Honduras wordt al drie weken geconfronteerd met de gevolgen van de staatsgreep gericht tegen de grondwettig gekozen president, Manuel Zelaya Rosales. En dat terwijl we allemaal dachten dat staatsgrepen definitief tot het verleden behoorden in het politieke bedrijf van ons land. Honduras kent tegenwoordig min of meer transparante verkiezingen, het militarisme is vaarwel gezegd en de regering houdt zich aan de spelregels van een gevestigde democratie.We gingen er dan ook van uit dat we nooit rekening hoefden te houden met het idee van het gedwongen vertrek van een democratisch gekozen president. Laat staan met de verwerkelijking van dat idee. Maar de geschiedenis gaat nooit een rechte weg. Ze krijgt te maken met toppen en dalen, met breuken en terugval.

Al vóór zondag 28 juni, de dag van de staatsgreep, begon via de media de ‘oorlog’ waarmee wij nog dagelijks worden geconfronteerd: de strijd tussen voor- en tegenstanders van het voornemen van president Zelaya om een nationale grondwetgevende vergadering bijeen te roepen voor het opstellen van een nieuwe grondwet. Die strijd is in hevigheid toegenomen na de staatsgreep, omdat die leidde tot polarisatie onder de bevolking. Dagelijks worden er marsen gehouden door de aanhangers van president Zelaya, maar ook door zijn tegenstanders. Beide groepen voeren interessante leuzen mee. De aanhangers van Zelaya maken duidelijk dat zij uit zijn op ”respect voor de grondwet”. En hun tegenstanders streven naar ”vrede en democratie”.

Corruptie

De ontvoering en uitwijzing van president Zelaya leidde tot een vrijwel algemene afkeuring. Maar in wezen moet alles wat er de afgelopen weken in Honduras gebeurd is, getypeerd worden als een stap terug in het democratisch proces. Politieke gebeurtenissen hebben hun oorzaken en achtergronden, die we nooit uit het oog mogen verliezen.

In Honduras begon de terugval van de democratie met de arrogante minachting van de grondwettelijk gevestigde orde die president Zelaya aan de dag legde met zijn poging de grondwet te wijzigen. Wat hij daarmee beoogde, werd nooit echt duidelijk gemaakt. Maar hetzelfde gold voor het weinig transparante gedrag van het Nationaal Congres, dat gebukt ging onder de gesel van de corruptie en niet in staat bleek tot wetgeving ten behoeve van de meerderheid van onze landgenoten te komen.

Het valt te betreuren dat zo heel weinig sectoren in staat blijken tot een serieuze, objectieve en eerlijke analyse van de situatie, vrij van ideologische vooringenomenheid, en op een praktische manier willen werken aan verzoening in ons land. De media zijn doorgaans uitgesproken voor of tegen. Daardoor krijgt de bevolking geen kans te vernemen wat er nu precies aan de hand is.

Nog verdrietiger is het om te zien hoe de leiding van zowel de protestantse als de roomse kerk zich opstelt. Beide hebben openlijk partij gekozen voor de sector die uit is op ”vrede en democratie”, anders gezegd, voor de tegenstanders van president Zelaya. Op die manier steunen ze de staatsgreep en legitimeren ze een actie die zowel van nationale als van internationale zijde als illegaal is bestempeld.

In dit verband prangt de vraag: Hoe kan het dat de kerken zich nu van het volk, anders gezegd: van de armsten, afkeerden en partij kozen voor een van de sectoren in het conflict? Er zijn verschillende antwoorden op die vraag mogelijk. Het is maar hoe je de zaken ziet.

Hugo Chavez

Belangrijk is echter om enkele principes en waarden in gedachten te houden die voortvloeien uit het christelijk geloof. Allereerst: God heeft de gerechtigheid en het recht lief. Daarom moeten wij christenen iedere actie veroordelen die leidt tot schending van de bestaande wetten van ons land.

De kerk zou het onwettige optreden van president Zelaya moeten veroordelen en steun moeten geven aan elk initiatief dat gericht is op een juiste toepassing van de wet. Ze mag echter evenmin haar goedkeuring hechten aan de staatsgreep, die evenzeer laakbaar en illegaal was en slechts geleid heeft tot veroordeling en isolement van ons land, het op een na armste van Latijns-Amerika.

Het lijkt erop dat de kerken bang zijn. Zij weten dat het socialisme van de 21e eeuw, gepropageerd door president Hugo Chavez van Venezuela, een sterke bondgenoot heeft gevonden in president Manuel Zelaya. Nu vrezen ze, lijkt mij, dat dit socialisme een aanslag zal betekenen op de vrijheid van godsdienstuitoefening en van meningsuiting in Honduras. Misschien is die bezorgdheid niet ongegrond. Maar christenen hebben de roeping een kerk te zijn die ernst maakt met haar profetische opdracht om het kwaad en de schending van de gevestigde maatschappelijk orde te veroordelen, en om de allesomvattende heerschappij van Jezus Christus te verkondigen.

Chronisch kwaad

We kunnen er de ogen niet voor sluiten dat het socialisme van de 21e eeuw veld wint in deze regio. Het lijkt te beschikken over onuitputtelijke fondsen ter ondersteuning van zijn aanhangers. Zoiets vindt best wel enige weerklank in de armste sectoren van onze landen. Die fondsen worden onder andere gebruikt om ten strijde te trekken tegen de oppositie, particuliere eigendommen en de media die dit nieuwe socialisme niet met gejuich inhalen. Wie zich durft te verzetten, wordt als vijand gebrandmerkt.

De tijd gaat door. De onderhandelingen, geleid door Nobelprijswinnaar president Oscar Arias van Costa Rica, om te komen tot herstel van de grondwettelijke orde in Honduras, hebben niet de verwachte resultaten opgeleverd. Ondertussen blijft de internationale gemeenschap doorgaan met het veroordelen van een volk dat zucht onder het chronische kwaad van de armoede.

Laten we bidden dat de eeuwige God ons de weg wijst naar vrede en welzijn voor allen.

De auteur is directeur van Proyectos de Ministerios Cristianos de Mayordomia (een christelijke organisatie voor opvang en toerusting van jongeren) en voorzitter van de Vereniging voor een Rechtvaardiger Maatschappij.