krijgen wij ook in de priesterzegen mee: „De Heere zegene u en behoede u.” Wat een prachtige opdracht voor Adam en ons.
Het klimaatverbond roep ons ertoe op. Na de zondvloed sloot God een verbond met mens én dier dat zo’n vloed er nooit meer zou komen (Gen. 9:9-11). Er wordt bij dit ”klimaatverbond” niet gesproken van een eis, alleen van Gods belofte. Maar in onze tijd komt de vraag op: zou dit verbond ons mensen ertoe aanzetten om voor zover we kunnen overstromingen door klimaatverandering te voorkomen?
Boomgaard
Omdat dieren erbij horen. Naast mensen zijn ook de dieren in Gods plan opgenomen. Psalm 104 wijst de dieren hun eigen plek en roemt Gods vreugde over en zorg voor mens en dier beide. Psalm 36:7 zegt over beide dat God hen redt. En dat is nodig want de dieren hebben te lijden van ongeloof en onrecht. Hosea ziet een en al meineed en bedrog om zich heen, moord, diefstal en overspel. Daarom is het land in rouw gedompeld en bezwijken al zijn inwoners, mét de dieren van het veld en alles wat vliegt, zelfs de vissen in zee sterven uit (Hos. 4:1-3).
Omdat planten erbij horen. Niet alleen om de dieren, ook om de plantenwereld bekommert God zich. De profeet Jesaja verbindt het heil voor mensen aan heil voor de natuur. De Libanon was kaalgekapt voor de Babylonische behoefte aan hout. Maar volgens Jesaja 29:17-20 zal de Libanon weer een boomgaard worden die is als een woud. Op die dag zullen doven kunnen horen hoe uit een boek wordt voorgelezen, en blinden zullen met eigen ogen zien, zegt Jesaja.
Het zijn woorden waar Jezus aan doet denken (Matt. 4:18-19). Jezus’ doel was trouwens niet alleen het herstel van mensen, maar van alle dingen (Matt. 19:28, Hand. 3:21). Hij verzoent alles in hemel en op aarde (Kol. 1:20).
- De schepping overleeft de jongste dag. Veel christenen vinden milieuzorg zinloos omdat de wereld straks toch in vlammen opgaat (2 Petr. 3:12). Hun zou ik willen vragen: is dat vuur allesvernietigend of kan het ook reinigend zijn, waarbij het goede dat hier gedaan is op de een of andere wijze blijft bestaan? Zie Openbaring 21:26.
Gerechtigheid
- Milieuzorg is gerechtigheid doen. Nu wij door Jezus verlost zijn tot een nieuw leven, mogen wij in navolging van Hem recht doen (Rom. 6:13), niet alleen aan mensen maar aan heel het stukje schepping dat wij beheren. Organisaties zoals het Christelijk Ecologisch Netwerk roepen christenen hiertoe op met eigentijdse woorden: ”fair” en ”groen” leven, door eerlijk te handelen en respect te hebben voor plant, dier en ecosysteem.
Dat kan bijvoorbeeld door als kerk mee te doen aan een project van Oikos: ”Werk aan de wereld”. Of door in de lijdenstijd te vasten op uw energiegebruik en een Groene Kerk Certificaat aan te vragen. Niet om u en mij een nieuwe zware plicht op te leggen, maar omdat we bevrijd zijn tot een mógen. En omdat de schepping op ons wacht.
De auteur is oprichter en vicevoorzitter van het Christenlijk Ecologisch Netwerk. Dit artikel is het eerste in een serie over christelijke omgang met de schepping.