Veiligheidsraad diep verdeeld over Irak
Op een bijeenkomst van ministers van Buitenlandse Zaken van de lidstaten van de VN-Veiligheidsraad is maandag eenstemmig opgeroepen tot dringende maatregelen tegen het wereldwijde terrorisme, maar de ministers bleken scherp verdeeld over een militaire operatie tegen Irak en bijna even verdeeld over het te volgen beleid ten aanzien van Noord-Korea.
De verdeeldheid over de twee belangrijkste punten op de agenda wierp een schaduw over een resolutie waarin de raad alle 191 lidstaten oproept tot de onmiddellijke uitvoering van sancties tegen al-Qaida en de voormalige Afghaanse Taliban-leiders.
Wat betreft Irak waarschuwden de Verenigde Staten en Groot-Brittannië dat de tijd voor de Iraakse leider Saddam Hussein op raakt. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell riep de raad op zich niet aan zijn verantwoordelijkheid te onttrekken en ten aanzien van de ontwapening van Irak „tot onmacht” te vervallen.
Frankrijk en Duitsland, gesteund door China en Rusland, stelden zich echter even vastberaden op in hun verzet tegen een militaire operatie en eisten dat de inspecteurs de tijd krijgen die ze zeggen nodig te hebben. „Als oorlog de enige manier is om dit probleem op te lossen, begeven we ons in een doodlopende straat”, waarschuwde de Franse minister van Buitenlandse Zaken Dominique de Villepin. „Omdat we Irak met vreedzame middelen kunnen ontwapenen, mogen we niet het risico nemen het leven van onschuldige burgers of soldaten in gevaar te brengen, of de stabiliteit van de regio te riskeren.”
Ten aanzien van Noord-Korea willen Frankrijk en de VS dat de Veiligheidsraad zich buigt over de opzegging door Pyongyang van het non-proliferatieverdrag en het herstarten van een kernreactor. Powell zei dat het Internationaal Atoom Energie Agentschap de verantwoordelijkheid draagt de kwestie voor te leggen aan de Veiligheidsraad. De Chinese minister Tang Jiaxuan wilde dit niet uitsluiten, maar legde er de nadruk op dat „de rechtstreekse dialoog tussen Noord-Korea en de VS” de voorkeur verdient.
Powell heeft duidelijk gemaakt dat de VS de kwestie breder ziet dan als een conflict tussen de VS en Noord-Korea, maar Pyongyang waarschuwde dat het VN-sancties zal opvatten als een oorlogsverklaring.
Frankrijk, dat het voorzitterschap van de Veiligheidsraad bekleedt, had de ministers bijeengeroepen om de oorlog tegen het terrorisme te evalueren en de VN-inspanningen te bevorderen om alle lidstaten op één lijn te krijgen. De Villepin zei dat de ministers wellicht in september opnieuw bijeenkomen. Dan wordt mogelijk een speciale zitting van de Algemene Vergadering over de strijd tegen het terrorisme belegd.
In zijn toespraak liet secretaris-generaal Kofi Annan een waarschuwend geluid horen. Hij zei dat mensenrechten, democratie en het rechtssysteem een risico lopen door de strijd tegen het terrorisme.