Fransen en Duitsers tegen aanval Irak
Tot ergernis van de Verenigde Staten profileren Duitsland en Frankrijk zich steeds sterker als dwarsligger voor een oorlog tegen Irak. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Powell, vindt dat Frankrijk en Duitsland te vroeg oppositie voeren tegen een eventueel militair ingrijpen.
De bewindsman stelt dat Parijs en Berlijn eerst moeten afwachten wat de VN-wapeninspecteurs volgende week over hun bevindingen melden aan de VN-Veiligheidsraad. Powell toonde zich in donderdag in een vraaggesprek met de Amerikaanse zender CBS geïrriteerd over het optreden van de Europese partners.
„Ze kunnen niet doen alsof er geen probleem is met Irak”, vindt Powell. Hij wees Parijs en Berlijn er ook op dat de Veiligheidsraad met „ernstige gevolgen” dreigt als Bagdad niet volledig meewerkt met de wapeninspecties.
Powells collega van Defensie, Rumsfeld, wees er op zijn beurt op dat een groot aantal Europese landen de opvattingen van Duitsland en Frankrijk niet deelt. Hij stelde fijntjes dat beide landen ook behoren tot het oude Europa. Het zwaartepunt binnen Europa verschuift volgens Rumsfeld steeds meer naar het oosten, waar de nieuwe NAVO-landen liggen.
Washington reageerde op de aankondiging van Frankrijk en Duitsland dat zij één lijn in de Irak-crisis gaan trekken. Parijs en Berlijn hebben wat betreft Irak dezelfde opvatting, liet Chirac weten. Schröder benadrukte dat beide landen een vreedzame oplossing willen en hun stappen „in deze moeilijke tijd” nauwgezet coördineren.
De Franse minister van Buitenlandse Zaken, De Villepin, had eerder laten doorschemeren dat Frankrijk mogelijk zijn vetorecht gebruikt tegen een VN-resolutie die machtigt tot een aanval op Irak. Schröder zei woensdag ook geen ja te zullen zeggen tegen zo’n resolutie. De Bondsrepubliek wordt in februari tijdelijk voorzitter van de Veiligheidsraad, maar heeft geen vetorecht, zoals de vijf permanente leden Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Rusland, China en Frankrijk.
Volgens het Britste dagblad The Times heeft Berlijn bij de Veiligheidsraad het voorstel ingediend om de VN-inspecteurs in Irak op 14 februari opnieuw verslag te laten uitbrengen over hun bevindingen. Ook met deze stap wil Duitsland voorkomen dat de rapportage van de inspecteurs op 27 januari door de VS wordt aangegrepen om desnoods zonder instemming van de VN een oorlog tegen Irak te beginnen. De Amerikaanse president Bush zou de militaire interventie mogelijk op 28 januari kunnen aankondigen als hij de Amerikaanse ’troonrede’, de State of the Union, voorleest.
Van de permanente leden vinden behalve Frankrijk ook Rusland en China dat de wapeninspecteurs van de VN in Irak sterke bewijzen moeten vinden om een aanval op dat land te kunnen rechtvaardigen. Beide landen willen dat de inspecteurs voldoende tijd krijgen om hun werk af te ronden.
Om dezelfde reden stelde de NAVO woensdag een besluit over een Amerikaans verzoek om steun in een oorlog tegen Irak uit. Volgens diplomatieke bronnen spraken in een „verhit debat” vier landen, waaronder Duitsland en Frankrijk, zich uit tegen het nemen van een beslissing voordat op 27 januari verslag is uitgebracht aan de Veiligheidsraad.
Ondertussen gaan de VS en Groot-Brittannië verder met hun voorbereidingen op een oorlog en sturen zij nog meer manschappen en materieel naar de Golfregio. Volgens een hooggeplaatste Russische defensiefunctionaris gaan de VS in de tweede helft van februari Irak aanvallen. Hij heeft dat gezegd tegen het Russische militaire persbureau Interfax-AVN, dat zijn naam niet bekendmaakte. De operatie zou beginnen als er 150.000 militairen van de VS en hun bondgenoten in het gebied zijn. Op dit moment zijn er ongeveer 60.000 Amerikanen en enkele duizenden Britten.