Al 40 jaar godsdienst tijdens de handwerkles
Steeds vaker krijgen meisjes én jongens creatieve werkvormen. Zo niet in Uddel. Daar geeft juffrouw J. de Kruijff (71) nog steeds ouderwets handwerkles, al veertig jaar lang uitsluitend aan meisjes. Morgen herdenkt de reformatorische Rehobothschool in Uddel dit jubileum. „Elke morgen ga ik op de knieën om kracht te vragen om dit werk te mogen doen.”
Iedere handwerkles begint juf De Kruijff met een eigen opening. Zo ook deze middag, in haar eigen lokaaltje. Met gevouwen handen op de rand van de tafel en in gedragen tempo zingen de meisjes uit groep 4 „God heb ik lief”, Psalm 116:1. De toepassing volgt. „Omdat we allemaal een boos hartje hebben, moeten we de Heere om een nieuw hartje vragen. Dan wordt alles nieuw.”De handwerkles begint. Op het programma staat het haken van een vlecht van vier gehaakte draadjes en bijbehorende pompoentjes.
Ook deze middag wordt juf De Kruijff geholpen door een van de zes vrijwilligers. Fluisterend overlegt zij met de meisjes.
Er heerst rust in het lokaaltje. Als een van de leerlingen gaat giechelen met haar buurvrouw, maakt juf De Kruijff een bezwerend ”sstt”-geluid. Dat helpt, eventjes.
Juf De Kruijff leert ‘haar kinderen’ de basisvaardigheden: haken, borduren, breien, knopen, weven en naaien met de naaimachine. „Mijn doel is dat de meisjes deze technieken kunnen gebruiken als ze later moeder van een gezin zijn.”
Haar drijfveren reiken echter dieper. Als kind mocht zij van haar ouders niet doorleren. Toch besloot Jannie de Kruijff op 24-jarige leeftijd voor handwerkleerkracht te gaan studeren. Doorslaggevend was dat ze werd bepaald bij de Bijbeltekst „Leer de jongen de eerste beginselen.” Ziekte sneed de weg naar de opleiding tot gewone leerkracht af.
In 1965 werd ze handwerkjuf aan de toenmalige Hervormde School in Woudenberg. Vijf jaar later breidde ze haar werkzaamheden uit naar de in dat jaar ontstane Rehobothschool in Uddel, die uitgaat van de plaatselijke gereformeerde gemeente in Nederland. Ook gaf ze van 1971 tot 1986 handwerkles op de Eben Haëzerschool in Barneveld.
In de achterliggende jaren zijn haar handwerklessen niet veel veranderd, zij het dat de lestijd in Uddel is gehalveerd en de groepen groter zijn geworden. Daar staat tegenover dat ze sinds 1997 een eigen lokaal heeft.
Puberteit
De kinderen zijn in al die veertig jaar nauwelijks veranderd. „Alleen de meisjes in groep 8 zijn wat drukker geworden. Dat kan door mijn leeftijd of hun puberteit komen. Meer dan vroeger komen er dingen op hen af die ze moeten verwerken.”
Waarom ze nog niet is gestopt? „Het werk geeft veel voldoening door de omgang met de kinderen. In de vakanties zie ik ernaar uit om naar school te gaan.” Er is nog een andere reden: „De Heere schenkt me tot nu toe de kracht dit werk te doen. Daar ga ik elke morgen voor op de knieën.”
Mooi vindt ze het ook dat ze lesgeeft aan dochters van moeders die ze al eerder de kneepjes van het naaivak bijbracht. „Zij kennen alle handwerktechnieken en vertellen mij dat ze het fijn vinden dat hun dochters die ook leren.”
Juf De Kruijff –ze bleef ongehuwd– verzorgde eerst haar ouders tot hun overlijden. Nu woont ze in Barneveld onder één dak met twee broers, van wie ze er een verzorgt.
De les loopt ten einde. „Wat een mooi pompoentje”, zegt Laura waarderend over het bolletje van Geertilda. „Juf, het is al tien over drie”, roept een meisje. Snel ruimen de meiden de materialen op. Eerbiedig zingen ze Psalm 40:4. Dan eindigt juf De Kruijff met gebed.