Dat kunnen wij ook, moet de redactie van De Telegraaf hebben gedacht. Met een beroep op de Wet openbaar bestuur vroeg de krant inzage in de declaraties van ministers. Kamerleden liet ze buiten beschouwing omdat die een wettelijk vastgestelde onkostenvergoeding krijgen. Daar moeten zij het mee doen.Met enige pijn en moeite heeft ”de krant van wakker Nederland” de bonnetjes kunnen bekijken en trof daar enkele opvallende uitgaven aan. Met gevoel voor dramatiek werd dat donderdagmorgen gebracht.

Een zonnebril voor minister Bos, een rokkostuum voor staatssecretaris Heemskerk, een stroomomvormer voor minister Klink. De Telegraaf ontdekte dat het allemaal voorkomt op declaraties die de bewindslieden bij hun departementen indienden.

Nog een lijstje: minister Ter Horst sliep een nacht in Hotel New York in Rotterdam en minister Eurlings verbleef korte tijd in het Kurhaus. Allemaal op kosten van het Rijk. Dreigt Nederland verzeild te raken in een declaratieschandaal zoals dat in het Verenigd Koninkrijk?

Misschien is enige nuchterheid hier toch op zijn plaats. Allereerst omdat de regelgeving in ons land anders in elkaar zit dan in Engeland. Veel uitgaven die Britse parlementariërs zich veroorloofden waren namelijk wettelijk toegestaan. Dat heeft er alles mee te maken dat de regelgeving in dat land teruggaat op soms eeuwenoude wetten, die nooit zijn aangepast. In Nederland ligt dat anders. Daar is niet alleen de wetgeving van tijd tot tijd onder de loep genomen, maar bestaat bovendien toezicht op de departementen door de Algemene Rekenkamer die jaarlijks rapporteert.

Natuurlijk kunnen er dan nog mazen zijn en blijft er altijd een grijs gebied. Daar ontkomt geen overheid en geen bedrijf aan. Dat is enerzijds een risico, anderzijds biedt dat leidinggevenden ook ruimte om in bepaalde gevallen met enige clementie te handelen. Welke directeur zal niet eens een keer een werknemer een verloren of beschadigd privé-eigendom vergoeden omdat dit onder bepaalde omstandigheden is gebeurd? Dat hoort ook bij personeelsbeleid op maat.

Natuurlijk moeten uitgaven goed verantwoord worden en mag er geen zelfverrijking zijn. Maar daarvoor zijn in Nederland goede voorzorgsmaatregelen genomen. De sfeer die met de aanpak van De Telegraaf wordt opgeroepen is er een van wantrouwen en verdachtmaking. Dat roep je bijvoorbeeld op door te publiceren dat een minister een nacht in een hotel heeft geslapen op kosten van het Rijk. Terwijl daar heel goede redenen voor kunnen zijn. Met dit soort publicaties ontstaat een klimaat waarin het vertrouwen in de politiek verder wordt ondergraven zonder dat daar voldoende onderbouwd bewijs voor is.