Kerk te verdeeld voor nationale synode
Het pleidooi van prof. dr. H. G. L. Peels voor de nationale synode (RD van donderdag) heeft dr. P. Buitelaar niet overtuigd. De kerk is te zeer verdeeld voor een gezamenlijk getuigenis naar de wereld.
In zijn artikel ”Broeders, kom hogerop” roept prof. Peels de kerken op een gezamenlijk getuigenis af te geven in een geseculariseerde samenleving. In dat getuigenis van een nationale synode moet het gaan om het abc van het geloof in de taal van het hart. Ik voel met ds. Van Eckeveld de achtergrond van zo’n getuigenis –de verdeeldheid der kerken en de secularisatie van de samenleving– wel mee, maar heb nochtans mijn vragen.Allereerst vraag ik mij af hoe kerken die innerlijk verdeeld zijn tot een gezamenlijk getuigenis kunnen komen. Als er over de meest wezenlijke geloofsvragen geen eenstemmigheid heerst, hoe kun je dan getuigenis geven van dat geloof? Overigens vind ik het begrip nationale synode wat misleidend, omdat het gaat om een stuurgroep van enkele theologen uit een aantal kerken. Niet alle kerken zullen meedoen.
Prof. Peels spreekt verder in het verband van het abc van het geloof over het met liefde en bewogenheid spreken over God als Schepper, de redding door Jezus Christus en het vernieuwende werk door de Heilige Geest. Het zijn zonder twijfel belangrijke elementen uit het christelijke geloof, maar de vraag is: Hoe vul je dat in?
Gaat het bij God alleen maar om de Schepper of om veel meer? En wat moet ik me voorstellen bij redding door Jezus Christus? Is dat een algemeen begrip in de geest van de algemene verzoening? En hoe wordt het vernieuwende werk van de Heilige Geest onder woorden gebracht? Zo maar een paar vragen, die om een duidelijk antwoord vragen. Het mag in een abc van het geloof niet gaan om een gereduceerd Evangelie waarmee iedereen kan instemmen.
Persoonlijk getuigenis
In de derde plaats vraag ik mij af wat verstaan moet worden onder de taal van het hart. Elk hart spreekt zijn eigen taal. Ik ben daar huiverig voor. We hebben de taal van het Woord te spreken: in onze eigen taal het Woord overdragen zonder er iets aan af of toe te doen.
Ten slotte is het zonder twijfel waar dat de kerkelijke verdeeldheid geen positieve uitstraling heeft naar een geseculariseerde samenleving. Deze verdeeldheid is een pijnlijke werkelijkheid, die roept om persoonlijke en kerkelijke bekering. Ook bekering tot eenheid: „Opdat zij allen één zijn, gelijkerwijs Gij, Vader, in Mij en Ik in U, dat ook zij in Ons één zijn, opdat de wereld gelove, dat Gij Mij gezonden hebt” (Joh. 17:21). Dit woord ”één” heeft betrekking op een geestelijke, niet op een zintuiglijk telbare eenheid.
Er is wel eenheid over kerkmuren heen, maar geen eenheid van kerken. Daarom zie ik geen mogelijkheid tot een nationale synode, maar wel de mogelijkheid tot een persoonlijk getuigenis in deze geseculariseerde wereld.
De auteur was hoogleraar homiletiek en communicatie en behoort tot de Hersteld Hervormde Kerk.