Enkele bekende namen die niet meer terugkomen zijn de VVD’ers Jorritsma en Blaauw, de PvdA’ers Netelenbos en Van Oven, D66-kamerlid Lambrechts, ChristenUnie-kamerlid Van Dijke, GroenLinks-fractievoorzitter Rosenmöller en de LPF’ers Janssen van Raay en Hoogendijk.

LPF-fractievoorzitter Herben verliest in totaal achttien van de 26 partijgenoten. Hij blijft echter optimistisch. De hoeder van Fortuyns gedachtegoed moet het in de komende zittingsperiode met zeven anderen zien te rooien. „Dat gaat lukken, want we hebben een uitstekende ploeg. Nadat het kabinet in oktober is gevallen, hebben we geen ruzie meer gemaakt. De sfeer is uitstekend. We gaan ervoor”, aldus Herben.

De fractievoorzitter van Leefbaar Nederland, Teeven, deed het kamerwerk graag, maar zijn partij behaalde geen zetels. Als dat wel het geval was geweest, dan nog was Teeven niet teruggekeerd. Hij wilde niet meer op de kandidatenlijst staan nadat het partijbestuur de entertainer Ratelband op nummer één wilde zetten. „Dat het bestuur met Ratelband kwam aanzetten, was voor mij het absolute dieptepunt van het jaar. Ik heb dat vanaf het begin betiteld als de actie zelfvernietiging.”

Volgens Teeven heeft Leefbaar Nederland geen toekomst meer en kan de partij beter worden opgeheven. Hij heeft er vorige week woensdag nog wel op gestemd. Als hij zich weer aansluit bij een politieke partij, dan kiest hij voor de VVD. Van die partij was hij vroeger ook lid. Overigens is Teeven niet zonder werk. Met ingang van volgende week gaat hij weer aan de slag bij zijn oude werkgever, het openbaar ministerie.

Het werken in een tweemansfractie heeft Teeven als zeer nadelig ervaren. „Je bent gewoon te klein om alles bij te wonen. Je moet keuzes maken. Ik heb veel respect voor partijen als de SGP en de ChristenUnie. Zij doen dat al jaren zo. Deze partijen verdienen meer waardering. In het begin heb ik mijn licht ook opgestoken bij Bas van der Vlies.”

Het GroenLinks-kamerlid Azough viel vorige week woensdag net buiten de boot. Ze was graag doorgegaan, maar haar partij verloor twee zetels. GroenLinks kreeg er acht; Azough stond op negen.

Het GroenLinks-kamerlid is in de afgelopen maanden een paar keer stevig in aanvaring gekomen met de christelijke partijen over het onderwijsbeleid. De woordvoerders van CDA, ChristenUnie en SGP reageerden furieus toen ze van de GroenLinkser hoorden dat christelijke scholen eigenlijk niet meer de scheppingsleer zouden mogen doorgeven aan hun kinderen en niet zouden mogen stellen dat homoseksualiteit verkeerd is.

Azough heeft op de dag van haar afscheid behoefte om dat beeld bij te stellen. „Ik vind dat christelijke scholen en ook de islamscholen over het ontstaan van de wereld mogen leren wat ze vinden. Eigenlijk vind ik dat de Bijbel ook bekend moet zijn bij niet-gelovige kinderen. De geschiedenis van Nederland is verweven met het christendom. Daar moet iedereen kennis van nemen.”

Het GroenLinks-kamerlid hoopt wel dat christelijke scholen op hun beurt ook de naam van de uitvinder van de evolutietheorie, Darwin, laten vallen. „En als het gaat over homoseksualiteit moeten de scholen aangeven dat voor de wet en voor de overheid iedereen gelijk is, ondanks geslacht, afkomst, godsdienst of geaardheid.”

Het streven naar die gelijkheid voor alle bevolkingsgroepen was voor Azough een belangrijke motivatie om zich vorig voorjaar beschikbaar te stellen als kandidaat-kamerlid voor GroenLinks. „Het onderwijs is heel belangrijk. Het is voor mij als allochtoon het middel geweest om te emanciperen en voluit deel uit te maken van deze samenleving. Daar wil ik graag mijn krachten aan blijven geven.” Wat Azough gaat doet weet ze nog niet: „Ik zal in ieder geval niet stilzitten, maar ga actief op zoek naar een nieuwe uitdaging.”

Het scheidende PvdA-kamerlid Netelenbos is daar al langer mee bezig. Zij had zich vorig najaar reeds bewust niet beschikbaar gesteld voor de kandidatenlijst van haar partij. Na zeven jaar in de Kamer en acht jaar in de regering vindt ze het welletjes. Enkele maanden geleden kwam naar buiten dat Netelenbos in de race was voor de post van commissaris van de Koningin in Noord-Holland. Die wedloop verloor ze van de GroenLinkser Borghouts.

„Nadat ik vorig najaar weer in de Kamer kwam, merkte ik dat ik eigenlijk meer een bestuurder ben geworden en minder goed als parlementariër kan functioneren. Ik ben dan ook druk bezig om binnen het openbaar bestuur een nieuwe functie te zoeken. Dat gaat de goede kant op. Ik denk dat er binnen zes weken duidelijkheid komt.”

Neerbuigend over het vak van volksvertegenwoordiger wil ze echter niet zijn. „Het is een eer om dit vak uit te mogen oefenen. Dat ik daarvan woensdag afscheid moet nemen, ervaar ik echt als een amputatie.”

In de krant van zaterdag volgt een afscheidsinterview met het ChristenUnie-kamerlid Van Dijke.