Het verhaal achter de foto van de Ivoriaanse vrouw vorige week was te gruwelijk voor woorden. De wanhopige vrouw kijkt met lege ogen in de lens en wordt door de hulpverlener bij de hand genomen. Ze vertelt dat ze door rebellen gedwongen is stukjes vlees van haar man op te eten. Niet duidelijk kwam naar voren of ze dat voor of na de moord op haar echtgenoot had moeten doen. Maar dat doet er ook niet toe. De vrouw had gezien hoe haar geliefde op beestachtige wijze om het leven werd gebracht en ze had van hem moeten eten. En passant werd ze ook nog verkracht. Niet door één soldaat, maar door de hele troep. Oorlog, zo blijkt uit deze aangrijpende foto, leidt tot ongeneeslijke en onherstelbare trauma’s bij de kwetsbaarste groepen in een samenleving: bij vrouwen en kinderen. Zolang er dingen gebeuren als die deze vrouw heeft meegemaakt, is er nog altijd iets grondig mis met de positie en de plaats van de vrouw.Nog een drietal illustratieve berichten over vrouwen. „Meer dan de helft van de Turkse vrouwen is slachtoffer van de geweld binnen de familie. Een artsenorganisatie uit Ankara maakte bekend dat uit openbare gegevens blijkt dat 58 procent van de Turkse vrouwen te maken krijgt met huiselijk geweld. Het percentage ligt mogelijk nog hoger, „maar als gevolg van gewoonten en traditionele opvattingen zijn de werkelijke gegevens niet beschikbaar”, aldus de woordvoerder van de organisatie.

Vervolgens: „Ieder jaar worden naar schatting van de VN wereldwijd 2 miljoen meisjes besneden. Dagelijks ondergaan 6000 meisjes in Afrika en Azië de ingreep. Unicef, het kinderfonds van de VN, heeft regeringen en religieuze leiders opgeroepen de strijd tegen deze „wrede traditie” op te voeren. Volgens Unicef komt de verminking van vrouwelijke genitaliën voor in 28 Afrikaanse landen en in landen in het Midden-Oosten en Azië. In negen Afrikaanse landen is vrouwenbesnijdenis uitdrukkelijk verboden.”

Tot slot: „De Roemeense politie heeft twee mannen en een vrouw opgepakt die honderden vrouwen uit Roemenië en de voormalige Sovjet-Unie naar Spanje zouden hebben gesmokkeld om daar als prostituee te werken. Bijna 240 van hun slachtoffers, allen vrouwen, zijn in veiligheid gebracht. De leider van het mensensmokkel- en prostitutienetwerk is nog niet gepakt.”

In Ivoorkust waren het maandag vooral vrouwen die protesteerden tegen de voormalige koloniale machthebber Frankrijk. Duizenden vrouwen, velen met wit geverfd gezicht en rokken in de nationale kleuren oranje, groen en wit, vulden de straten bij de Franse ambassade in Abidjan. Ze kwamen hoofdzakelijk uit de leiding van de regeringspartij en uit regeringsgezinde partijen en ze beschuldigden de Franse president Jacques Chirac ervan het vredesakkoord dat op 24 januari in Parijs is gesloten, aan hun regering te hebben opgedrongen.

Ongeacht het feit of deze vrouwen nu door een of andere partij waren geronseld of dat ze zelfstandig opereerden, was het vrouwenprotest als zodanig opmerkelijk. Het duidt erop dat ze het geweld en leed in hun land beu zijn.

Niet alleen in Ivoorkust ageren vrouwen tegen geweld en oorlog. Ook in landen waar dictaturen schering en inslag zijn, blijken het meestal en uiteindelijk de vrouwen (en studenten) te zijn die op vreedzame wijze in opstand komen. Zo waren het in Argentinië de Dwaze Moeders die ten tijde van het regime-Videla opheldering eisten over hun verdwenen familieleden. In veel Zuid-Amerikaanse landen zetelen veel vrouwen in comités die toezien op de naleving van mensenrechten. Niet voor niets kreeg de Guatemalteekse indiaanse Rigoberta Menchú in 1992 de Nobelprijs voor de Vrede. De schokkende bekentenissen van de troostmeisjes die tijdens de WO II Japanse soldaten moesten gerieven, spreken boekdelen.

Uit dit alles mag duidelijk zijn dat vrouwen en kinderen in conflictsituaties zowel op macro- (oorlog) als op micro-niveau (gezin) als eerste de dupe zijn. Nooit werden zoveel meisjes en vrouwen verkracht als door de Russen in Berlijn in 1945 en door de Serviërs in de Bosnische concentratiekampen in de jaren negentig van de vorige eeuw.

In het boek ”Vergeten vrouwen” brengt Anneke Companjen twintig vrouwen in beeld die de vreselijkste verdrukkingen moesten doorstaan. Companjen beseft dat het leed van de vrouwen al te vaak over het hoofd wordt gezien en vergeten. „Ze worstelen met een pijnlijke scheiding, verlies en onzekerheid. Ze worden door hun omgeving vaak buitengesloten en moeten helemaal alleen zorgen voor hun vaderloze kinderen, terwijl ze ook nog eens in vreselijke armoede leven. Hun geloof wordt tot het uiterste op de proef gesteld. En toch zijn zij zelden het voorwerp van gebedscampagnes of mensenrechtenactiviteiten”, aldus Companjen.

Het leed van vrouwen kan niet genoeg onder de aandacht worden gebracht. In dit opzicht kan het een vingerwijzing zijn dat dinsdag zes van de zeven gekozen rechters van het Internationaal Strafhof (ICC) vrouw zijn.

En alle murmureringen van de heer Van Dijke alsmede die in de achterban van SGP en ChristenUnie ten spijt, is het misschien niet eens zo gek dat Tineke Huizinga namens ChristenUnie daadwerkelijk haar zetel in de Tweede Kamer inneemt. Op voorwaarde natuurlijk dat zij zich als christenvrouw geroepen voelt tot die ene speciale missie. En dat is: de misstanden waarin veel van haar zusters verkeren aanhoudend aan de kaak te stellen.