Omdat ze tijdelijk hun verstand verliezen, vergeten ze hoe verse drukinkt ruikt en hoe lezen smaakt. Onbegrijpelijk, maar passend in deze fase. Als de rust weergekeerd is, komt de boekenliefde vanzelf weer terug. Dat is geruststellend.Ik ben dan ook verrast als ik haar weer zie, een van mijn vaste klanten. Als ik vraag waar ze als fervent boekenliefhebster al die tijd gebleven is, zegt ze zonder één minuut tijd te verliezen: „Crisis hè?” Ze kijkt me aan alsof ik van gisteren ben en haar ogen zeggen: „Dat snap je nu toch ook wel.” Ze is 62 jaar oud, vuttert en ik zie het verband even niet voor me. De term ”stoplap” schiet in mijn gedachten. Het woord past overal en altijd, crisis.

De dag voor Hemelvaartsdag vliegen 1 miljoen mensen uit. De helft ervan blijft in Nederland, de andere helft zoekt zijn geluk in het buitenland. De files bereiken een totaallengte van 300 kilometer. Crisis op de wegen. Het eerste kwartaal van dit jaar is er in totaal 10 miljoen méér gespaard dan vorig jaar. Een welvaarts­verschijnsel.

Een volgende klant komt in het voorbijgaan een boek kopen. Voordat hij de camping bereikt, zet hij zijn gloednieuwe Saab op mijn parkeerplaats. Zijn voorkomen ziet er tiptop uit; de stijl is in orde. De kleur van zijn blouse is trendy roze. Hoewel hij er die dag waarschijnlijk heel wat kilometers op heeft zitten, lijkt het alsof hij net onder de douche vandaan komt.

Hij zoekt een cadeau voor zijn jarige familielid. Er moet wel op de prijs gelet worden want de vraag gaat gepaard met de verzuchting dat boeken tegenwoordig zo duur zijn…

Als je thuisblijft, kun je er minimaal vijftig aanschaffen, denk ik.

Te druk. We jagen maar door en lijden massaal aan ADHD. We kunnen echt de tijd niet meer nemen om op de bank te gaan zitten en een boek te lezen. Een kort stuk-je kan nog net, maar dan neemt de onrust weer toe. We springen op en rennen verder. Welke leeftijd we ook bereikt hebben, de agenda blijft vol.

De voorlichter van het deputaatschap Bijzondere Noden kijkt de weldoorvoede massa aan die zich braaf verzameld heeft in de kerkzaal. De 50 cent voor de collecte natuurlijk goed opgeborgen. Hij legt de menigte de vraag voor: tot welk percentage van de wereldbevolking behoort u als u elke dag één maaltijd en een dak boven uw hoofd heeft? Hij vult het percentage zelf in: 25 procent. Hij vervolgt: tot welk percentage van de wereldbevolking behoort u als u elke dag één maaltijd, een dak boven uw hoofd en dan ook nog wat geld in uw portemonnee heeft? Dan behoor je tot de uitzonderlijke 10 procent in deze wereld!

Ik heb een grote hekel aan hypes en vanaf nu wil ik het woord ”crisis” als stoplap niet meer horen. Tenzij we het over onze mentale crisis hebben. Want daar kunnen we gelukkig zelf wél wat aan doen. Door bijvoorbeeld een boek te kopen. Om je binnenkamer op te frissen en eens in de spiegel te kijken als westerse rijkaard.

Ben je vast meteen uitgecrisist.

Reageren aan scribent?kwartet@refdag.nl.