Hap slik weg
De blik van cursusleidster Gees van Asperen valt op een pannetje dat op het vuur staat. Erin drijven wat wortelschijfjes en een handvol linzen. „Is dat niet een beetje weinig voor linzensoep?” vraagt ze de jonge moeders achter het fornuis. Dan schiet ze in de lach. „Jullie zijn alleen het babyhapje aan het maken.”
Van Asperen –moeder van Flin (6,5) en Timo (4)– was niet van plan alleen nog maar gekookte broccoli of worteltjes te eten toen haar zoontjes aan hun eerste hapje toe waren. De foodstyliste en receptontwikkelaar sloeg aan het experimenteren en zo ontstonden er recepten die zowel voor volwassenen als voor hun baby geschikt zijn.Tijdens de drie uur durende workshop babycooking –Van Asperen geeft ’m elke tweede zaterdag van de maand, behalve in juli en augustus– koken en proeven de deelnemers van alles. En passant horen ze over het verschil tussen gedroogde abrikozen uit de supermarkt en die uit de natuurvoedingswinkel en over het risico van bespoten groenten en fruit voor kleine babylijfjes. Deze middag staan er zes gerechtjes op het programma, van couscous met spinazie en geitenkaas tot frambozenijs. Elke gang wordt vergezeld van een informatief verhaal.
Kookboeken
Neem de linzensoep, vol abrikozen, wortels, prei, knoflook, chilipoeder en lamsvlees. „Met linzen kun je al vroeg beginnen”, vertelt Van Asperen in haar Amsterdamse woning. „Ze zijn makkelijk te verteren en voedzaam. Een baby vanaf zes maanden geef je twee eetlepels gekookte linzen gemengd met wat gepureerde abrikoos, of met worteltjes. Voor een kindje vanaf negen maanden combineer je de drie ingrediënten.” Wie zijn baby nog meer smaak wil laten proeven kan ui en knoflook na het fruiten uit de pan halen en de overgebleven olie voor het babyhapje gebruiken.
In de woonkeuken staat een keur aan kookboeken. Veelzeggend zijn titels als ”Van borst tot boterham”, ”Met de paplepel” en ”Goed eten voor je baby”. Ook de naam van ”Opperdepop”, een babykookboek van Albert Heijn, valt tijdens de kooksessie. „Daarin staan hoofdzakelijk recepten die alleen zijn bedoeld voor de baby.”
Dat onderscheidt het van haar eigen ”Samen aan tafel”. Dat boek geeft tal van ideeën om een gewone maaltijd –van een stamppotje van pastinaak en wortel met gehaktballen tot lauwwarme pastasalade met geroosterde groenten– voor het hele gezin geschikt te maken. Per gerecht staat wat een baby van zes en wat een baby van negen maanden mag mee-eten.
Cursiste Adinda van Dorsten (37), moeder van de ruim zes maanden oude Timo, heeft al snel haar mobieltje in handen als er een stapel van de boeken rondgaat. Ze sms’t iemand van „de pufclub”, ofwel zwangerschapsgymnastiek. Of ze ook geïnteresseerd is in een –gesigneerd– exemplaar.
Blindproeftest
Aan het begin van de middag staat een blindproeftest op het programma. „Het lijkt wel roggebrood”, roept een van de deelnemers –een felgeruite theedoek strak over de ogen geknoopt– wanneer ze een crèmekleurige substantie in de mond krijgt gestopt. Het is pompoenpuree, uit een potje.
„Bah, ik weet nu dus wat ik ga doen”, klinkt het van achter een van de andere theedoeken. „Die potjes zijn echt niet te pruimen.” De smaken zijn vlak, is het algemene oordeel. „Voor ons is al moeilijk te proeven of het pompoen is of wortel”, concludeert de workshopleidster. Hoe moet je kindje dan hieruit zijn smaak ontwikkelen?”
De groep bestaat uit zes vrouwen en één man. „Het voeden van de baby blijkt vooral een vrouwengebeuren te zijn”, zegt de workshopleidster. „Zij geven borstvoeding, en zij stappen over op hapjes.
De toch niet krap bemeten woonkeuken oogt klein wanneer de zeven cursisten uitwaaieren, op zoek naar kom, mesje of maggiplant. „Ik kan er hier maximaal acht hebben,” zegt Van Asperen. Ze heeft de mogelijkheid uit te wijken naar een locatie in Abcoude, maar geeft de voorkeur aan eigen stekje.
Het is belangrijk je baby langzaam te laten wennen aan vast voedsel, houdt Van Asperen haar cursisten voor, die bij het eerste kopje kennismakingsthee overigens al volop met elkaar in gesprek zijn over spugende baby’s, kraamvisites en aanverwante zaken. „De eerste keer ging er bij mijn kindje meteen een halve banaan in”, biecht de foodstyliste op. „Hij vond het erg lekker, maar zijn darmen zullen wel geschrokken zijn.”
Stukje groente
Daarnaast leert een kind maar langzaamaan een smaak op prijs te stellen. „Vaak moet hij wel vijf tot tien keer een bepaalde soort groente of fruit proeven voor hij die überhaupt kan waarderen.” De gedachte dat baby’s zouden weigeren te eten, verwerpt ze. „Een kindje moet eten om te overleven, waarom zou hij dan niets willen?”
Als een baby zijn mondje stijf dichthoudt kan dat heel andere oorzaken hebben, weet Van Asperen uit ervaring. „Zoals moeheid of afleiding van bijvoorbeeld de televisie. Of misschien wil jouw kindje liever stukjes dan gladde puree. Geef eens couscous in plaats van glibberig gepureerde pasta, of een zachtgekookt stukje groente in de handjes. Ook dat het eten in een ander schaaltje zit dan dat van mama kan tegenwerken.”
Moeilijk is het koken voor baby en volwassene tegelijk niet. Alleen het omschakelen vergt misschien wat extra inspanning, erkent Van Asperen. „Zorg vooral ook dat je een goede sortering basisingrediënten in de voorraadkast hebt staan.”
En, ook niet onbelangrijk: let erop dat je niet alléén het babyhapje maakt.
Zie ook www.babycooking.nl.
„Mmm, ik ga weer zelf koken”
„We wilden gezellig wat met de mama’s doen”, zegt Nadine Verzijlberg (29), moeder van zoon Jens (13 maanden). Samen met Laura Ottjes (33), moeder van dochter Djaya (9 maanden), en Monique van Keeken (31), moeder van Tideman (8,5 maand), volgt ze de workshop babycooking. „We kennen elkaar via onze mannen.”
Verzijlberg kookt sinds haar zoontje Jens (13 maanden) vaste voeding eet zelf voor hem. „Wij eten veel Hollands. Dan haal ik er gewoon wat voor Jens uit. Als we pasta eten maak ik een makkelijk sausje voor hem, met tomatenpuree. Ik stop ook wel een voorraadje voor een paar dagen in de vriezer. Die potjes smaken toch anders.”
Ook Van Keeken nam zich voor zelf voor haar zoontje Tideman (8,5 maand) te koken. „Ik had genoeg tijd, was na m’n verlof nog een tijd thuis, dus ging een dag in de keuken staan en stopte de vriezer vol.” Er kwam echter de klad in. „Ik ging weer aan het werk, het werd drukker, dus kwamen er potjes op tafel. Maar nu ik hier alles zie en ruik, denk ik: Mmm, dit wil ik weer gaan doen.”
Verzijlberg twijfelt of ze de methode van Van Asperen gaat volgen. „Het lijkt me eigenlijk best veel tijd kosten, zeker als je uit je werk komt.”
„Volgens mij is dat alleen aan het begin zo”, valt medecursist Mirella Sterrenburg (33), samen met man Rik (38) aanwezig, haar in de rede. „Ik moest nu achter elkaar op het recept kijken toen ik bezig was met de bietensalade met blauwaderkaas. Maar als ik ’m thuis nog een keer maak, weet ik het zo wel.” Ze heeft nog voorgekookte bietjes op voorraad, vertelt ze. Ze bleven steeds liggen, maar dat gaat na de workshop veranderen. „Nu heb ik inspiratie.”
Voordelen van zelfgemaakt
De baby leert pure smaken ontdekken.
Van meet af aan eet de baby ingrediënten die de voorkeur van zijn ouders hebben. Dat vergemakkelijkt het uiteindelijke met de pot mee-eten.
De manier van serveren kan worden aangepast aan de wensen van het kind: van dun en fijngepureerd tot aan een stukje groente uit het vuistje.
De baby herkent beter wat hij eet als hij niet eindeloos gladde hapjes krijgt.
Ouders weten precies wat er in de maaltijd van hun kind zit.
Uit ”Samen aan tafel. Volwassen recepten voor groot en klein”, door Gees van Asperen, foto’s Marcel van Driel; uitg. Truth and Dare, Amsterdam, 2008; ISBN 978 90 499 9866 0; 128 blz.; € 15,95.
„Tips waar je wat aan hebt”
„Dat zijn ideeën waaraan ik wat heb”, verzucht een van de cursisten als Gees van Asperen voor de zoveelste keer een reeks concrete tips geeft. Een selectie.
Begin met groenten met een weeïge smaak zoals wortel, pompoen en pastinaak. Fruit gaat er door de zoete smaak altijd wel in.
Pureren met de staafmixer levert veel luchtbelletjes op. Dat kan voor darmkrampjes zorgen. Laat het babyhapje na het mixen daarom even staan.
IJzer uit groenten wordt moeilijk opgenomen. Een paar druppels sinaasappelsap vergemakkelijken het proces.
Een baby van zo’n tien maanden kan al bepaalde milde specerijen en verse kruiden verdragen. Kies bij kruidenmelanges voor zoutloze soorten, bijvoorbeeld uit de natuurwinkel.
Maak de eerste hapjes smeuïger met kookvocht of (moeder)melk. Gebruik het kookvocht van nitraatrijke groenten zoals spinazie, raapsteeltjes en bietjes niet.
Kook harde fruitsoorten zoals appel vooraf even om ze zachter te maken.
Spinaziecouscous
Bereidingstijd: vijftien minuten.
Ingrediënten:
150 g couscous
1 kruidenbouillonblokje (bijvoorbeeld peterseliesmaak, natuurwinkel)
1 zak bladspinazie (of pak spinazie uit diepvries)
30 g pijnboompitjes
150 g gedroogde, gewelde abrikozen zonder pit
1 blik kikkererwten (uitlekgewicht 265 g)
4 el olijfolie
150 g zachte geitenkaas met honing (Bettine)
Bereiding:
Bereid couscous volgens aanwijzingen op de verpakking, maar gebruik bouillon in plaats van water. Wel voor je baby een klein deel van de couscous in gekookt water. Blancheer de spinazie in heet water en laat uitlekken. Rooster intussen pijnboompitjes in een droge koekenpan en snijd de abrikozen in kleine stukjes. Laat de kikkererwten uitlekken.
Verhit in een pan een eetlepel olijfolie. Verwarm couscous, kikkererwten en abrikoosstukjes (1 el apart houden voor baby) één tot twee minuten. Meng de warme spinazie losjes door de couscous (van beide één lepel apart houden voor baby vanaf negen maanden) en breng het mengsel op smaak met zout en peper.
Schep de couscous op borden, garneer met verkruimelde kaas en pijnboompitjes en besprenkel met de overige olijfolie. Lekker met komkommersalade.
Serveren:
Voor je baby vanaf zes maanden: gepureerd hapje van gewelde abrikoos, eventueel gemengd met wat rijstebloem.
Voor je baby vanaf negen maanden: gemengd hapje van in water gewelde couscous met een gepureerd mengsel van abrikoos en spinazie.
Let op:
Honing is niet geschikt voor baby’s tot 1 jaar. Kikkererwten en overige producten uit blik zijn te zout en zijn pas geschikt voor een baby vanaf 1 jaar.
Voor meer recepten: ”Samen aan tafel. Volwassen recepten voor groot en klein”, door Gees van Asperen, foto’s Marcel van Driel; uitg. Truth and Dare, Amsterdam, 2008; ISBN 978 90 499 9866 0; 128 blz.; € 15,95.