Het bedrijfsgebouw op het terrein van Berg en Bos oogt als een sanatorium, en die inschatting klopt. Ooit was het IsoTis-gebouw een tbc-kliniek. Halverwege de jaren negentig ging het ziekenhuis failliet. Gebouw D herbergt sinds 1996 het beursgenoteerde biotechnologiebedrijf IsoTis, met circa 115 mensen in dienst. Twintig van hen werken in Lausanne, in Zwitserland.

Afgelopen najaar fuseerde IsoTis met de Zwitserse concurrent Modex. Het nieuwe bedrijf presenteerde een paar weken geleden de jaarcijfers over 2002. Ondanks een verlies van 28 miljoen euro noemt Peter Wolters de firma „kerngezond.” Want als ergens geldt dat de kosten voor de baat uitgaan, dan is dat wel in de biotechnologiesector.

Het verlies moet komend jaar ongeveer op de helft uitkomen, maar over een definitieve datum van quitte spelen doet Wolters geen uitspraak. „In de kas van de twee samengevoegde bedrijven zit 81 miljoen euro, een behoorlijke reserve.” Een deel van dat geld zal komende tijd worden geïnvesteerd in overnames van verwante bedrijven.

Een van de opvallende producten waarmee het bedrijf IsoTis komende jaren flink geld denkt te gaan verdienen, is de botvuller OsSatura. Begin februari 2003 is de Bilthovense vinding goedgekeurd voor toepassing in Europa. Ook bij de Amerikaanse Food and Drug Administration ligt een dossier ter goedkeuring. IsoTis verwacht OsSatura later dit jaar in de VS op de markt te kunnen brengen.

Een heup vervangen is vandaag de dag een vrij normale ingreep, zegt Wolters. Roestvrijstalen of titaniumonderdelen worden in dijbot en bekkenkam geschroefd, wereldwijd gezien gebeurt dat zo’n 1 miljoen maal per jaar. „Na een aantal jaren faalt echter een deel van die verbindingen, en is een revisieoperatie nodig. Het botmateriaal is dan inmiddels behoorlijk verslechterd. Om dat te voorkomen, kan vanaf nu deze botvuller worden ingezet. Nog dit jaar ligt het middel in veel operatiekamers op de plank, onze verwachtingen zijn hooggespannen.”

Wolters pakt een paar van de glazen potjes met daarin de OsSatura, kleine keramische korreltjes. De werking ervan is niet eenvoudig uit te leggen. Na even heen en weer gepraat, zegt Wolters: „Door het poreuze karakter van de korrels worden de botgroeifactoren uit de omgeving van de botbreuk of heupaanhechting gestimuleerd. Volwassen stamcellen of voorlopercellen worden aangezet tot botvorming. Dat bot groeit over de korreltjes heen.”

Een nog veel grotere markt voor toepassing zijn -wereldwijd gezien- de miljoenen operaties aan ruggen, waarbij vaak verschillende wervels worden vastgezet ten opzichte van elkaar. Nu worden die -wanneer dat door wat voor oorzaak ook nodig is- gefixeerd met behulp van metaal. „Deze fusie kan worden versneld en verbeterd door botvullers toe te passen. Vaak worden onderdelen uit de heup naar de rug verplaatst. Of wordt gebruikgemaakt van donorbot, vooral in de VS. Vanaf nu is dat allemaal niet meer nodig.”

Een -in geld uitgedrukt- kleinere markt voor OsSatura is die van de kaakchirurgie. Een slinkende kaakmassa kan ermee geschikt worden gemaakt voor het aanbrengen van implantaten. Maar ook aangezichtschirurgen kunnen het gebruiken: bij restauraties na trauma’s, verminkingen door tumoren of bij de zogenaamde sinuslift, een reparatie van de ’bodem’ van de hersenpan. „Die markt is in geld uitgedrukt wat minder groot, maar door de esthetische kanten ervan voor de patiënt van enorme waarde.”

Behalve OsSatura heeft IsoTis veel meer in ontwikkeling, bijvoorbeeld een middel dat kapot kraakbeen restaureert. „Bij kniedefecten is bijna altijd sprake van een kraakbeenprobleem. Bot loopt op bot, heel pijnlijk. Grote slijtage maakt soms vervanging van een hele knie noodzakelijk. Als je in de afbraakfase van het kraakbeen daar iets aan kunt doen, is het inbrengen van een nieuwe knie te voorkomen. De kraakbeenvernieuwer die we op de markt willen brengen, heeft een relatief eenvoudig goedkeuringstraject, dus die kan ook relatief snel beschikbaar komen.”

Een derde vinding waarvan IsoTis veel verwacht, is het middel Allox voor wondbehandeling, een product uit de Modex-stal. „Een veelbelovend celproduct voor zeer moeilijk genezende huidwonden.” De diepvriesspray moet elke week op de zweren, open benen of doorligplekken worden gespoten, die daarna, naar verwachting, zullen genezen. De onderzoeksresultaten tot nu toe noemt Wolters hoopvol, „het klinisch onderzoek is waarschijnlijk dit jaar klaar.”

Het middel Acudress, dat in eveneens ontwikkeling is, gaat een ander IsoTis/Modex-product vervangen dat wordt toegepast op brandwondenpatiënten in Duitsland en Zwitserland. „Deze Cellactive Skin wordt in Nederland door verzekeraars niet vergoed, maar in andere landen wel, vandaar. Acudress ontwikkelen we samen met Ethicons -onderdeel van Johnson & Johnson- en is bedoeld voor behandeling van brandwonden, plastische reconstructies en huidaandoeningen.”