„Bond mag roeping niet veronachtzamen”
De Gereformeerde Bond (GB) in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) wil de gereformeerde waarheid verbreiden en verdedigen. Of dat lukt? Algemeen secretaris P. J. Vergunst luidt de noodklok: „Het gevaar bestaat dat we onze roeping om de kerk op totale gehoorzaamheid aan de Heere te wijzen, door postmodern denken veronachtzamen.”
Gereformeerde Bond belegtstudieweek voor theologiestudentenVergunst sprak vanmiddag in Doorn op de GB-studieweek voor theologiestudenten, die tot donderdag duurt. Hij stelde dat de manier waarop de Gereformeerde Bond zijn positie in het geheel van de kerk inneemt, aan erosie onderhevig is. „Ambtsdragers anno 2009 zullen toch wel weten op welke wijze je als gereformeerd christen je roeping ten aanzien van de kerk hebt te vervullen? Nu, daar ben ik niet zo zeker van. Vandaar dat alarm.”
Vergunst verwees naar het vorige maand gehouden kennismakingsgesprek met ds. P. Verhoeff, de nieuwe synodepreses van de Protestantse Kerk. „We hebben ds. Verhoeff onze doelstellingen voorgelegd: wie de gereformeerde belijdenis ziet als een ook voor onze tijd relevante en actuele verwoording van waar het in de Bijbel ten diepste om gaat, wil heel de kerk daaraan binden. Het doel van de Gereformeerde Bond is daarbij te arbeiden tot verbreiding en verdediging van de gereformeerde waarheid, niet om daarmee een boeiend debat met andersdenkenden te creëren. We willen komen tot „de oprichting van de kerk uit haar diepe val en tot wederverkrijging van haar plaats in het midden van ons volk.””
De Gereformeerde Bond hoeft zich dan ook niet te schamen voor de naam van zijn weekblad, De Waarheidsvriend. „Al dacht ds. Verhoeff dat hiermee een zekere claim op ons denken over de waarheid tot uitdrukking gebracht werd. Hem was nooit opgevallen dat in elk nummer op pagina 2 een verwijzing naar de woorden van Jezus uit Johannes 14 staat: „Ik ben de Weg, de Waarheid, het Leven.” Aan Hem willen we gehoorzaam zijn.”
Toch ligt hier voor de „Pechtolds en Plasterken” van de hedendaagse cultuur een steen des aanstoots, aldus Vergunst. „Het kan orthodox-christelijke scholen en zorginstellingen de komende jaren veel identitair ongemak geven. Thuis mag je geloven dat Christus dé weg ten leven is, maar het naleven van Zijn geboden in het publieke leven kan eigenlijk met overheidsgeld niet meer.”
Dit postmoderne denken heeft volgens hem grote gevolgen voor christenen en voor de kerk. „Als alle levensbeschouwingen van gelijke waarde zijn, is er geen bestaansrecht voor één bepaalde overtuiging, gegrond op de Bijbel. Dat is toch de context waarbinnen de gereformeerde belijders hun stem laten horen, hun inbreng mogen hebben, nee, waarin ze meer beogen: Heel de kerk te binden aan het gezag van de Schrift zoals de belijdenis daarover spreekt.”
Breedte
Volgens Vergunst lijkt de aanduiding „breedte van de kerk” makkelijk inwisselbaar voor de term „geheel van de kerk”. „Maar zo makkelijk komen we hiermee toch niet weg. Het veelvuldig spreken over de breedte van de kerk betekent naar mijn inschatting dat we de diversiteit van Schriftopvattingen, aan Godsbeelden, aan ethische keuzen veelal innerlijk aanvaard hebben. En dat is een positie die vanouds niet bij de Gereformeerde Bond gehoord heeft én ook in onze tijd ons niet moet kenmerken.”
De Gereformeerde Bond dient heel de kerk op het oog te hebben in plaats van de eigen groep. „Onze kerkorde heeft een modaliteit echter wel aanvaard en de verscheidenheid van de verschillende richtingen daarmee tot haar identiteit gezien. Elke modaliteit zal eigen accenten leggen. Maar het is voor de Gereformeerde Bond in principieel opzicht onvoldoende om die in de kerk in te mogen brengen. Zoals het tot de dag van vandaag tegen ons gezegd wordt: we waarderen jullie om het inbrengen van de noodzaak van bevindelijkheid, van een gereformeerde vroomheid. Dan word je min of meer in een hoek geplaatst.”
Boodschap
Welke boodschap heeft de Gereformeerde Bond voor de kerk? „We zijn er niet, als we de belijdenis onderschrijven, als we weerklank voor onze boodschap in de gemeenten vinden. Wie zich met zegen in de breedte van de kerk wil bewegen –geroepen als lid van de classis of de synode, als ambtsdrager van de algemene kerkenraad in een grotere gemeente, als predikant, als jeugdwerker–, moet de diepte van het belijden, van de rijkdom in Christus kennen. Hier ligt het geheim voor de bewarende kracht die onze vereniging voor de kerk gehad heeft: een leven in de vreze des Heeren, de verborgen omgang met de levende God, waarin we als zondaren gerechtvaardigd worden in het offer van Christus.”
Vanuit deze grondhouding, aldus Vergunst, heeft de Gereformeerde Bond een roeping voor heel de kerk. „Als we die niet meer zien, kan dat tot grote kerkelijke ongelukken leiden, zoals ons in 2004 overkomen is. Die pijnlijke breuk raken we niet meer kwijt en het vergaat ons als Jakob in Genesis 32, die aan zijn heup geraakt was en hinkte. Het oordeel van God over ons kerkelijk leven. We dragen de gebrokenheid en de verscheurdheid van de kerk mee. Laat voor ons niet gelden wat in Jeremia 5:3 staat: „Gij hebt hen geslagen, maar zij hebben geen pijn gevoeld.””
Ds. H. J. Lam uit Ridderkerk, voorzitter van de Gereformeerde Bond, opende vanmorgen de studieweek. Thema dit jaar is ”Schepping”.