Na de Tweede Wereldoorlog koos de westerse wereld ervoor de belangen te bundelen in internationale organisaties. De Verenigde Naties werden een platform waarin alle regeringen meespraken. Misschien vrijblijvend, maar toch effectief. De VN hebben zich bewezen als een platform van ontmoeting en dialoog.

De Europese samenwerking was minder vrijblijvend. De economieën van de landen moesten aan elkaar worden verbonden met als doel meer stabiliteit te verkrijgen en oorlog te voorkomen.

Binnen de NAVO verdedigden de Verenigde Staten zich samen met de Europese landen tegen het Oostblok. De ene vijand gaf een enorme lotsverbondenheid tussen verschillende landen.

Die eensgezindheid is er vandaag niet meer en de NAVO groeit zichtbaar uit elkaar. De Verenigde Staten stellen nadrukkelijk dat het regime van Saddam Hussein een riskante vijand is. Als je alle beweringen over biologische, chemische en nucleaire wapens in Irak moet geloven, mag je blij zijn als je de avond nog haalt.

Of de Amerikanen nu gelijk hebben of niet, een feit is dat de Europese landen niet van de urgentie van de Iraakse dreiging zijn overtuigd. De Verenigde Staten hebben een voorbeeldige lijn gevolgd door vorig najaar de VN-Veiligheidsraad om een resolutie voor de hervatting van de inspecties te vragen. Gisteravond heeft president Bush opnieuw aangedrongen op een tweede resolutie. Maar de Amerikanen hebben gefaald de Europese landen te overtuigen. En daar ligt het probleem.

Juist daarom zijn de komende dagen zo spannend. De belangrijkste multinationale organisaties kraken op dit moment aan alle kanten. Normaal gesproken worden politieke crises met allerlei diplomatieke trucs verbloemd. Politici ervaren openlijke onenigheid als ernstig falen. Maar op dit moment doet niemand van de grote spelers nog pogingen om eensgezindheid te suggereren.

Als er geen overeenstemming wordt bereikt, ligt de wereld aan scherven. Alles wat mensen -deels uit goede wil en deels uit hoogmoed- de laatste vijftig jaar hebben opgebouwd, ligt dan weer uit elkaar. Zorgvuldig opgebouwde bondgenootschappen dalen pijlsnel in waarde.

Men zou kunnen zeggen dat dit een eenmalig probleem is en dat alles daarna weer gewoon verdergaat. Maar internationale samenwerking is geen schoolklas, waar je na je strafregels weer een schone lei krijgt. Politieke organisaties moeten van vertrouwen leven. En het vertrouwen in internationale samenwerking brokkelt nu per dag af.

Vanuit bijbels perspectief is dit eigenlijk gesneden koek, want christenen vestigen geen vertrouwen op internationale organisaties. De Britse prediker D. Martyn Lloyd-Jones trok in zijn boek ”Het koninkrijk der hemelen” stevig ten strijde tegen het vertrouwen op de Volkenbond en de Verenigde Naties. Niet de politici regeren de wereld, maar God.

Lloyd-Jones gaf echter ook een andere kant aan en in dat verband haalde hij Oliver Cromwell aan: „Vertrouw op God en houd je kruit droog.” Mensen hebben ook een verantwoordelijkheid om te doen wat in het vermogen ligt. Internationaal overleg om de vrede en veiligheid te bewaren is noodzakelijk, maar tegelijk is vrede geen product van mensen, maar een geschenk van buiten deze wereld.

Het is daarom goed om te zien hoe kwetsbaar multinationale mensen zijn op het moment dat de wereld onder grote spanning komt. Maar het doorzetten van de naderende crisis zou tegelijk een groot verlies voor de wereld zijn.