Dat blijkt uit berekeningen die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woensdag heeft gepubliceerd. De heffingen van provincies, gemeenten en waterschappen stijgen dit jaar gemiddeld met 7,5 procent. Dat brengt de totale lasten voor burgers en bedrijven op 8,8 miljard euro. Gemeenten incasseren het leeuwendeel van dat geld, 6,1 miljard euro.

De heffingen van de provincie gaan met 8,3 procent het meest omhoog, gevolgd door de gemeentelijke heffingen, die 8 procent stijgen. Waterschappen doen er 5,4 procent bovenop.

De opbrengst van de OZB neemt voor een deel toe door nieuwbouw maar ook door verhoging van de tarieven. Het gebruikersdeel stijgt procentueel sterker dan het eigenarendeel doordat veel gemeenten een vast bedrag aan korting op dit deel van de OZB geven, de zogenoemde Zalmsnip. Door de verhoging van de tarieven wordt het aandeel van de korting in de belasting kleiner. Daar komt bij dat een aantal gemeenten de Zalmsnip dit jaar niet meer via de OZB maar via andere heffingen geeft.

Huiseigenaren gaan in totaal 7,5 procent meer betalen en gebruikers 9,2 procent meer. Zonder de snip zou de stijging van het gebruikersdeel uitkomen op 6,9 procent.

Gemeenten zullen ook meer inkomsten halen uit parkeergelden omdat op meer plaatsen voor parkeren betaald moet worden en omdat de tarieven omhoog gaan. Dat levert de gemeentekas in totaal 377 miljoen euro op, 10 procent meer dan vorig jaar.

Verder stijgen de inkomsten uit de bouwleges met ongeveer 10 procent. Gemeenten zullen meer bouwvergunningen afgeven.

Gemeenten hebben in de forensenbelasting een sterk opkomende melkkoe. Die moet vooral worden opgebracht door bezitters van recreatiewoningen of stacaravans. Er zijn maar weinig gemeenten die deze belasting heffen, maar al met al stijgen de inkomsten hieruit met liefst 17 procent.

De stijgende lokale lasten zijn de VVD een doorn in het oog. „Het is het bewijs dat de OZB afgeschaft moet worden”, stelde VVD-kamerlid Van Beek vanochtend in de Volkskrant. In het VVD-plan compenseert het Rijk de gemeenten voor de gederfde OZB-inkomsten. Gemeenten die boven het landelijk gemiddelde OZB-tarief zitten, krijgen één jaar een navenant hogere compensatie. Daarna moeten ze het met het landelijke gemiddelde doen. Volgens CDA en PvdA is een deel van de verhoging van de OZB voor de gemeenten een middel om te anticiperen op eventuele afschaffing ervan door het nieuwe kabinet. „Veel gemeenten hebben hun tarief juist om die reden opgeschroefd”, zegt PvdA-kamerlid Crone.

Dat de gemeentelijke heffingen al jaren sterker stijgen dan de inflatie -de lasten stijgen sinds 1998 jaarlijks 7 tot 9 procent- komt volgens het CBS deels doordat een aantal taken van het Rijk is overgeheveld naar de gemeenten. „Dat drijft de lasten op”, zegt CBS-onderzoeker Verburg. Burgers stellen volgens hem ook hogere eisen aan het voorzieningenniveau dan tien jaar geleden.

De verschillen per gemeente zijn groot, maar een huishouden is volgens het Nibud gemiddeld 1,5 tot 3 procent van het nettosalaris kwijt aan gemeentelijke lasten. Bij een modaal jaarinkomen van 28.700 euro is dat 35 tot 70 euro per maand. Huiseigenaren betalen meer dan mensen die hun huis huren.