Via de stichting Draagt Elkanders Lasten wikkelt het Reformatorisch Dagblad al jarenlang zijn acties af. Acties voor een goed doel. Ditmaal was gekozen voor gemarginaliseerde groepen in Peru die aldaar via de Presbyteriaanse Kerk worden geholpen. Sowieso hard nodig, aldus ambassadeur José Antonio Arrospide del Busto. „Een groot deel van de bevolking bevindt zich in dramatische omstandigheden.”

De nieuwe Peruaanse regering, die in 2001 aantrad onder leiding van president Toledo, draagt armoedebestrijding hoog in het vaandel. Maar dat betekent nog niet dat de gemiddelde Peruaan dagelijks zijn maag kan vullen. Lange tijd stond Peru op de Nederlandse lijst als zogenaamd concentratieland. Het kreeg meer hulp en steun dan andere ontwikkelingslanden. Minister Herfkens bracht in 1998 een drastische herziening aan in die lijst. Dat hield in: Peru doet het redelijk goed, dus kan het wel met wat minder toe. Thans is Peru een themaland. Het thema is: milieu en bedrijfsleven. De ambassadeur betreurt de thematisering. Hij pleit voor meer gevarieerde steun.

Economisch gezien bevindt Peru zich in de lift. De VN-commissie voor Latijns-Amerika constateerde dat het land in 2002 vergeleken met andere landen op het desbetreffende werelddeel de grootste groeicijfers had. Ook voor dit jaar is een groei voorzien. Langzaam, maar gestadig. „De inflatie is beteugeld. Onze munt, de sol, staat al jaren op hetzelfde niveau tegenover de dollar”, zegt de diplomaat, die sinds een jaar in Den Haag resideert. „Er is meer werk op de arbeidsmarkt en de handel neemt toe.” „Maar”, erkent hij, „Peru is groot en grote delen van de bevolking verkeren in omstandigheden van extreme armoede. Het duurt lang voordat de zegeningen van de groei bij die mensen terechtkomen die het het hardst nodig hebben.”

Onder oud-president Fujimori (1990-2000) werd Peru hoofdzakelijk centralistisch bestuurd. In het kader van herstel van de democratie sloeg de regering-Toledo het pad van de regionalisering in. Doel is spreiding en deling van de welvaart. Ook probeert men daardoor aantrekkelijker te worden voor investeerders die huiveren voor een log en traag staatsapparaat. Een en ander moet gebeuren via het scheppen van werkgelegenheid en het bevorderingen van participatie op alle niveaus.

Buitenlandse investeringen zijn meer dan ooit welkom, benadrukt José Antonio Arrospide del Busto. „Het is belangrijk voor Peru. We maken geen onderscheid in investeringen. Peru is in trek bij buitenlandse investeerders. De Europese Unie is de grootste en van die landen Spanje. Nederland staat op nummer vier.” Maar door het bureaucratische werkklimaat en bepaalde belastingtechnische aspecten loopt het nog geen storm. Shell haakte bijvoorbeeld af. „Er zijn regels en daar moeten investeerders zich aan houden”, stelt José Antonio Arrospide. „Albert Heijn en ING zijn wel vertegenwoordigd in Peru.”

Peru maakt deel uit van de Andean Community, een samenwerkingsverband tussen Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia en Venezuela. De ambassadeur geeft toe dat handelspacten vaak niet het einde zijn van alle tegenspraak. „Vrijhandel staat hoog in het vaandel, dus kan een goedkope buitenlandse leverancier zijn aardappels dumpen op de Peruaanse markt, terwijl de Peruaanse aardappelteler zijn winst in rook ziet opgaan. Dat zijn nu eenmaal de regels. Het volk begrijpt dat niet altijd en dergelijke ontwikkelingen zijn vaak ook heel tegenstrijdig.”

Driekwart van de actieopbrengst van Draagt Elkanders Lasten gaat naar arme en behoeftige weduwen in de Andesdorpen. Deze vrouwen hebben geleden onder de terreur van Lichtend Pad. „Er is in het algemeen genomen veel nodig op het gebied van de gezondheidszorg. Peru is een arm land. Aan professionele hulp mankeert het nogal eens. Aan de andere kant probeert men aan de noodvraag te voldoen. De regering doet dat door het scheppen van werkgelegenheid. Bij dat alles is er van staatswege onvoldoende geld dit allemaal waar te maken.”

In de tijd van het geweld tussen Lichtend Pad en het leger (1980-1992) liep het toerisme in Peru aanzienlijk terug. Daarmee verloor het land een belangrijke bron van inkomsten. Nu het politieke geweld is verdwenen, neemt het toerisme weer toe. Niet alleen vanuit Europa en Noord-Amerika, maar ook vanuit Azië. Dat stemt José Antonio Arrospide tot tevredenheid. „Peru kent een rijke traditie en historie en het heeft een vriendelijke bevolking.”

vraag (u14(Is de terreur echt over in Peru?

„Er is minder terreur in Peru dan in heel Europa. En dan heb ik het nog niet eens over al-Qaida. In Europa alleen al heb je de ETA en de IRA. In Peru is terrorisme momenteel gelukkig echt minimaal. Hooguit bevinden zich een paar cellen in de bergen die gewelddadig zijn. De mensen zijn het geweld beu. Duizenden zijn er dan ook het slachtoffer van geworden. Onze wetgeving is aangepast aan die van het Inter-Amerikaanse Hof in San José. Terroristen die ooit door militaire tribunalen zijn berecht, krijgen een nieuw proces.”

vraag (u14(Peru produceert en exporteert cocaïne. Hoe zit dat?
„Het gaat niet om de cocabladeren die Peru gebruikt voor medicinale doeleinden. Het gaat om de cocaïneproductie. Met name de VS en onze regering willen dat de boeren op een ander product overschakelen, zoals koffie of cacao. Op de wereldmarkt dalen echter de prijzen van deze producten. Dat brengt de boeren in enorme problemen. Zij moeten garanties krijgen van de internationale gemeenschap voor onze producten. Tegelijk moet de consumptie van drugs in het Westen verminderen. De productie is immers afgestemd op de vraag. De cocaïneproductie is een enorm probleem voor ons. Vergeet niet dat de chemische hulpmiddelen die nodig zijn voor de verwerking van cocaïne uit het Westen komen…”

vraag (u14(De VS stelden zich ten opzichte van Zuid-Amerika vaak op als de grote broer die het wel even regelt.

„De relatie tussen de VS en Peru moet evenwichtig zijn, eentje van gelijkwaardige partners. De landen dienen allebei van hun samenwerking profijt te hebben.”

vraag (u14(Waar staat Peru in het conflict rond Irak?
„Peru gelooft in de Verenigde Naties. Als de VN vinden dat gewapend ingrijpen nodig is, dan zal ook Peru daar achter staan. Maar in principe handhaaft ons land het credo dat eerst alle diplomatieke middelen moeten worden gebruikt, om tot een vreedzame oplossing te komen.”

vraag (u14(Peru wordt vaak omschreven als een onbetrouwbaar en buitengewoon corrupt land.

„Dat gold vooral onder oud-president Fujimoro en zijn regime. Er ging een enorme schok door heel Peru toen alles openbaar kwam wat er onder zijn bewind was gebeurd en hij gedwongen werd af te treden. We ervaren corruptie als een nationale schande. We zijn er ook trots op dat we het aandurven onze fraudeurs en criminelen voor het gerecht te brengen. Je moet de moed hebben dat te doen. Peru is een land waar veel hoge functionarissen in de gevangenis zitten. Wij zijn ons ervan bewust dat corruptie schadelijk is voor ons imago. We zijn daar heel gevoelig voor, omdat het buitenlandse investeerders kan afschrikken.”

vraag (u14(Hoe ziet Peru er over 3 jaar uit?

„Ik maak me geen zorgen over de voortgang op het gebied van de mensenrechten en de democratie. Maar ik zou mijn land economisch sneller willen zien groeien. Als we groeien, kunnen de noden van meer mensen worden beantwoord. We vragen ook meer begrip van de kant van de rijke landen. Handelsbarrières zouden moeten verdwijnen. Wij kunnen niet op de Europese markt komen. Ook hebben we nog meer investeerders nodig. Dat schept weer werkgelegenheid en nieuwe bronnen van inkomsten.”