Teleurstellende cijfers bij verzekeraars en de voortslepende crisis bij Ahold zorgden dinsdag op de Europese beurzen voor grote verliezen. Ook een tegenvallend indexcijfer van het Amerikaanse consumentenvertrouwen drukte het sentiment. De index kwam uit op 64 punten. Analisten hadden gerekend op een stand van 77. De Amsterdamse AEX-index zakte bijna 4 procent tot 257 punten. Tussentijds stond de index op een verlies van 5,5 procent. Op Wall Street werd het verlies van de ochtend omgebogen in een kleine winst bij het slot.

Toezichthouders op financiële instellingen hebben dinsdag overleg gevoerd over de ontstane situatie bij Ahold en de mogelijke gevolgen voor banken, pensioenfondsen en verzekeraars. Een woordvoerder van De Nederlandsche Bank verklaarde dat financiële instellingen weliswaar grote aandelenposities in Ahold hebben, maar dat deze instellingen „sterk en solide zijn, ook in internationaal opzicht.” „Het is in het belang van de financiële wereld dat er zo snel mogelijk duidelijkheid komt over de achtergronden van de ontwikkelingen rond Ahold.” De toezichthouder op pensioenfondsen en verzekeraars liet zich in soortgelijke bewoordingen uit.

De koersontwikkelingen leiden bij beleggers tot bezorgdheid over de financiële positie van verzekeraars. Directeur Jean Frijns van ABP Vermogensbeheer denkt dat nervositeit van beleggers over verzekeraars gepaster is dan onrust over de banken. „De Europese verzekeraars hebben grote aandelenbelangen. Dat maakt ze extra kwetsbaar.” Bank-verzekeraar ING heeft in 2002 nog voor ongeveer 2 miljard euro aan aandelen verkocht om zijn risico’s te beperken. Eind januari verklaarde ING-bestuursvoorzitter Ewald Kist nog dat op dat moment een verdere daling van de AEX met 10 tot 15 procent zou betekenen dat ING de solvabiliteit zou moeten opvoeren.

Dinsdagmiddag was het zover en stond de AEX-index inderdaad ruim 10 procent lager dan op de dag van de waarschuwing van Kist. Volgens een woordvoerder van ING heeft Kist het destijds echter niet zo stellig bedoeld. „Hij wees erop dat bij een oorlog en verder dalende koersen moet worden bekeken of de eerder genomen maatregelen wel voldoende zijn.”

Veel financiële instellingen blijven op middellange termijn herstel van de beurzen zien. Jean Frijns van ABP verwacht echter geen wonderen. „Als we naar de economie kijken, lijdt deze nu onder de financiële markten. Maar de economische structuur is niet zo zwak dat deze het begeeft.”

Volgens Jaap van Duijn, hoofd beleggingen bij Robeco, zullen de val van de AEX en het „Ahold-effect” geen extra paniek veroorzaken bij pensioenfondsen. Die zien hun beleggingen, waaruit de pensioenen moeten worden betaald, almaar minder waard worden. Een kwart van de fondsen heeft een tekort. „Europa is het werkterrein van de pensioenfondsen”, aldus Van Duijn. „Daar gaan de beurzen ook niet lekker, maar dat komt niet zozeer door Ahold.” Volgens hem is de crisis rond Irak nog steeds de dominante factor op de effectenbeurzen.