Wat vieren we op 5 mei? In principe vindt Bevrijdingsdag zijn oorsprong na de Tweede Wereldoorlog en wordt dus de bevrijding van het Duitse juk gevierd. In de loop der jaren is de herdenking echter verbreed. Tegenwoordig wordt stilgestaan bij het algemene belang van vrijheid, grondrechten en democratie.

Hoe lang bestaat de dag al?

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog organiseerden burgers op 5 mei zelf veel feesten en herdenkingen. Maar pas in 1990 werd de datum officieel uitgeroepen tot nationale feestdag. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei draagt in principe zorg voor de grote festiviteiten, zoals de Bevrijdingsfestivals.

Heeft iedereen vrij op 5 mei?

Nee: werkgevers bepalen zelf of hun werknemers een vrije dag hebben. In sommige beroepsgroepen is de vrije dag in de cao vastgelegd, zoals ambtenaren. Daarom zijn de scholen op 5 mei ook gesloten. Eens in de vijf jaar is 5 mei een officiële vrije dag: volgend jaar is dit weer het geval.

Hoeveel waarde heeft Bevrijdingsdag voor Nederlanders?

Uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek, dat jaarlijks wordt gehouden, blijkt dat twee derde van de ondervraagden de afgelopen jaren niet minder waarde is gaan hechten aan de betekenis van 4 en 5 mei. Driekwart van de ondervraagden vindt dat de herdenking en viering door moeten gaan, ook al is niemand meer in leven die de oorlog bewust heeft meegemaakt.

Hoeveel mensen hebben de Tweede Wereldoorlog nog meegemaakt?

Het is evident dat dat aantal elk jaar kleiner wordt: zo’n één op de zeven Nederlanders is boven de 65. De Nationale Federatieve Raad van het Voormalig Verzet Nederland (NFR) heeft zelfs besloten zichzelf volgend jaar op te heffen, bij gebrek aan leden. De organisatie verliest jaarlijks een vijfde van haar leden: er zijn er nu nog maar vierhonderd over.