Storm en zuil
De herfststorm van de afgelopen week heeft voor 2 miljoen euro schade aangericht. Het is onvoorstelbaar hoeveel kracht de wind heeft. De kracht van de wind kan vernietigend zijn, maar ook nuttig. Windenergie is nog steeds in opkomst. Kortgeleden las ik hoe moderne vrachtschepen op de oceanen soms weer gebruik maken van zeilen om de kracht van de wind te benutten voor de voortstuwing.
Wind is beweging van lucht. In die betekenis wordt hij ook gebruikt in bijvoorbeeld de orgelbouw. In feite kun je dit uitbreiden naar alle vormen van muziek. Het gaat dan niet zozeer om luchtverplaatsing, maar om trilling van lucht. Ook dat is een natuurkundig fenomeen.De reikwijdte van de muziek en de emotie die muziek kan opwekken vormen echter een diepere laag van waarneming dan die we in natuurkundige formules kunnen waarnemen. In zekere zin kun je zeggen dat muziek mensen verenigt.
Zo zat ik laatst op een zang- en orgelavond naast een man van gereformeerd vrijgemaakten huize. Voordat het programma startte, kregen we een gesprek over een bepaalde cultuurtrek die ook ons niet voorbijgaat. De waarde van zaken wordt afgemeten aan het gevoel. Muziek moet lekker voelen, maar geloof moet ook lekker voelen. In kort bestek spraken we over de waarde en de tijdloosheid van de Heidelbergse Catechismus, die op onnavolgbare wijze kennis en bevinding aan elkaar koppelt. Dat is vooral merkbaar wanneer telkens na een leerstuk gevraagd wordt naar het nut ervan. Op dit punt hadden wij elkaar dus al snel gevonden.
Vervolgens ging de man over op de nationale synode die momenteel georganiseerd wordt. Hij meende dat het succes afhankelijk zal zijn van de breedte van de deelnemende kerken. Met andere woorden: hoe breder dit initiatief gedragen wordt, hoe beter het is. Zijn onderbouwing is belangwekkend: „Het kan niet genoeg benadrukt worden hoe belangrijk het is dat de kerk het op bepaalde punten eens is en ook met één mond spreekt nu er 1 miljoen moslims in ons land wonen. Wij hebben een boodschap voor de wereld, ook voor de moslims. Laten we nu één keer kijken naar wat ons bindt en niet naar wat ons scheidt.” In de discussie die nu speelt lijkt mij dit een zwaarwegend argument.
Hoewel ik begrijp dat het moeilijk is om samen te werken met remonstranten en vrijzinnigen bleef deze opmerking wel bij mij hangen. Het thema van de avond was de strijd tussen de aartsengel Michael en de draak, in het kader van de komende advent. Advent bepaalt de kerk niet alleen bij Kerst, maar vooral bij Christus’ tweede komst. Wij leven in de tijd waarin de strijd van de machten zich openbaart.
Ik denk dat velen zich nog goed thuis voelen in de luwte van onze zogenaamde zuil. Men is zich dan nauwelijks bewust van de gure wind die opgestoken is door toedoen van de orthodox seculieren, die met een nietsontziend fanatisme alles wat naar religie riekt uit de samenleving willen weren. Ook is men zich nauwelijks bewust van de overmaat van moslims waarmee onze samenleving straks te kampen heeft. Is het werkelijk zo dat de shariawetgeving ons land voorbij zal gaan? Welke garantie hebben we, zolang ons lot ligt in handen van seculiere politici en van de linkse kerk? We hoeven echt de barricades niet direct op, maar enig zelfbewustzijn mogen we wel uitstralen en ook actief uitdragen. Alle initiatieven in deze richting moeten onze steun hebben. De onderlinge verdeeldheid die de reformatorische zuil kenmerkt is funest.
Ik denk in dit verband aan het Bijbels gezegde: „de wind blaast waarheen hij wil.” Hiermee wordt het werk van de Heilige Geest vergeleken. Het is dus blijkbaar zo dat de windrichting waarin de Heilige Geest blaast, wisselend is. Hieruit volgt dat er ook onder christenen een zekere verscheidenheid zal zijn. Ik voer op geen enkele wijze een pleidooi voor verdeeldheid, maar wel voor een mild oordeel over verscheidenheid. Het gebeurt te vaak dat reformatorische christenen elkaar de maat nemen.
De auteur is arts in het Universitair Medisch Centrum Groningen.
Reageren aan scribent? gedachtegoed@refdag.nl.