De onderhandelingen over terugbetaling van de Icesave-leningen liepen gisteren opnieuw stuk, maar een nieuw akkoord blijft noodzakelijk.De IJslanders mogen zich in een referendum uitspreken, omdat hun president in januari weigerde het wetsvoorstel over de terugbetaling van 1,3 miljard euro aan Nederland en 2,5 miljard euro aan Groot-Brittannië te bekrachtigen. Die bedragen schoten beide landen eind 2008 voor om ongeveer 340.000 gedupeerde spaarders van de failliete spaarbank Icesave te compenseren. Volgens peilingen is driekwart van de 225.000 stemgerechtigden tegen het akkoord.

Als het voorstel wordt verworpen, dan blijft de in augustus vorig jaar aangenomen wet van kracht waarin IJsland bepaalde dat het de schuld tussen 2016 en 2024 naar eigen draagkracht in ieder geval deels zal aflossen. De Nederlandse en de Britse regeringen gingen toen niet akkoord met die constructie en zullen dat ook nu niet doen.

Financiële experts onderhandelden de afgelopen weken koortsachtig over een nieuw akkoord, waar alle drie de landen mee voor de dag kunnen komen. Het grootste struikelblok daarbij is de rente die IJsland over de lening moet betalen. De Britten en de Nederlanders eisten aanvankelijk een vaste rente van 5,5 procent. Inmiddels hebben ze aangeboden dat percentage flexibel te maken, zodat het rentebedrag waarschijnlijk lager uitvalt. Daarnaast boden ze aan de verplichtingen voor twee jaar kwijt te schelden. Dat voorstel ging de IJslanders niet ver genoeg.

Vrijdag werden de gesprekken opnieuw zonder resultaat afgebroken. Volgens de IJslandse delegatie gaat het slechts om een pauze en kan er na het weekeinde verder worden gepraat. Ingewijden benadrukten echter dat de IJslanders zelf wegliepen van de onderhandelingstafel en dat er voorlopig geen nieuwe gesprekken in de agenda staan.

De IJslandse premier Johanna Sigurdardottir was eerder op de dag nog optimistisch. „Het gat wordt steeds kleiner”, aldus de premier.

Ze benadrukte dat ze niet van plan is op te stappen als het neekamp het referendum inderdaad wint. „We hebben weinig tijd om dit af te maken, want de impact op onze economie is al te groot.”

Een akkoord over terugbetaling blijft noodzakelijk om de internationale positie van IJsland te verbeteren. Broodnodige leningen van Scandinavische landen en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zijn door de impasse over Icesave op de lange baan geschoven. Daarnaast dreigen de Nederlanders en de Britten de toetreding van IJsland tot de Europese Unie te vertragen zolang er geen duidelijkheid over de kwestie is.

Veel IJslanders zien het EU-lidmaatschap inmiddels niet meer zitten. Volgens een recente opiniepeiling is meer dan de helft van de bevolking tegen de toetreding van de eilandstaat tot de Unie. Dat is twee keer meer dan na de uitbraak van de financiële crisis in oktober 2008.