Voogt weet waarover hij praat. Hij stond vanaf 2001 de gewetensbezwaarde trouwambtenaar Nynke Eringa uit Leeuwarden bij voor de Commissie Gelijke Behandeling. Hij is specialist in procedures waarin de vrijheid van godsdienst of vereniging een cruciale rol speelt. Het behoeft geen betoog dat hij regelmatig in aanraking komt met de AWGB.De Rotterdamse raadsman had naar eigen zeggen in 1981 geen idee dat de wet zo’n lange geschiedenis zou krijgen. „In 1981 studeerde ik nog, dus ik was daar toen niet mee bezig. Dat begon pas te komen rond 1984. Dat het nog tot 1 september 1994 zou duren voordat de AWGB erdoor was, had ik nooit verwacht.”

De oogst van vijftien jaar AWGB is Voogt meegevallen. „Bij de start van de wet waren er in maatschappij en politiek veel voor- en tegenstanders. De discussie over de homoseksuele praxis en ongehuwd samenwonen, toen nog een grote twistappel, is nu meer een achterhoedegevecht geworden.

In al die vijftien jaar is het aantal keren dat deze problematiek bij de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) ter sprake is gekomen, op één hand te tellen. Tegenwoordig is te zien dat de ruimte die de AWGB biedt aan afwijkende, niet-politiek correcte geloofsopvattingen in zowel politiek als maatschappij steeds meer onder druk staat.

De enkelefeitconstructie biedt bijvoorbeeld christelijke scholen de mogelijkheid eisen te stellen aan docenten die verband houden met de grondslag van de school. Die voorwaarden mogen echter niet leiden tot het maken van onderscheid op basis van ”het enkele feit” dat een docent homoseksueel is. Die enkelefeitconstructie heeft juist de laatste tijd binnen de politiek onder vuur gelegen.”

Voogt geeft aan dat het standpunt van de CGB met betrekking tot de bescherming van gewetensbezwaarde trouwambtenaren is gewijzigd. „Het niet accepteren van gewetensbezwaarde trouwambtenaren werd in de zaak-Eringa aangemerkt als niet gerechtvaardigd onderscheid wegens godsdienst; intussen is de CGB van mening dat dat onderscheid wel gerechtvaardigd is.

Een verminderde tolerantie ten opzichte van afwijkende, niet-politiek correcte opvattingen ligt niet zozeer aan de leden van de commissie, maar aan de verschoven opvattingen in maatschappij en politiek. In de beginjaren van de AWGB had je nog veel voor- en tegenstanders van de wet. Nu is dat tegengeluid alleen nog te horen in klein-christelijke kring.”

Volgens de Rotterdamse advocaat is de opkomst van moslims en hun aan religie gerelateerde opvattingen een van de oorzaken van veranderende opvattingen in maatschappij en politiek. „De rechtbank in Rotterdam oordeelde met betrekking tot een moslim die om principiële redenen geen handen schudt dat de vrijheid van religie meer iets is voor de persoonlijke sfeer. In de openbare maatschappij is de ruimte voor een moslim die op basis van zijn geloofsovertuiging vrouwen geen hand wil geven veel kleiner. Afwijkende gedragingen op basis van een geloofsopvatting in de openbare sfeer staan onder druk. Christenen met meer orthodoxe opvattingen worden dan al snel op dezelfde hoop gegooid als moslims.”

Voogt wijst niet alleen de heersende opinie in maatschappij en politiek als schuldige aan. „Veel kerken zijn net zo hard meeveranderd. Ook binnen de kerken is steeds meer ruimte voor opvattingen die daar vroeger geenszins werden gehoord.”

De toenemende intolerantie ten opzichte van kleine minderheden stelt christenen voor de taak zich niet af te schermen of wereldvreemd te zijn, vindt Voogt, die zelf is aangesloten bij een evangelische gemeente. „Het geluid dat we als christenen uitdragen moeten we niet laten bepalen door wat anderen vinden of door hoe anderen over ons denken. Christenen komen er niet meer mee weg als ze zich afschermen of wereldvreemd gedragen. Een begrijpelijke en zinvolle communicatie van de standpunten naar de buitenwereld wordt steeds belangrijker.”

Dit is het laatste deel in een korte serie over vijftien jaar Algemene wet gelijke behandeling (AWGB).