Kerk & religie

„Bijbel open voor iedere gelovige”

Luther verdedigde met kracht dat de Schrift helder is en dat hij zichzelf uitlegt. Voor het lezen en begrijpen van de Schrift is de lezer volgens hem niet afhankelijk van uitleggers, zoals de Rooms-Katholieke Kerk stelde. „De Schrift is open voor iedereen die gelooft.”

Van een medewerker
26 August 2009 10:02Gewijzigd op 14 November 2020 08:31
MÜNSTER – Luther verdedigde met kracht dat de Schrift helder is en dat hij zichzelf uitlegt. Voor het lezen en begrijpen van de Schrift is de lezer volgens hem niet afhankelijk van uitleggers, zoals de Rooms-Katholieke Kerk stelde. „De Schrift is open voo
MÜNSTER – Luther verdedigde met kracht dat de Schrift helder is en dat hij zichzelf uitlegt. Voor het lezen en begrijpen van de Schrift is de lezer volgens hem niet afhankelijk van uitleggers, zoals de Rooms-Katholieke Kerk stelde. „De Schrift is open voo

Dat zei prof. dr. B. Kamphuis, hoogleraar systematische theologie aan de Theologische Universiteit Kampen (vrijgemaakt). Hij sprak dinsdag over ”Claritas scripturae sacrae” (de helderheid van de Heilige Schrift) op de zomeruniversiteit in Münster over hermeneutiek (zie kader).De helderheid van de Schrift is een verwarrend thema. Prof. Kamphuis: „De gedachte is vaak dat de Schrift helemaal niet zo helder is. Waarom zijn er anders zo veel discussies over de betekenis van een bepaald Bijbelgedeelte? Toch zegt de Bijbel bijvoorbeeld dat Gods Woord een lamp voor de voet is. Dat geeft spanningen.”

De reformatorische stelling dat de Schrift helder is, is volgens de dogmaticus allereerst een geloofsuitspraak. „Luther kende natuurlijk de moeilijkheden van het uitleggen van de Bijbel. Hij geloofde echter dat de Bijbel het Woord van God is en dat het Woord van God niet donker kan zijn. Dat was voor hem het uitgangspunt. Als we werkelijk geloven dat de Schrift Gods licht over ons leven is, zal dat ook zo zijn.”

Omdat God drie-enig is, is de Schrift het Woord van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Vanuit alle drie de personen in God wordt dan ook iets duidelijk van de helderheid van de Schrift, betoogde prof. Kamphuis.

„God de Vader is de Schepper. Hij laat Zijn Woord deelhebben aan onze geschapen werkelijkheid.” De Bijbel is dus een gewoon menselijk boek en geen geheim engelenboek of iets dergelijks, zo zei hij. „Zoals Calvijn zegt: God past zich aan onze werkelijkheid aan. Hij buigt zich naar ons neer, om met ons te kunnen spreken, in het bijzonder door de Schrift: een boek als alle andere, maar toch Goddelijk.”

Dat Gods Woord ook het Woord van Gods Zoon is, betekent dat de Schrift helder is als hij met het oog op Christus wordt gelezen, aldus prof. Kamphuis. Het zo lezen van de Schrift wordt ook wel de ”analogia fidei” of geloofsregel genoemd, zo zei hij. „Het gaat er hierbij om dat we de Schrift lezen met het oog op de kern van het Evangelie. Zoals 2 Johannes 9 zegt: „een iegelijk, die overtreedt, en niet blijft in de leer van Christus, die heeft God niet; die in de leer van Christus blijft, deze heeft beiden den Vader en den Zoon.””

Een opvallend voorbeeld is in dit verband het slot van de Dordtse Leerregels, zo liet de Kamper dogmaticus zien. „Men had oog voor het gevaar van een oeverloze discussie over de uitverkiezing en waarschuwde de kerkelijke leraars zich aan de leer van Christus te houden. Alleen dan kon ook over de moeilijke artikelen van verkiezing en verwerping gesproken worden. De helderheid van de Schrift helpt ons dus de grens van het denken te bewaken.”

Ook de Geest maakt Zijn Woord tot een duidelijk Woord, aldus prof. Kamphuis. „De Schrift legt zichzelf uit door het getuigenis van de Heilige Geest. De Geest overtuigt van de waarheid van de Bijbel en laat Zijn licht schijnen in mijn leven. Hij gebruikt daarvoor mensen, maar is daarvan niet afhankelijk.”

Dat was ook een belangrijke reden waarom Luther en Calvijn zo veel aan de Schriftuitleg gewerkt hebben. „Wie gelooft dat de Schrift het Woord van de Vader, de Zoon en de Geest is, mag geloven dat de Bijbel helder is.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer