Net rond bankiers sluit zich
Bank en bonus, het lijkt erop alsof die twee niet zonder elkaar kunnen. Tot ongenoegen van publiek en politiek. In een economische moeilijke tijd waarin veel bedrijven zelfs het kerstpakket wegbezuinigen, staan bij diverse internationale banken de bonussluizen weer volop open. Dikwijls gaat het om instellingen die met steun van de overheid op de been zijn gebleven tijdens de kredietcrisis. Miljardenbonussen zijn dan niet uit te leggen, alle argumenten over concurrentie op de arbeidsmarkt ten spijt.
Banken moeten zich realiseren dat ze onder een vergrootglas liggen. Het zou van invoelingsvermogen getuigen als zij hun bonusbeleid aanpassen. Nederland geeft hierin het goede voorbeeld. Minister Bos sloot in maart al een herenakkoord met de sector over salarisstijgingen. Vanaf 1 januari geldt de in september overeengekomen Code Banken, waarin is vastgelegd dat de variabele beloning niet hoger mag zijn dan het vaste salaris.In andere landen talmen bankiers om de handschoen op te pakken. En dus bemoeit de overheid zich er steeds nadrukkelijker mee. President Obama haalde dit weekend nog fel uit naar de bankiers en beurshandelaren van Wall Street.
Eind vorige week pleitten de Franse president Sarkozy en de Britse premier Brown in een opiniestuk in The Wall Street Journal voor een eenmalige bonusbelasting. Oftewel, 50 procent inleveren van bedragen boven de 25.000 pond (27.000 euro). Bondskanselier Merkel sprak van een charmant idee. Ook premier Balkenende liet zich positief uit.
Dit plan rammelt echter. Zo geldt de maatregel tot april volgend jaar. Bankiers zijn creatief genoeg om ervoor te zorgen dat de bonus een maandje later wordt uitgekeerd. Dat hadden Sarkozy en Brown ook kunnen bedenken en daarmee is hun plan weinig doordacht.
Het initiatief laat wel zien dat het net rond bankiers zich internationaal sluit. Laten zij nu eieren voor hun geld kiezen en zelf werk maken van een cultuurverandering binnen financiële instellingen. Een gedragsaanpassing werkt nu eenmaal het beste als die uit de sector zelf komt. Op dit front is er een aantal hoopgevende signalen. Zo liet de Britse bank Barclays dit weekend weten 60 procent van de bonusbetalingen op te schorten.
Pakt het bankwezen echter onvoldoende door, dan hebben de regeringsleiders de schone taak om op de ingeslagen weg verder te gaan om zo regulering af te dwingen. De grote uitdaging is wel om internationaal één lijn te trekken. Lukt dat niet, dan schieten maatregelen al snel hun doel voorbij.
Ten slotte kunnen ook consumenten en bedrijven van zich laten horen. Niet door allerlei retoriek, maar door over te stappen naar banken met een gezond beloningsklimaat. Een simpele maatregel, maar op de lange duur wel uiterst doeltreffend.
Verschil in beloning mag er zijn, een bonus is niet per definitie verkeerd. Maar het kan niet zo zijn dat bankiers eerst de hand ophouden bij de overheid en vervolgens een deel van het geld in eigen zak steken. Niet doorfeesten op kosten van de belastingbetaler die zelf de broekriem moet aanhalen.
