Kant stapt op
De verschuivingen in de politieke verhoudingen hebben een dag na de gemeenteraadsverkiezingen het eerste slachtoffer geëist. Na de slechte resultaten van woensdag en een flink verlies in de peilingen voor de Tweede Kamerverkiezingen besloot Kant op te stappen als fractievoorzitter van de SP en zich niet beschikbaar te stellen voor het lijsttrekkerschap van haar partij. Kant wil ook niet op de kandidatenlijst voor de verkiezingen op 9 juni en zal daarom de politiek verlaten.
De SP heeft nu 25 zetels in het parlement, maar stond in de peiling van woensdag maar op elf. Bij de gemeenteraadsverkiezingen verloren de socialisten ongeveer honderdduizend stemmen in vergelijking met de vorige keer.De in Duitsland geboren Kant zit sinds 1998 in de Kamer en nam in 2008 het fractievoorzitterschap over van SP–boegbeeld Marijnissen. Die had de partij twee jaar eerder nog naar een historische 25 zetels geleid, maar wilde het vanwege gezondheidsklachten rustiger aan doen. In de twee jaren erna slaagde Kant er niet in de populariteit van de SP vast te houden. Volgens critici ’overschreeuwde’ ze zich te vaak in debatten. Daarnaast lonkte ze openlijk naar regeringsdeelname, iets wat voor de veelal activistische achterban steeds wennen is geweest. Spijt van het fractievoorzitterschap heeft ze niet, maar het was voor haar naar eigen zeggen eigenlijk een onmogelijke opdracht om iemand op te volgen die „een icoon is in de Nederlandse politiek”.
De SP–fractie reageerde donderdag emotioneel en aangeslagen op Kants aankondiging. Kant zei nog wel het vertrouwen te voelen, maar ze vreesde dat de slechte resultaten en peilingen te veel aan haar zouden blijven kleven tijdens de komende verkiezingscampagne, wat schadelijk zou zijn voor de partij.
De SP wil de opvolging snel regelen. Kamerleden kunnen zich tot vrijdagmiddag melden, waarna de fractie meteen uit haar midden een nieuwe fractievoorzitter kiest. Die wordt niet automatisch de nieuwe lijsttrekker voor de komende verkiezingen. Het partijcongres beslist daarover. Marijnissen en Van Bommel gaven donderdag direct aan niet in te zijn voor het leiderschap. Als kanshebbers worden De Wit en Irrgang gezien. De Wit is een ervaren parlementariër die het onderzoek naar de oorzaken van de kredietcrisis leidt. Irrgang is financieel woordvoerder en staat als jong talent van de fractie te boek
Ondertussen genoten PVV en D66 donderdag na van hun overwinning bij de gemeenteraadsverkiezingen. De PVV werd de grootste in Almere, en de tweede partij in Den Haag. D66 kreeg er landelijk gezien honderden raadszetels bij. Het CDA likte zijn wonden na het verlies van ongeveer tweehonderd raadszetels. Voor de PvdA was het verlies met ruim zeshonderd zetels nog veel groter, maar de partij klampt zich vast aan opverende peilingen. In de meest recente peiling voor de Kamerverkiezingen staat het CDA op 29, de PvdA op 27. Voor beide partijen is dat een achteruitgang.