Langzaam schuift -achter een glazen wand- het vlaggenschip van Volkswagen voorbij. Een Phaeton in wording. Een monteur met witte broek en witte handschoenen legt op de lopende band in de Glazen Fabriek de laatste hand aan de nieuwe vierwieler.

Aan de andere kant van het glas geeft Bernd Pischetsrieder tegelijkertijd een toelichting op de resultaten van vorig jaar. Driehonderd journalisten uit alle delen van de wereld kijken afwisselend van topman naar topproduct. En van het voertuig weer terug.

Intussen liegt de waarschuwing van Pischetsrieder er niet om. Volkswagen AG verwacht voor het komende jaar het bedrijfsresultaat van 4,8 miljard euro voor belasting en de afzet van bijna 5 miljoen auto’s uit 2002 niet te kunnen evenaren. De bestuursvoorzitter voorspelt dat het vooral moeilijk zal worden het resultaat van het eerste kwartaal van 2002 (1,1 miljard euro) te benaderen, door de verslechterende omstandigheden in Noord-Amerika en West-Europa.

De beurs van Frankfurt reageerde dinsdag geschrokken op de onverwacht pessimistische boodschap. Het aandeel VW duikelde na de bekendmaking zo’n 12 procent. „De autocrisis treft Volkswagen hard”, concludeerde een analist. Anderen spraken van „een winstwaarschuwing.” De koers eindigde aan het eind van de handelsdag uiteindelijk 7,6 procent lager.

Vooral de weinig rooskleurige vooruitzichten maken beleggers nerveus. Met de geboekte resultaten over 2002 lijkt weinig mis te zijn. De cijfers zijn weliswaar wat magerder, maar van een resultaat van 4,8 miljard euro (tegenover 5,4 miljard in 2001) kan het autoconcern in Wolfsburg -gezien de huidige situatie- toch niet direct lang wakker liggen.

De pijn zit in het komend jaar. De tegenvallende vooruitblik wordt met name veroorzaakt door de economische malaise, de wisselkoersen van de Amerikaanse dollar en het Britse pond, de oorlogsdreiging in het Midden-Oosten en de financiële crisis in Zuid-Amerika. Het zit de beleggers niet lekker dat Pischetsrieder een herstel pas voor 2004 voorziet.

Om het tij te keren, zetten Pischetsrieder en zijn mannen op drie fronten de tegenaanval in. VW brengt het komende jaar een serie nieuwe producten in stelling. Elke drie weken verschijnt er ergens ter wereld een nieuw model op de markt. VW heeft momenteel twintig types in de startblokken staan.

Het modellenoffensief is vorig jaar begonnen met de introductie van de limousine van VW, de Phaeton, en de Touareg. Vorige week volgde in Genève de mini-van Touran, de nieuwe A3 en de New Beetle Cabrio.

De nieuwe modellen moeten de interesse van het autorijdend publiek in VW opvijzelen. De grootste autofabrikant van Europa lijdt momenteel onder een tanende belangstelling voor de ’oude’ Golf en de Passat. Tegelijkertijd moet de nieuwe Phaeton zijn weg naar de klant nog weten te vinden.

Bovendien blijft VW snijden in de kosten. Vorig jaar heeft het autoconcern uit Wolfsburg voor 1 miljard euro kostenbesparingen weten te bereiken. Voor 2003 staat eenzelfde bedrag op het verlanglijstje. VW heeft ten slotte ook nog eens besloten om 10 procent van de geplande investeringen in de ijskast te zetten. Met deze maatregel moet algauw een dikke 1,5 miljard euro in de portemonnee blijven zitten. Vorig jaar hebben de autobouwers uit Wolfsburg 16 miljard euro geïnvesteerd.

Door de onzekere economische en politieke omstandigheden zal het moeilijk worden de verkopen op peil te houden, weet VW. Toch blijft het Duitse autoconcern ernaar streven om dit jaar weer meer dan 5 miljoen auto’s aan de man te brengen. Ambitie kan VW niet worden ontzegd.

Op de vorig jaar aangetreden Pischetsrieder rust de zware taak zijn illustere voorganger Piech, die VW uit het slop heeft weten te halen, minimaal te evenaren. Een welhaast onmogelijke opdracht. Pischetsrieder moet daarom wel de hete adem van aandeelhouders, beleggers en analisten in zijn nek voelen.