Een aantal landen weigert echter in te zien dat deze man een gevaar is voor het Midden-Oosten en voor de wereldvrede. Miljoenen mensen protesteerden afgelopen zaterdag tegen een oorlog in Irak. Populaire teksten als ”Bush oorlogsmisdadiger”, ”No to War” en ”No Blood For Oil” waren in alle demonstraties terug te vinden. Deze voornamelijk westerse afkeer van gedwongen ontwapening van Irak is onverantwoord.

Hij toont een omkering van oorzaak en gevolg. In plaats van Saddam krijgt Bush de schuld. Bovendien houdt deze afkeer Saddam Hussein in het zadel en blijft de Iraakse bevolking onder een terreurregime. Voorts belast deze dictator de wereld mogelijkerwijs nog jaren lang met een regime dat uit is op actieve beheersing van de meest explosieve regio ter wereld.

Geen redelijk mens ontkent de slechtheid van Saddam Hussein en de verwoestende effecten van zijn regime op de Iraakse bevolking. De 4 miljoen Irakezen die het Ba´ath-bewind ontvluchtten, zijn de levende en overtuigende bewijzen. De beelden van massamoorden op Koerden en sji´iten gingen de hele wereld over.

De huidige bevolking in het Tweestromenland lijdt nog steeds onder de ijzeren vuist van de Iraakse alleenheerser. Niet alleen zijn martelingen en executie van tegenstanders dagelijkse praktijk, ook gelden uit olie-voor-voedselprogramma’s kwamen in het verleden voornamelijk ten goede aan de machthebbers. Hongerende moeders en kinderen waren voor hen alleen relevant als propagandamateriaal. Saddam Hussein heeft iedere morele aanspraak op bescherming van zijn prerogatieven verloren.

Nebukadnezar
Dit is een standpunt dat geen westers land zal tegenspreken. Punt is echter dat een aantal weigert in te zien dat deze man een gevaar is voor het Midden-Oosten, en daarmee voor de wereldvrede. Allereerst neemt men het pathologische in zijn karakter en zijn vaste wil tot heersen over de gehele regio, niet serieus genoeg. Saddam vergelijkt zichzelf echter niet voor niets graag met Nebukadnezar.

Er is alle reden om zijn aspiraties wel degelijk serieus te nemen. Alleen al omdat de aanvallen op Iran en Koeweit hebben laten zien dat de ”man van vele dagen” ook tot daden overgaat, als hij de kans schoon ziet.

Zijn standpunt over de invasie in Koeweit illustreert zijn denken. Saddam heeft daarover gezegd dat die een fout was. Niet vanwege de aanval zelf, maar vanwege het feit dat hij hem uitvoerde net voordat hij nucleaire wapens bezat.

Ook Irak-kenners betwijfelen niet dat zijn aspiraties verder reiken dan alleen zijn buurlanden, en dat ook Saudi-Arabië of zelfs de hele Golfregio er onder vallen. Daarbij schuwt Hussein niet om de staat Israël als afleidingsmanoeuvre in zijn machtsspel in te zetten.

Saddam Hussein combineert bovendien een grote kennis van moderne wapenkunde van Iraakse wetenschappers met strategisch inzicht en sluwheid. De Iraakse ’coöperatie’ met de VN en het wapeninspectieteam demonstreert zijn enorme handigheid in het ontwijken van eisen, in het zaaien van verdeeldheid binnen bondgenoten en in het rekken van tijd totdat van uitstel afstel komt. Tot op vandaag voldoet Irak niet aan de eisen van de internationale gemeenschap.

Olie
In het huidige tijdsgewricht kan hij niet veel meer, maar de wereld zal niet altijd zo gespitst blijven op het probleem Irak. Zodra de aandacht van de internationale gemeenschap verslapt, zal hij zijn streven naar beheersing van het Midden-Oosten hervatten. Dat zien de Arabische landen ook in. Is het immers niet opvallend dat onder de vele massale demonstraties er nauwelijks één in de Arabische landen (Irak en bondgenoot Syrië waren uitzonderingen) te zien geweest is? De angst voor een botsing der beschavingen als gevolg van een oorlog in Irak zou wel eens minder reëel kunnen zijn dan vaak wordt verondersteld.

Ook blijft altijd de verleiding bestaan om VN-resoluties minder serieus te nemen dan Iraakse olie en lucratieve contracten. Dit raakt vooral Frankrijk en Rusland, landen die grote oliebelangen in het Tweestromenland hebben. Deze landen zijn in het verleden niet voor niets verdacht van ontduiking van het olie-embargo. Wat zal de dictator echter doen met de gelden die uit zijn oliebronnen voortvloeien?

Al met al blijft het Iraakse regime een sluimerend gevaar in een regio die door haar geloofsconflicten en olievoorraden de hele wereld in een crisis kan storten.

Dat laatste bedreigt niet alleen Amerika, maar juist ook Europa. Volgens recente statistieken van het ”BP Statistical Review of World Energy” is het oude continent relatief afhankelijker van olie uit het Midden-Oosten dan de Verenigde Staten.

VN-mandaat
Deze overwegingen zeggen nog niets over de volkenrechtelijke legitimatie van een aanval op Irak. De wenselijkheid van een expliciet mandaat van de VN staat niet ter discussie. Maar de vraag doet zich wel voor of het gebrek aan Iraakse medewerking aan de VN-eisen, een kleine twintig VN-resoluties later, nog steeds zonder gevolgen kan blijven. Getuigt de visie dat een nieuwe resolutie van de VN noodzakelijk is niet van een erg absolutistische kijk op het volkenrecht? Volkenrecht is immers geen strafrecht én de leden van de VN zijn geen onpartijdige rechters.

Oorlog is afschuwelijk, en de prijs van ontwapening van Irak kan hoog zijn. Containment is echter evenmin zonder risico’s. Instandhouding van het Iraakse regime nu zou over enkele jaren wel eens kostbaarder kunnen uitpakken. En dat zowel in termen van mensenlevens als van internationale stabiliteit, wereldeconomie en milieu op de langere termijn.

Het ware te wensen geweest dat de demonstranten zaterdag voor deze overwegingen oog hadden gehad.

De auteurs zijn respectievelijk lid van het Europees Parlement voor de eurofractie ChristenUnie-SGP en fractiemedewerkster buitenlandse zaken.