Ministers van 22 lidstaten verlieten zondag ernstig verdeeld de Japanse hoofdstad Tokio, waar zij waren uitgenodigd voor een informele topbijeenkomst. Een woordvoerder van de WTO sprak van „serieuze meningsverschillen.”

De driedaagse bijeenkomst in Tokio was vooral bedoeld om de voortgang te bespreken van de in november 2001 gestarte onderhandelingsronde over verdere liberalisering van de wereldhandel. De besprekingen daarover in Genève, het hoofdkwartier van de WTO, verlopen tot dusver moeizaam.

Vorige week bleek dat landbouw de agenda van Tokio zou gaan bepalen. De voorzitter van de WTO-landbouwcommissie, Stuart Harbinson, presenteerde woensdag een voorstel dat voorziet in vergaande liberalisering van de landbouwsector. Dit leverde hem forse kritiek op.

De Europese Unie, Noorwegen, Japan en Zuid-Korea vinden zijn voorstellen veel te ver gaan, terwijl grote landbouwexporteurs als de Verenigde Staten en Australië een radicalere verlaging van de invoerrechten op agrarische producten eisen. In Japan en Zuid-Korea waren er de afgelopen dagen al felle protesten van boeren die zich in hun bestaan bedreigd voelen.

In Tokio konden de WTO-lidstaten die aanwezig waren, het niet eens worden of het 26 pagina’s tellende stuk van Harbinson, dat een uitvloeisel is van voorstellen van alle 145 WTO-lidstaten, als uitgangspunt moet dienen voor verdere onderhandelingen. Waarschijnlijk zal Harbinson met een nieuw voorstel moeten komen dat tegemoetkomt aan alle geuite bezwaren van de afgelopen dagen.

De 22 WTO-leden, waaronder de EU, de VS, Japan en Australië, spraken in Japan wel de intentie uit om voor eind maart een akkoord te bereiken over een raamwerk voor verdere landbouwonderhandelingen. Dit streven bestaat al lange tijd, maar WTO-waarnemers betwijfelen de haalbaarheid ervan. Eerdere deadlines over de toegang tot goedkope medicijnen voor derdewereldlanden en betere handelsvoorwaarden voor de ontwikkelingslanden werden niet gehaald wegens grote onenigheid. Akkoorden over deze onderwerpen bleven ook dit weekeinde uit.