België is een federaal land. Dat betekent dat er naast een nationale regering ook regeringen zijn in deelstaten. Zowel Vlaanderen als Wallonië heeft een eigen minister–president en eigen ministers. Hetzelfde geldt voor het tweetalige Brussel en het kleine Duitstalige gebied in het oosten van België.Deze regionale regeringen hebben vergaande bevoegdheden. Beleidsterreinen als verkeer en onderwijs vallen volledig onder hun verantwoordelijkheid. De verkiezingen voor de deelstaatparlementen bij onze zuiderburen hebben dus meer betekenis dan die voor bijvoorbeeld de Provinciale Staten in Nederland. Maar zoals overal elders ter wereld vormen de regionale verkiezingen ook een graadmeter voor de landelijke politiek.

De situatie in de Wetstraat – het Belgische Binnenhof – is al jaren bijzonder roerig. Eind 2008 viel het met veel moeite gevormde kabinet van christendemocraat Yves Leterme na beschuldigingen dat het de rechtsgang rond de verkoop van Fortis had proberen te manipuleren. Er kwamen geen nieuwe verkiezingen, maar na een lijmpoging trad een regering onder leiding van Letermes partijgenoot Herman Van Rompuy aan. Die bestaat grotendeels uit dezelfde bewindslieden als haar voorgangster.

Maar stabiel is deze coalitie van Vlaamse christendemocraten en liberalen en Franstalige socialisten, liberalen en christendemocraten allerminst. Vooral in Franstalig België zijn de verhoudingen danig verziekt. De liberale MR heeft het helemaal gehad met de door schandalen achtervolgde socialistische PS. Als de PS zondag inderdaad de voorspelde verkiezingsnederlaag lijdt, wordt ze waarschijnlijk snel uit de federale regering gewipt. Ook in de Waalse deelstaatregering keert ze dan naar verwachting niet terug. De groene partij Ecolo staat al klaar om de PS daar te vervangen.

In Vlaanderen is vooral de versnippering van het politieke landschap een probleem. Twee betrekkelijk nieuwe partijen, de Vlaamse–nationalistische N–VA en de populistische Lijst Dedecker (LDD), gooien volgens de peilingen hoge ogen bij de regioverkiezingen. Hun winst dreigt ten koste te gaan van traditionele partijen als de liberale Open VLD en de socialitische sp.a.

Die laatste partij heeft het extra moeilijk, omdat ze federaal in de oppositie zit, maar wel deel uitmaakt van de Vlaamse regioregering. In een verkiezingscampagne waar landelijke en regionale thema’s door elkaar lopen, maakt dat geloofwaardig manoeuvreren niet makkelijk.

Het extreem rechtse Vlaams Belang lijkt over zijn glorietijd heen. Volgens prognoses gaat de partij van Filip Dewinter fors verliezen vergeleken bij de vorige regioverkiezingen. Een aantal vertegenwoordigers van het Vlaams Belang voelde de bui al hangen en is overgelopen naar N–VA of LDD.