Dat bleek vrijdag tijdens een bezoek van minister Veerman aan de Veluwe. Toezeggingen kon hij niet doen, maar tijdens een bijeenkomst met tientallen gedupeerde boeren in Oene (gemeente Epe) hoorde de minister wel de ongenoegens en de emoties van de mensen aan. „Daar was het vooral om te doen”, zegt burgemeester L. Eland na afloop. „Hier voelt hij aan hoe groot de crisis voor velen geweest is.”

De mkz-uitbraak van bijna twee jaar geleden is voor velen een traumatische ervaring. „Als mijn kinderen een kraan over de dijk zien rijden, slaat de paniek nog steeds toe”, zegt een boer. „We worden door het ministerie nog altijd als criminelen afgeschilderd”, zegt een ander.

Een gezin met drie kinderen heeft nog altijd geen duidelijkheid over het bedrag van tienduizenden euro’s dat het ministerie wil korten op de schadeloosstelling voor de ruiming. De moeder staat op. „Ik vraag me geregeld af of ik wel een zakje snoep voor mijn kinderen kan kopen.”

Veerman kan niet beloven dat de kortingen die nog voor de rechter komen, worden teruggedraaid. Het kabinet besloot eerder deze maand wel dat het kortingensysteem in het vervolg niet wordt toegepast, maar daar kopen de mkz-boeren tijdens de bijeenkomst niets voor. Ruimingen zijn in de toekomst niet uit te sluiten, want Europese regels maken inenting van dieren tegen mkz onmogelijk. De lobby vanuit Nederland voor aanpassing van de regels levert vooralsnog weinig op.

Laat de minister dan zijn excuses aanbieden voor alles wat er is gebeurd rond de mkz-crisis, adviseert een vrouw in de zaal. „Net als Kok in Srebrenica. Niet omdat u verantwoordelijk bent, maar om te zeggen dat het nooit had mogen gebeuren.” Maar Veerman is voorzichtig. „De crisis was vreselijk. Natuurlijk zijn er fouten gemaakt, die ik betreur. Maar ook de ambtenaren hebben hun best gedaan.” Bij een onverhoopte nieuwe mkz-crisis zal er wel meer aandacht voor het menselijk leed zijn, beloofde Veerman.