Windenergie: veel te veel van het goede
Met de huidige plannen voor nieuwe windmolenparken zitten we straks met een enorm overschot aan elektriciteit, waarschuwt Klaas de Jong.
Af en toe verschijnen er berichten dat windenergie zinloos is. Dat is beslist niet het geval; windturbines besparen wel degelijk energie. Dankzij de technische ontwikkeling is windenergie zelfs een relatief goedkope vorm van duurzame energie.Dat vindt ons ministerie van Economische Zaken (EZ) fijn. Er is 20 procent duurzame energie in 2020 beloofd en dat moet je zo goedkoop mogelijk invullen. Maar liefst 6000 megawatt (MW) aan windvermogen op zee en een forse uitbreiding van de nu al meer dan 2200 MW op land. Recent stelde EZ 1 miljard euro beschikbaar voor een park van 429 MW bij Urk.
Verbijsterend bij deze voortvarendheid is de desinteresse voor het gebruik van deze elektriciteit. Netbeheerder TenneT zet dagelijks een grafiek van de belasting van ons elektriciteitsnet op internet. Op werkdagen is er in Nederland 7000 tot 14.000 MW nodig; in het weekeind 6000 tot 12.000 MW. Als de plannen van Den Haag worden gerealiseerd, leveren de windparken bij harde wind (die vooral ’s nachts optreedt) samen 9000 MW vermogen. Dat is veel meer dan er ’s nacht nodig is. Bovendien moeten er vanwege de stabiliteit van het net enkele centrales blijven draaien en heeft de industrie eigen warmtekrachtcentrales en importcontracten.
In de praktijk hebben onze buurlanden bij harde wind hetzelfde probleem. Denemarken is al vastgelopen en zoekt naarstig naar oplossingen. In Duitsland en bij ons komen op de energiemarkt nu ’s nacht al negatieve stroomprijzen voor. Goedkoop is duurkoop: als de grootse plannen voor windenergie worden doorgezet, zullen we naderhand geconfronteerd worden met miljarden extra investeringen in opslagsystemen en in hoogspanningsleidingen om het vermogen te exporteren.
De problemen worden in feite nog groter dan je nu al ziet. We gaan ook voor 2020 20 procent energie besparen en volgens Gasterra gaan we 1 miljoen hrE-ketels plaatsen, die ook elektriciteit opwekken. Samen produceren die een vermogen van 1000 MW.
Het wordt de hoogste tijd voor een andere koers. Het doel van 20 procent duurzame energie is alleen haalbaar als we ook inzetten op duurzame warmte. Net als bij wind kun je warmte grootschalig winnen uit de natuur. Op 2 kilometer diepte is enorm veel warmte beschikbaar.
Gecombineerde opwekking van warmte en elektriciteit met biomassa is ook interessant; er is nog veel onbenutte biomassa beschikbaar. Gelukkig zien we nu een trend naar productie van biogas uit gft en naar gebruik van warmte uit afvalverbranders en worden ook de eerste geothermieprojecten gerealiseerd. Een herverdeling van het subsidiegeld is nodig om verantwoord op 20 procent duurzame energie te komen.
De auteur is directeur van www.energieprojecten.com.