Volgens het onderzoeksbureau Information Resources, dat van supermarkten kassagegevens krijgt, verkochten de Nederlandse supermarkten in 2002 aan verse en gekoelde maaltijden voor 210 miljoen euro. Dat is 25 procent meer dan in 2001.

Het is volgens de onderzoekers de grootste stijging in vele jaren. Consumenten zijn de schaamte voorbij. De kant-en-klaarmaaltijd is volledig geaccepteerd, zegt ’foodconsultant’ Anneke Ammerlaan. „Veel mensen konden niet koken en deden het toch. Vroeger mocht eten niet lekker en leuk zijn. Nu mag dat wel. Ik zie dat mensen door de week kiezen voor gemak en dan in het weekeinde uitgebreid koken.”

„Mensen willen niet meer uren in de keuken staan. Ze willen hun tijd efficiënter gebruiken.” Mede daarom koken consumenten op een andere manier. „Ze gebruiken een kant-en-klare maaltijdcomponent en maken er zelf dan andere dingen bij”, aldus Ammerlaan.

Volgens directeur Petra Wolff van onderzoekbureau NFO Trendbox stonden consumenten tien tot vijftien jaar geleden ’s avonds gemiddeld drie kwartier in de keuken. Tegenwoordig is dat gereduceerd tot vijftien á twintig minuten. „Aardappels schillen en groenten schoonmaken kost veel tijd. Nu is alles gesneden en gewassen in de supermarkt te koop.”

Volgens haar heeft het veranderde kookgedrag te maken met maatschappelijke ontwikkelingen. „Alles moet sneller en efficiënter. In New York zijn er appartementen waar geen keuken meer is ingebouwd. Die huizen hebben enkel nog een magnetronoven. De bewoners eten bijna nooit meer thuis. Dit is natuurlijk een extreem voorbeeld. Het geeft echter wel aan welke richting we uitgaan.”

Supermarktketen Albert Heijn is blij met de forse groeicijfers. „We hadden er rekening mee gehouden dat het hard zou gaan”, zegt manager Alice de Haan van Albert Heijn. „We proberen de behoefte voor te zijn. Zo zien we nu dat de Afrikaanse keuken in opkomst is en komen we met kip met couscous. In de topvijf van populairste producten staan boerenkool, andijvie, lasagne en relatief nieuwe producten als kip tandori en zalm met tagliatelle.”

Albert Heijn verwacht dat meer mensen de komende jaren voor gemak kiezen. „Inmiddels heeft ongeveer 82 procent van de huishoudens een magnetron.” De Haan denkt echter dat groeicijfers zoals van het afgelopen jaar moeilijk te evenaren zijn. „Ik voorzie flinke groei, maar wellicht ietsje minder hard.”

Zijn die kant-en-klare maaltijden gezond? „Het hoeft niet per definitie slecht te zijn”, zegt Patricia Schutte van het Voedingscentrum. „Het is maar wat iemand er zelf van maakt. Die maaltijden zijn er in alle soorten en maten. Mensen moeten in de gaten houden of alle voedingselementen erin zitten.”