Nasi koken op gas van koeienmest
Indonesië worstelt met de klimaatverandering en een duurzamer energiebeleid. Een door Nederland ondersteund biogasproject kan uitkomst bieden: methaangas winnen uit de mest van Javaanse koeien.
Een plastic buis steekt uit de muur van de boerderij van Ibu Sri. De lange buis loopt naar een kraan verbonden aan een slang en een gasstel. „Het is veilig, het is schoon en het ruikt niet,” glimlacht de Javaanse boerenvrouw.Achter haar huis in het dorpje Suka Jaya in West-Java staat een enorme stal vol melkkoeien die constant flinke hopen mest produceren. Sinds kort verzamelt het gezin van Sri de mest om het in de zogenoemde reactor te stoppen. Het cementen bouwwerk wint methaangas uit mest die met een stalen molen slap is gedraaid. Sri kookt haar nasi goreng nu altijd op methaangas.
Haar boerderij maakt deel uit van een grote melkcoöperatie in West-Java, die melk levert aan Friesche Vlag. De coöperatie wees Sri’s boerderij aan voor de eerste reactor die met Nederlands ontwikkelingsgeld zou worden gebouwd. In samenwerking met SenterNovem, verbonden aan het ministerie van Economische Zaken, en ontwikkelingsorganisatie Hivos willen de coöperatie en Friese Vlag de komende jaren 8000 methaangasreactors bij boerderijen op Java plaatsen.
„Friesche Vlag wil betere kwaliteit melk en een schonere omgeving, de boeren willen meer geld overhouden, en de Indonesische overheid wil meer duurzame energie,” zo vat projectcoördinator Robert de Groot van Hivos het nieuwe biogasproject samen.
De coöperatie en een lokaal bedrijf bouwen de reactors, die de Indonesische boeren voor omgerekend 460 euro kunnen kopen. De Nederlandse ambassade in Jakarta biedt een subsidie van grofweg 180 euro. De rest roomt de coöperatie af van de melkwinsten. Het voordeel voor de boeren is gratis brandstof in huis, geen brandhoutkosten en een goede bestemming voor de vervuilende mest rondom het huis.
Het economische ontwikkelingsproject van 6 miljoen euro stuit wel op enige culturele grenzen. De overwegend islamitische boeren zouden bezwaren hebben, omdat het „onrein” is. In de jaren 80 mislukte een dergelijk project. De kans op succes lijkt nu groter. Tien reactoren zijn al verkocht en negentien in aanbouw.